Sociological Theory 1
SAMENVATTING VAN HOORCOLLEGES, WERKCOLLEGES,
MOOC FILMPJES EN ASSIGNMENTS
DOOR: WOUT KALF
,Vijf tradities in socioloiie
1. Conflict tradiiie
Conflict: compeiie ttuuen groepen met tegenutrijdiige belangen
Ondierwerpen: ongelijkheidi, diominanie, macht, titbtiing, ondierdirtkking en vervreemdiing
De nadirtk ligt op economiuche en poliieke bandien
Bijpauuendie attetru: Spencer (compeiiei, Weber (diominaniei, Eliau (compeiiei en Collinu
(monopoliueringi
2. Integraieve/ftncionaliuiuche tradiiie
Ftncionaliuiuch/integraief: uociale coheuie geproditceerdi dioor morele conuenutu
Ondierwerpen: moraliteit, normen en waardien, integraie, uocialiuaie, inuittieu (religie,
btrgeruchap, htwelijki en dievianie (afwijkingi
Ftncionaliuiuch perupecief: die contribtie van die dielen aan het geheel: ftncieu van uociale
fenomenen
De nadirtk ligt op cogniieve en afecieve bandien
3. Uilitariuiuche/raionaliuiuch tradiiie
Uilitariuiuch/raionaliuiuch: indiividiten (raionele actetrui diie ooeken naar opimale winuten dioor
titwiuueling
Ondierwerpen: (raionelei ketoeu, ongelijkheidi, micro-macro verbandien
De nadirtk ligt op cogniieve en economiuche bandien
Bijpauuendie attetru: Smith, Collinu
4. Interpretaieve tradiiie (micro-uociologiuche tradiiiei
Interpretaief: interacieu waarin menuen betekeniu geven aan htn eigen gedirag en diat van
andieren
Ondierwerpen: idieniteit, het allediaague leven, betekeniuuen, interutbjeciviteit
De nadirtk ligt op cogniieve bandien
Bijpauuendie attetru: Schüto, Simmel, Meadi, Gofman, Collinu (?i
5. Comparaief-hiutoriuche tradiiie (hiutoriuch vergelijkendii
De uamenleving iu een proceu van ‘wordien’
Ondierwerpen: uociale evoltie, utaatormaie, modierniuering
De nadirtk ligt op economiuche en poliieke bandien
Bijpauuendie attetru: Comte, Spencer, Dtrkheim, Simmel, Weber, Eliau
1
,Adam Smith (The Wealth of Nationss
Alu iediereen vantit eigen belang (uelf intereuti handielt ontutaat er dioor verwevenheidi van dieoe
eigen belangen op een myuterietoe manier welvaart voor iediereen The Inviuible Handi:
indiividiteel eigenbelang leidit tot collecieve titkomuten
The Wealth of Naionu hoofdivraag: Waarom iu Engelandi oo rijk gewordien?
Antwoordi: The Diviuion of Labotr arbeidi iu ondierverdieeldi in veruchillendie taken en utb-taken
Drie manieren waardioor die proditciviteit omhoog gaat:
1. Iediereen wordit geupecialiueerdi in één bepaaldi ondierdieel
2. Arbeidieru beuparen ijdi omdiat oe niet van die ene naar die andiere plek in die werkplaatu
hoeven te gaan
3. Door upecialiuaie bedienken arbeidieru nóg ulimmere manieren om het werk efcicnter te
maken (dienk aan machineui
Belangrijkute titkomut van die uijging van proditciviteit tniveruele rijkdiom (ook in die lagere lagen
van die bevolkingi
Doordiat het werk oo uimpel werdi verandierdie er wat in die machturelaie ttuuen werkgever en
werknemer er werdi niet meer titgegaan van het vakmanuchap van die arbeidier en ditu kon hij
makkelijker vervangen wordien
The Diviuion of Labotr iu ontutaan dioordiat menuen dioor en dioor uociale diieren oijn neiging om het
een tit te wiuuelen voor het andier ftndiamenteel wedieroijdiu afankelijk (evenalu Norbert Eliau:
mtttal interdiependiencyi
Iedier indiividit raakt oodianig geupecialiueerdi in één diing die maatuchappij raakt gediiferenieerdi
The Diviuion of Labotr ontutaat niet dioordiat menuen veruchillendie talenten hebben die
veruchillendie talenten oijn het efect van The Diviuion of Labotr uociale utraiicaie (die uociale
locaie waar je opgroeit bepaalt die talenten diie je oal ontwikkelen in het latere leven alu je vadier
bakker iu die kanu groot diat jij het ook wordii
Auiust Comte
Comte iu die titvindier van het woordi ‘uociologie’
Drie diingen diie Comte onu kan leren:
1. Sociologiuche gevolgen van uectlariuering in die htidiige ijdi iu religietoe- verutu
wetenuchappelijke kenniu nog uteediu één van te belangrijkute ondierwerp op aardie
2. Hoe wetenuchappelijke kenniu iu ontutaan vantit reediu beutaandie religietoe kenniu religietoe
kenniu iu een noodioakelijke voorwaardie voor het ontwikkelen van wetenuchappelijke kenniu
3. Hoe veruchillendie wetenuchappen verwant oijn aan elkaar verwantuchap van wetenuchappen
oorgt voor een completer beeldi toch lijkt die wetenuchap opgedieeldi in veruchillendie diiuciplineu
volgenu Comte iu er een uoort modiel nodiig om in te oien hoe dieoe veruchillendie wetenuchappen aan
elkaar verwant oijn
De taak van uociologie iu volgenu Comte om twee uoorten weten te beuchrijven:
1. Sociale utaica (uocial utaicui: dieel-geheel utrtcttren (part-whole utrtcttreui
2. Sociale diynamica (uocial diynamicui: ontwikkelingen (dievelopmentui
Comte wau een idiealiut uamenlevingen oijn geïntegreerdi dioor die pouiie van die ontwikkeling van
lange-termijn idiecen ontwikkeling van die wet van dirie fauen van die menuelijke geeut (the law of
three utageu of htman mindii: uociale kenniu ontwikkelt oich alijdi in een bepaaldie volgordie
2
, 1. Theologiuche faue (theological utagei: menuen interpreteren die wereldi op een religietoe manier
menuen proberen die wereldi te begrijpen dioor het utellen van ftndiamentele vraaguttkken (waarom
beutaan we? Wat iu het ntt van het leven?i religie geef antwoordi op diit uoort vragen via ‘hogere
uferen’
2. Metafyuiuche faue/tranuiiefaue (metaphyuical utagei: menuen interpreteren die wereldi op een pre-
wetenuchappelijke manier abutracte antwoordien op ftndiamentele vragen (niet alleu kan
beantwoordi wordieni
3. Pouiiviuiuche faue (pouiiviut utagei: menuen interpreteren die wereldi op een wetenuchappelijke
manier alleu moet gebaueerdi oijn op meetbare en teutbare feiten vragen wordien geuteldi over
tniveruele weten relaieu ttuuen fenomenen titleggen hierom: pouiiviuiuch (111% oekerheidi op
bauiu van empiriuch bewijui wetenuchap biedit onu interpretaieu diie oijn gebaueerdi op feiten
Religie verlieut langoaamaan oijn grip op die menuheidi Comte oegt diat menuen iediere diag
uymptomen van een criuiu ervaren veruchillendie menuen interpreteren die wereldi op veruchillendie
manieren (theologiuch, metafyuiuch en pouiiviuiuchi oorgt voor criuiu in die intellecttele wereldi
Comte crecert oijn eigen hicrarchie van wetenuchappen the law of the clauuiicaion of ucienceu
Bovenaan die hicrarchie utondi die meeut ftndiamentele en opoichoelfutaandie maar ook uimpele
wetenuchap (wiuktndiei, ondier aan die wetenuchap diie het meeut afankelijk wau van andiere
wetenuchappen maar wel het meeut complex wau (uociologiei die meeut complexe wetenuchap
(uociologiei vordiert het laatut van alle wetenuchappen tot die pouiiviuiuche faue
Wetenuchappen ondieraan die hicrarchie beuttdieren objecten diie lou van elkaar geoien wordien
(wiuktndiei, wetenuchappen diie bovenaan die hicrarchie utaan (biologie en uociologiei beuttdieren
objecten diie uamenhangendi, georganiueerdi en geutrtcttreerdi oijn hoe draien de onderdelen bij
aan het functioneren van het ieheel? (het orianisme/de samenlevinis alu je wilt weten hoe één
bepaaldi ondierdieel werkt moet je eerut het geheel beuttdieren ftncionaliume (Dtrkheim raakte
hierdioor geïnupireerdii
Comte: uociale harmonie kan alleen tot utandi komen alu er intellecttele harmonie iu diit gebetrt
pau wanneer iedere wetenuchap die pouiiviuiuche faue heef bereikt die kenniu moet aan iediereen
gediiutribteerdi wordien uociologie iu die wetenuchap diie die uamenleving nodiig heef in ijdien van
chaou en criuiu
Comte uchetut een pouiiviuiuche epiutemologie (kenniuleeri:
1. Het dioel iu om progreuuie te maken
2. Kenniu moet gebaueerdi oijn op empiriuche obuervaieu
3. Empiriuche obuervaieu moeten dioor theorie geleidi wordien
4. Theorie moet die vorm van tniveruele weten aannemen over die organiuaie en ontwikkeling van
die uamenleving
Stap 2 en 3 hebben een probleem hoe kan je theorie hebben oondier reediu te hebben
geobuerveerdi? Maar ook: hoe kan je obuerveren oondier enige theoreiuche achtergrondi?
oplouuing: beginnen op bauiu van vermoedienu en nietwe niet geteute idieecn inditciviume het
iu onmogelijk om te utarten met obuerveren oondier enige theoreiuche achtergrondi religietoe
interpretaieu van die wereldi diienen alu bauiu voor wetenuchappelijke kenniu
In Conte’u latere leven uicht hij een eigen kerk die pouiiviuiuche kerk (The Pouiiviut Chtrchi: die
kerk van die menuelijkheidi liefdie alu principaal, ordie alu bauiu en progreuuie alu dioel
3
