Ouderschap als stuwende kracht in de ontwikkeling van jongvolwassenen
- Geeft je de mogelijkheid om jezelf te herijken, om vast te stellen wie je bent/wat je wil
4.1 Gewenst ouderschap
Vroeger → w einig keus; als gevolg van gemeenschap
Nu (westerse wereld) → b ewust kunnen kiezen door anticonceptie; daling geboorten
Voortleven via kind Kost veel geld / tijd / energie
Kinderen geven zin aan het leven Verlies van privacy
Kind geeft liefde Kind geeft hoofdzorgen
De rol van ouderschap veranderd door de jaren heen:
→ Nu is het meer maakbaar; veel meer kan; preventief
→ Bij lichte vragen al naar professional (over zindelijkheid bijv.)
Vroeger Nu
Moraliserend/betuttelend Informatief/neutraal
Verzuild Weg van de ‘wijzende vinger’
Medisch lichamelijk Psychosociaal
Curatief Preventief/ondersteunend
Bij het achterwege laten van anticonceptie (reële kans op ouderschap) spelen 4 factoren een rol
1. Biologisch → Leeftijd/vruchtbaarheid
2. Psychologisch → Tijd rijp/geschikt
3. Sociaal → Actuele woon- en werksituatie/economische- en financiële situatie
4. Religieus → Goddelijke opdracht kind baren
4.2 De transitie naar ouderschap
→ Bewust ouderschap
- Bewust nadenken; goed moment
- Anticonceptie = minder kinderen, wel hogere verwachtingen kind; zinvol leven geven
- Tijd waarin je wordt opgevoed is erg bepalend
→ Geïndividualiseerde samenleving
- Verbonden door Social Media; toch op jezelf aangewezen
- Sociaal netwerk familie veranderd; verminderd
→ Samenstelling bevolking
- Vroeger grote gezinnen; nu samengesteld / 1 ouder / homoseksuele ouders
- Minder stellig in ‘hoe het moet’
- Allochtone gezinnen geven nieuwe inzichten
, Opvoedingsondersteuning periode 1
Als opvoedingsondersteuner
- Hoor de opvoeder; laten vertellen
- Hoor de intentie; vragen op inspelen
- Zie de opvoeder; doet zijn best
Ouderschap verloopt beter wanneer
- Keuze weloverwogen is
- Duidelijk/realistisch beeld van ouderschap
→ latere leeftijd beter om te ‘vaderen/moederen’
- Intergenerationele overdracht = beelden over wat ouderschap en opvoeden inhoud werken door op
de wijze waarop wij het vorm en inhoud willen geven
Tevredenheid relatie neemt af na geboorte 1ste kind (komt terug na 7de levensjaar kind)
MAAR: het algemene gevoel + welbevinden neemt niet a f; kind brengt positieve gevoelens
1. - Afname ‘quality time’
- Nu: emotionele intimiteit + persoonlijke ontwikkeling belangrijk
- Vroeger: puur om kinderen te krijgen
2. - verschuiving rolpatronen
a. Vrouwen laten mannen niet toe op ‘hun terrein’; gevoel dat het hun taak is
b. Nederland is traditioneel in rolverdeling; minder geëmancipeerd
i. Vader als kostwinner
ii. Moeder als eerste opvoeder
Verschil vader en moeder
- Communicatie: moeder past taalgebruik aan
- Spelgedrag: vaders stoeien; verleggen grenzen
- kinderen durven zo later meer risico’s te nemen
Overeenkomst
- ouder zijn; kenmerken: warmte bieden/verzorging/intimiteit
Zwangerschap en geboorte
- Psychologische crisisperiode/disbalans
- Overgang naar ouderschap verloopt niet ongemerkt, maar makkelijker door:
1. Aanpassingsvermogen; bevordert hechting; flexibel omgaan met nieuwe rol
2. Eigen identiteitsontwikkeling; autonoom blijven/zelfwaarde behouden/geschikt moment?
3. Goede relatie met partner; relatie met kind zal beter zijn; ‘good partners make good parents’
Pedagogisch besef
= geheel van verwachtingen, beleving, sensitiviteit en empathie van ouders tegenover kinderen
Onveilig gehecht
- Family cohesion is minder
- Family adaptivity is beperkt
→ Overdracht ouderschap van generatie op generatie
- Direct; adviezen/voorbeeldgedrag
- Indirect; als tussenkomende variabele
- Positief/warm/sensitief maar ook agressief/vijandig (‘slecht’ ouderschap)
, Opvoedingsondersteuning periode 1
Ouderschap; biedt de mogelijkheid om de behoefte generativiteit in te vullen; zorgen voor anderen
- nodig willen zijn / kennis over willen dragen
→ het is een ontwikkelingstaak voor de rest van je leven; je blijft ouder, 28 of 60 jaar
→ het is een dynamisch proces; rol veranderd in de tijd, op basis van genetische- en omgevingsfactoren
STADIA MODELLEN VERLOOP VAN OUDERSCHAP
NIEUWBERGER (steeds complexer)
1. Egoïstische oriëntatie
→ eigen perspectief/behoeften ouder
- Bijv. Kind kan ‘eindelijk’ zelf eten, beu om eten te geven
2. Conventionele oriëntatie
→ ouder ‘begrijpt’ kind door algemeenheden (kind+ouder)
- Bijv. Verwachten dat iets -volgens het boekje- zal gaan gebeuren
3. Subjectief-individualistische oriëntatie
→ kind als individu; uniek; alleen door ouders begrepen
- Bijv. Het verschil tussen 2 dochters zien; 1 houd van poppen/ander van lezen
4. Systeem-analytische oriëntatie
→ bewust van identiteit kind/zichzelf; afwegen belangen kind/zichzelf; context kind zien, interactieve
processen in gezin, relaties en de maatschappij (globaal);
- Bijv. Kind verandert veel; je weet minder wat hem bezighoudt; goed voor ontwikkeling; wel
nog in de gaten houden, maar niet te veel
Kritiek!
- Niet elke ouder zit op hetzelfde niveau (bij stress egoïstisch)
- Je kunt de niveaus in verschillende volgorde doorlopen
- Is er genoeg aandacht voor wat er allemaal op ouders afkomt? → vaak direct reageren!
GALINSKY
1. Image-making stage (zwangerschap-geboorte)
- voorstellen/beeld verloop ouderschap; komst kind
- praten over gevoelens
2. Nurturing stage (geboorte-2jr)
- verschil ervaren verwachting/werkelijkheid
- hechte band met kind ontwikkelen
- balans kind/andere activiteiten
3. Authority stage (2jr-5jr)
- om leren gaan met macht (verantwoordelijkheid?)
- grenzen stellen; conflicten oplossen
4. Interpretive stage (5jr-12jr)
- kind helpen wereld leren begrijpen (betekenisverlening)
- kind ondersteunen
- wat is eerlijk? altijd anders → gepaste uitleg bij leeftijd
5. Interdependent stage (adolescentie)
- kind verandert sterk; verzelfstandiging
- kind ruimte geven met experimenteren/fouten maken
- afstand zal groter worden; relatie komt onder druk te staan
6. Departure stage (na adolescentie)
- kind is zelfstandig en autonoom
- ouders moeten nieuwe invulling aan bestaan geven
- relatie met kind blijft bestaan; nieuwe vorm
Kritiek!
- Geen na te streven einddoel; gebaseerd op klassiek gezin
- Geen kwalitatieve verschillen per stadium
Kwaliteiten waar ouders over moeten beschikken:
- balans nabijheid/afstand
- flexibel adaptief vermogen; reageren op dat wat nodig is van jou
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beauvanoort22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.