Samenvatting
Samenvatting Basiskennis GGZ
De samenvatting bevat de volgende hoofdstukken van het boek Psychiatrie voor de sociaal werker: H1.1, 1.2, 3, 4, 6.3, 6.6, 7 & 9.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
6 beoordelingen
Door: tobiasheinhuis • 3 jaar geleden
Door: aramasatrian02 • 4 jaar geleden
Door: mariellavanderhorst • 5 jaar geleden
Door: hgawinter • 5 jaar geleden
Door: annabelvanderbruggen • 5 jaar geleden
Door: roosbeukers • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
GGZ-agoogSamenvatting
Psychiatrie voor de sociaal werker
Benaderingswijzen blz. 1
Psychose blz. 7
Persoonlijkheidsstoornissen blz. 28
Angst blz. 42
Depressie blz. 55
Verslaving en dubbele diagnose blz. 67
,Benaderingswijzen
Hoofdstuk 1 Het biopsychosociale model
1.1 Het historisch perspectief
Op weg naar een biologische psychiatrie
Psychiatrie -> het medische specialisme dat zich bezighoudt met de behandeling van psychiatrische
ziekten (ziektemodel).
De geboorte van de psychiatrie als medisch specialisme heeft plaatsgevonden in Europa van de
tweede helft van de achttiende eeuw, de tijd van de Verlichting.
Oudheid en Melancholie -> in de oudheid duidde men daarmee een ernstige
middeleeuwen depressie aan.
In de middeleeuwen werd gek vaak in verband gebracht met de
bezetenheid van de duivel.
In de veertiende eeuw werden ‘gekken’ onder gebracht in dolhuizen
of zinnelooshuizen. Deze patiënten werden opgesloten en
buitengesloten van de maatschappij.
Achttiende eeuw Vanaf de achttiende eeuw kwam er een beweging op gang die graag
mensen wilde behandelen. De humanitaire motieven. Het
heropvoeden van mensen.
Negentiende en begin In deze eeuw was de pasgeboren psychiatrie voornamelijk
twintigste eeuw inrichtingspsychiatrie. In de inrichtingen streefde men naar
behandeling.
Mensen ontdekte dat er voor sommige ziekten een heel specifieke
oorzaak was, die dus ook om een hele specifieke behandeling
vroegen.
Psychiatrie werd in die tijd nog benaderd volgens een monocausaal
biomedisch model. Men zocht naar een directe relatie tussen een
aantoonbare hersenafwijking en een psychische stoornis.
Opkomst van psychologische benadering
Doordat de biomedische benadering een aantal beperkingen had, kwamen er twee nieuwe
stromingen op. De biomedische stroming had weinig opgeleverd voor de psychische ziekten.
Nieuwe stromingen:
1. Emil Kraepelin
➢ Bekend geworden door zijn nadruk op het belang van een nauwkeurige beschrijving
van psychische ziekten en vooral ook het beloop op lange termijn.
➢ Door het systematisch beschrijven van ziektebeelden heeft hij de hele psychiatrie in
kaart gebracht.
2. Freud
➢ Freud liep vast in de behandeling van patiënten met onverklaarbare neurologische
klachten, klachten die geen lichamelijke afwijking hebben, een beeld dat destijds met
de term hysterie aangeduid werd.
➢ De patiënten die Freud behandelde waren ambulant.
➢ Psychoanalyse -> de klachten en symptomen van ‘hysterische’ patiënten zijn berust
op ‘verdrongen’ innerlijke conflicten. Deze conflicten kunnen genezen worden door
deze conflicten bewust te maken.
1
,Opkomst psychotherapeutische benadering -> voor de tweede wereldoorlog werden door de vage
en onbewezen theorie grote ingrepen gedaan op de hersenfuncties om zo gedrag proberen te
veranderen. Bijv. bij schizofrenie werd er bij patiënten de beide frontale kwabben doorgesneden.
Ook werd er in die tijd ontdekt dat erfelijkheid ook factoren zijn voor het ontstaan van psychische
stoornissen.
Opkomst van de sociale psychiatrie
De derde benadering kwam nog voor de tweede wereldoorlog opgang, namelijk de sociale
psychiatrie door Adolf Meyer. Hij begon in de loop van zijn leven zich steeds meer bezig te houden
met de nazorg van uit inrichtingen ontslagen patiënten en stimuleerde hun resocialisatie.
Na de tweede wereldoorlog: drie invalshoeken
Na de tweede wereldoorlog komt de psychiatrie in een stroomversnelling. Verschillende
invalshoeken:
1. Biologische invalshoek
➢ Door de ontdekking van de psychofarmaca krijgt de biologische psychiatrie een
enorme impuls.
➢ Men krijgt niet alleen de middelen in handen die de onrust en de onhanteerbaarheid
van het gedrag doeltreffend kunnen beïnvloeden, maar ook stoffen waarvan men de
werking op de hersenen kan bestuderen en daarmee de relatie tussen de
hersenfuncties en het gestoorde gedrag.
