Les 1.1 ~ Technologie bij mobiliteitsproblemen
Doelen
- De begrippen ondersteunende technologie en zorgdomotica definiëren
- Beschrijven wat specifieke behoeften per doelgroep zijn ten aanzien van inzet van
ondersteunende technologie en zorgdomotica
Literatuur
- Zorgdomotica ~ Hoofstuk 1, 2, 5, 6, 8 en 11
Zorgdomotica = Onder domotica in de zorg worden technische oplossingen verstaan
die het leven van ouderen en hulpbehoevenden gemakkelijker moeten
maken in de thuissituatie.
Multimorbiditeit = Er zijn meerdere chronische aandoeningen bij een persoon aanwezig.
Oorzaken van ouder worden;
- Hygiënische omstandigheden
De komst van rioleringen en waterleidingen, waardoor ziekten die werden
veroorzaakt door hygiëne niet meer vaak voor.
- Industrialisatie → Grote bevolkingstoename
Meer mensen gingen in de stad wonen, hier volgende drukte in de stad, maakte
sociale innovaties noodzakelijk en vormde de start voor verbetering in de
woningvoorziening.
- Toenemende mate producten
Er was voldoende voedsel.
- Gezondheid en gezondheidszorg nam toe
- Gezondheidsinstellingen veranderen
Naast thuiszorg en verpleging in het klooster, ontstonden er ziekenhuizen met
artsen.
- ICD = International Classification of Diseases
- Nieuwe uitvindingen
Voorbeelden van nieuwe uitvindingen zijn inentingen, vaccinaties en betere
instrumenten in het ziekenhuis.
- Technische ontwikkelingen
Zeer geavanceerde operaties, transplantaties en laparoscopische chirurgie.
- Gezondheidsvoorlichtingen
Op vlak van alcohol, roken, seksueel overdraagbare aandoeningen enz.
Gevolgen van het ouder worden;
- Minder sterfte op jonge leeftijd
- Meer ouderen met chronologische ziekten
COPD, hart- en vaatziekten, diabetes, depressie
- Veel Multi-Morbiditeit = Meerdere chronische aandoeningen
Het ouder worden en de toename chronische ziekten heeft een aantal belangrijke gevolgen
voor de gezondheidszorg.
1. Meer investeren in preventie
2. De zorg zal zodanig meer en langduriger ingezet worden
, 3. Behandeling van chronische ziekte vraagt een andere benadering
Stille generatie = De generatie die voor de Tweede Wereldoorlog is geboren. Deze
generatie is gewend te protesteren tegen beslissingen van
zorgverleners en accepteert relatief gemakkelijk de door professionals
genomen besluiten.
Babyboomers = De nieuwe generatie, ook wel protestgeneratie genoemd. Dit is een
generatie die graag zelfsturend is. Het is ook dat deze generatie door
haar grote omvang en hoge levensverwachting een groot beslag op de
gezondheidszorg zal leggen.
Wat brengt de toekomst qua ouder worden;
- Meer mondige patiënten
Mensen weten steeds meer, ook over ziekten en gezondheid. Vb. google
Empowerment = Bewustwordingsproces. Het gaat erom dat de mens probeert bij zijn
eigen potentieel (kracht) te komen en die te activeren.
- Sociale innovaties
Verhoging pensioenleeftijd, buurtzorg, Thomashuis
Thomashuis = Huis voor mensen met een geestelijke beperking
- Inzet van technologie
Inzet technologie gaat groter worden, zowel op curatieve vlak als binnen de zorg voor
chronische ziekte.
Curatief = Gericht op genezen, maar ook op chronisch gebied.
Ouderen zien in de toepassing van technologie, zoals zorgdomotica, een mogelijke oplossing
voor de wens tot zelfstandig leven. Technologie kan dienen ter compensatie van individuele
functionele beperkingen die het gevolg zijn van het verouderingsproces, maar ook van
ongelukken, ziekten of beperkingen. Technologietoepassingen zijn daarmee ook geschikt
voor andere doelgroepen dan ouderen alleen. Omdat de groep ouderen een grote
potentiele zorgbehoefte kent, is de focus van zorgdomotica op deze categorie gericht.
Aandachtspunten bij implementatie van zorgdomotica bij ouderen
- Langer thuis blijven wonen
- Veiligheid en alarmering
o De zorgprofessionals en de mantelzorgers vonden het gebruik van domotica
een goed middel om een oogje in het zeil te houden.
o Betreken van ouderen en familie
o Privacy ~ Camera’s worden gezien als ongewenste.
o Rol van professionals ~ Ze moeten voldoende op de hoogte te zijn van
zorgdomotica en de werking ervan en zij moeten vragen hierom kunnen
beantwoorden.
o De woning ~ Technologie moet de rest van de inrichting niet verstoren en
geen ongewenste geluiden maken of licht afgeven.
Beeldzorg = Via een beeldscherm met webcam kunnen patiënt en verpleegkundige met
elkaar communiceren.
AWBZ = Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.
, Thuisorganisaties worden voor een groot deel betaald uit de AWBZ.
Het toepassen van beeldzorg heeft de volgende redenen; Het vergroten van de efficiëntie en
het vinden van een oplossing voor het dalende aantal medewerkers.
Voordeel technologie
- Opvangen te kort personeel ~ De techniek neemt de rol van het personeel over
- Zelfstandig functioneren ~ Patiënt kan dan zelfstandig thuis wonen
- Persoonlijke invulling aan zorg
- Meer dan zorg alleen
- Zorgcomponenten toevoegen
Meten en weten
- Sensoren
Door sensoren te plaatsen, kan het gedrag van mensen gevolgd worden. Voeler of
zintuig sensoren. Sensoren geven veel informatie weer. Het kan de privacy
aantasten.
- Meetapparatuur en digitale vragenlijsten
Gewicht, longfunctie, controles van het hart, iemands glucosegehalte dit zijn
voorbeelden die via een monitoring worden gemeten. Hierdoor veranderd de relatie
tussen zorgprofessional en de zorgvrager. De zorgvrager krijgt een actievere en meer
verantwoordelijke rol in het zorgproces.
Ontwikkeling in de sensortechnologie;
- Sensoren worden steeds kleiner
- Sensoren hebben steeds minder energie nodig
- Sensoren worden goedkoper en er kunnen steeds meer ‘kant-en-klaar’ gekocht
worden.
- Sensoren worden beter
Sensoren en zorg
- Diagnostiek = Met behulp van sensoren kan de aanwezigheid van bepaalde
symptomen of stoffen worden gemeten
o Glucose
o O2 saturatie
o Gewicht
o Bloedspiegel
o Biomarkers
- Monitoring = ‘het in de gaten houden van mensen’
o Infraroodsensoren
o Valdetectie
o Gedragsanalyse
o Pijnklachten monitoren
o Monitoren van lichaamsfuncties ~ hartritme, bleddruk of temperatuur
o Monitoren van gedrag ~ Slaappatroon, eetgedrag, toiletgang
o Waarnemen van relevante zaken in omgeving ~ kamertemperatuur, licht,
geluid
, Sensortechnologie isgeen toekomstmuziek, maar alledaagse realiteit.
Problemen en uitdagingen
- Moet je wel alles willen weten wat we kunnen meten!
Bijvoorbeeld; Moeder spookt ’s nachts loopt door het huis, doet dit al jaren zonder
problemen, wil je dat dan sensoren?
- Verwerking en interpretatie van alle informatie.
Indien sensoren veel meten, zeer grote toename van data en nieuwe systemen nodig
die de data interpreteren
- Zorgopvolging → Hoe moet je goed handelen op de sensoren?
Zeer voorzichtig zijn met het genereren van allerlei ‘alarmen’, echt alarm dat vraagt
om actie! (niet allen uitwijkingen van de sensoren vragen om actie)
Technologie veranderd voortdurend
Het model van Stefanov et al. van een intelligente zorgwoning toont welke functionaliteiten
in een dergelijke woning aanwezig kunnen zijn. In dit model worden vijf soorten technologie
system onderscheiden;
- Gebouwbeheersystemen
- Netwerk gebonden hulpmiddelen
- Technologie voor ontspanning en vermaak
- Informatie- en communicatietechnologie
- Technologie voor diagnostiek en gezondheidsmonitoring
Ook zijn er overige technologische hulpmiddelen opgenomen in het model.