➢ Zo langzamerhand wordt duidelijk welke delen van de hersenen betrokken zijn bij
het tot stand komen van ons gedrag. Bijv. cognitieve activiteiten (geheugen,
concentreren), sociale activiteiten (verplaatsen in anderen), emotionele reacties
(angst).
➢ In de biologische invalshoek kijken ze ook naar de verschillen en de overeenkomsten
tussen dieren en de mens (ethologie). Juist door te zoeken wat wij gemeen hebben,
kunnen we meer inzicht krijgen in de elementaire bouwstenen van ons gedrag.
2. Psychologische invalshoek
➢ Er komen verschillende therapieën in opkomst, zoals de groepstherapie,
gedragstherapie (cognitieve therapie) en de systeemtherapie.
➢ Er is veel wetenschappelijk onderzoek geweest naar verschillende psychologische
functies, hun onderlinge samenhang, maar ook de samenhang met de hersenfuncties
en het sociaal functioneren is tot bloei gekomen.
➢ Er worden verschillende empirische onderzoeken gedaan, bijv. de psychoanalyse van
Freud wordt onderzocht. Zitten problematieken onbewust?
3. Sociologische invalshoek
➢ Een beweging (antipsychiatrie) onder patiënten en hulpverleners uit de jaren zestig
en zeventig waren zeer tegen de inrichtingspsychiatrie. Deze beweging streed voor
de rechten van de patiënt als een autonoom individu, als een gewone burger. Men
probeerde sindsdien zoveel mogelijk opnamen te voorkomen en mensen zo snel
mogelijk weer te ontslaan.
➢ Sinds de jaren tachtig is het epidemiologisch onderzoek opgekomen. Toen werd pas
zichtbaar hoe groot de last is die psychiatrische stoornissen veroorzaken.
➢ Er is zichtbaar geworden hoeveel geld er te verdienen valt door mensen goed te
behandelen en weer te laten deelnemen in de maatschappij.
2
, 4. Combinatie van benaderingen
➢ Aanvankelijk ontwikkelden deze drie invalshoeken zich, maar ook stonden ze wel
eens haaks op elkaar.
➢ De verschillende benaderingen worden steeds meer gezamenlijk gebruikt.
1.2 Biopsychosociaal model: herkomst en betekenis
Typering van het biopsychosociale model
Het biopsychosociale model heeft sinds de tweede wereldoorlog een grote invloed gekregen op de
nationale psychiatrie.
Box 1.1 wordt een globale typering gegeven van hun manier van denken:
Verzet tegen eenzijdige ziektemodel
- De bedenkers verzetten zich tegen het eenzijdig biomedisch ziektemodel.
- De biopsychosociale bedenkers vrezen een eenzijdig gebruik van psychiatrie (bijv.
neurologie), mede omdat dit kan leiden tot een onpersoonlijk en zelfs ineffectief
behandelklimaat waarin de echte belangen van de cliënt niet meer aan bod komen.
Verzet tegen eenzijdig psychologisch of sociologisch model
- In hoever spelen somatische factoren een rol bij het ontstaan of blijven voortbestaan van
een psychische stoornis?
- Freud dacht bijv. dat onbewuste conflicten de oorzaak waren van somatische
aandoeningen, zoals hypertensie, astma etc.
Drie invalshoeken combineren
- De drie invalshoeken zijn van belang om gestoord gedrag te begrijpen. Ook moeten de drie
invalshoeken betrokken worden bij de behandeling of diagnostiek.
Classificeren versus diagnosticeren
- Classificeren -> het onderbrengen van een individuele cliënt bij een groep op basis van
een aantal gedeelde kenmerken, waarbij men even afziet van de relatief unieke, niet-
gedeelde kenmerken.
- Diagnosticeren -> het zo veel mogelijk doorgronden van de aard en het ontstaan van de
psychische stoornis waar een individuele cliënt aan lijdt, waarbij men zo veel mogelijk
kenmerken van iemands totale persoon in heden en verleden betrekt.
Integrale of holistische visie
- De aanhangers van dit model worden getypeerd als integrale of holistische visie op
psychiatrie. Zij onderscheiden van de zogenoemde alternatieve geneeskunde.
- Ze zijn ervan overtuigd dat de wetenschappelijke benadering nooit het enige fundament
van dat praktisch handelen zal kunnen zijn.
Het biopsychosociale model als vorm van systeemtheorie
De systeemtheorie is in de jaren 30 ontwikkeld door de bioloog Ludwig von Bertalanffy.
Hij hield zich bezig met hoe een levend wezen erin slaagt niet dood te gaan. Hij ontwikkelde toen de
gedachte dat dit alleen mogelijk is doordat de chemische processen in een leven organisme binnen
een heel speciale organisatie verlopen.
Het organisme of ‘systeem’ -> een zichzelf handhavende unieke organisatie van allerlei chemische
en fysische porcessen.
Als systeem ben je ook een open systeem -> je bent in contact met de omgeving.
Elk systeem is niet alleen opgebouwd uit subsystemen, maar zelf ook weer subsysteem kan worden
in een systeem van een hogere orde.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindajager. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60904 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen