Overzicht van de Psychologie
Psychological Science, H1 t/m H8 (- H2)
Hoofdstuk 1: The Science of Psychology
1.1 Psychological Science Is the Study of Mind, Brain and Behavior
Psychologie = studie naar mentale activiteit en gedrag.
Psychologische wetenschap = studie, d.m.v. onderzoek, van geest (mentale activiteit: zintuigen
& herinneringen, gedachten en gevoelens) hersenen (biologische processen leiden tot mentale
activiteit) en gedrag (totaal van waarneembare menselijke (of dierlijke) handelingen).
1.2 Psychological Science Teaches Critical Thinking
1 van keurmerken van goede wetenschapper is beminnelijke scepticisme open staan voor
nieuwe ideeën maar op je hoede zijn voor ideeën zonder ondersteunend bewijs.
Kritisch denken = vermogen om systematisch vragen te stellen en informatie te evalueren
waarbij gebruik wordt gemaakt van goed-ondersteunend bewijs.
Kitisch denker = iemand die op zoek gaat naar gaten in bewijs, gebruikmakend van logica en
redenering om te kijken of informatie mogelijk bevooroordeeld is, zoals door persoonlijke of
politieke agenda’s.
1.3 Psychological Science Helps Us Understand Biased or Inaccurate Thinking
Grootste vooroordelen (biases) bij het denken:
- Bewijs negeren (bevestigingsvooroordeel): men hecht meer belang aan bewijs dat
zijn/haar overtuigingen ondersteunt, bewijs dat niet overeenkomt wordt afgezwakt
- Verbanden zien die er niet zijn
- Accepteren van verklaringen na feit: zodra men uitkomst weet, (her)interpreteert hij/zij
oud bewijs om die uitkomst te begrijpen hindsight bias: men kan goed uitleggen
waarom dingen gebeuren, maar kan toekomstige gebeurtenissen niet voorspellen
- Mentale ‘shortcuts’ nemen: men volgt simpele regels om beslissingen te maken leidt
tot onnauwkeurige oordelen en bevooroordeelde uitkomsten
1.4 Why Are People Unaware of Their Weaknesses?
Men moet sceptisch zijn tegenover beschrijvingen van mensen over hun persoonlijke sterke
punten omdat mensen vaak hun persoonlijke zwakheden niet zien.
1.5 Many Psychological Questions Have a Long History
Nature/nurture debat (nativisme vs. empirisme): biologisch aangeboren vs. onderwijs, ervaring
en cultuur (= overtuigingen, waarden, normen, regels en in- en uitgaande rechten die bestaan
binnen groep mensen die dezelfde taal en omgeving delen).
Mind/body probleem (functionalisme vs. reductionisme): zijn geest en lichaam gescheiden en
verschillend, of is geest subjectieve ervaring van aanhoudende hersenactiviteit?
Dualisme (René Descartes) = geest en lichaam zijn gescheiden maar toch verweven.
1.6 Experimental Psychology Initially Focused on the Structure, Not the Function of
Mental Activity
In 1879 vestigde Wilhelm Wundt 1e psychologische laboratorium en instituut. Hij gebruikte
methode genaamd reactietijd om te beoordelen hoe snel men kan reageren op gebeurtenissen.
Hij wilde ook bewuste ervaringen onderzoeken introspectie methode: systematisch onderzoek
van subjectieve mentale ervaringen dat van mensen vraagt om inhoud van hun gedachten te
inspecteren en rapporteren.
,Grootste stromingen (schools of thought: verschillende manieren van denken over inhoud van
psychologie) van denken:
- Structuralisme (Wilhelm Wundt & Edward Titchener): bewuste ervaringen kunnen worden
afgebroken tot hun fundamentele onderliggende component
- Functionalisme (William James & Charles Darwin): geest is ingewikkelder dan zijn
elementen en kan daardoor niet worden afgebroken stream of consciousness: geest
bestaat uit voortdurend veranderende, continue reeks van gedachten. Evolutionaire
theorie: bekijkt geschiedenis van soort m.b.t. overgeërfde, adaptieve waarde van fysieke
kenmerken, mentale activiteit en gedrag (adaptaties = fysieke karakteristieken,
vaardigheden of capaciteiten die kans op voortplanting of overleving verhogen wss
doorgegeven aan toekomstige generaties) natuurlijke selectie: degenen die
karakteristieken erven die helpen om zich aan te passen aan omgeving, hebben selectief
voordeel t.o.v. degenen die dat niet kunnen survival of the fittest: soorten die zich
beste aanpassen aan hun omgeving overleven en kunnen zich voortplanten
1.7 Different Schools of Thought Reflected Different Perspectives on Mind, Brain and
Behavior
Vervolg grootste stromingen van het denken:
- Psychoanalytische benadering (Sigmund Freud): veel menselijk gedrag gebeurt
onbewust (unconscious: plaats waar mentale processen onder niveau van bewustzijn
werken) psychoanalyse: therapeutische methode waarbij therapeut en patiënt samen
werken om inhoud van patiënts onbewustzijn in zijn/haar bewustzijn te brengen. Vrije
associatie = patiënt kan praten over wat hij/zij wil, voor hoe lang hij/zij wil
- Behaviorisme (John B. Watson & B. F. Skinner): benadrukt milieueffecten op
waarneembaar gedrag. Door stimuli (= prikkels) te begrijpen, kunnen we gedragsreacties
van dieren voorspellen
- Gestalt beweging (Max Wertheimer & Wolfgang Köhler): geheel van persoonlijke ervaring
is anders dan som der delen (= Gestalt theorie) richt zich op waarnemen van
samenhangende patronen
- Humanistische psychologie (Abraham Maslow & Carl Rogers): richt zich op fundamentele
goedheid van mensen en hoe ze gelukkiger en voldaan worden
- Cognitivisme (George Miller & Ulric Neisser): mentale functies zijn belangrijk voor
begrijpen van gedrag. Miller begon samen met zijn collega’s cognitieve revolutie in
psychologie. Met komst van computers en kunstmatige intelligentie kwam cognitieve
neurowetenschappen op: studie naar neurologische mechanismen achter gedachten,
leren, waarneming, taal en geheugen werd later gebruikt in studies over hoe mensen
denken over anderen (= sociale neurowetenschappen)
1.8 Biology Is Increasingly Emphasized in Explaining Psychological Phenomena
Grootste vorderingen voor begrijpen van psychologische fenomenen:
- Hersenchemie: vroeger: handvol chemicaliën zijn betrokken bij hersenfunctie, nu:
honderden zijn betrokken. Hersenchemie is anders als je opgewekt of kalm bent
dezelfde chemicaliën beïnvloeden neurale mechanismen die betrokken zijn bij geheugen
- Brain imaging: vroeger: psychologische processen liggen niet in specifieke delen van
hersenen of zijn overal in hersenen verdeeld, nu: er is lokalisatie van functie sommige
gebieden zijn belangrijk voor specifieke gevoelens, gedachten en handelingen. Human
Connectome Project werd gestart om in kaart te krijgen hoe verschillende gebieden van
hersenen zijn verbonden en hoe ze samenwerken om mentale activiteit te produceren
- Menselijk genoom (= genetische code van menselijk lichaam): vroeger: weinig kennis
nu: relatie tussen situatie, genen en gedrag begint duidelijk te worden
1.9 Evolutionary Thinking Is Increasingly Influential
Evolutie leidt tot structurele veranderingen in hersenen d.m.v. tijd. Hersenen veranderen in
reactie op adaptieve problemen die overleving en voortplanting beïnvloeden.
, 1.10 Culture Provides Adaptive Solutions
Globalisering (= stroom van mensen, grondstoffen en financiële instrumenten tussen alle regio's
van wereld) is toegenomen in snelheid en schaal wat gevolgen heeft in hoe menselijke
samenlevingen interactief zijn.
Normen = (culturele) regels die aangeven hoe mensen zich horen te gedragen in verschillende
contexten.
1.11 Psychological Science Now Crosses Levels of Analysis
Niveaus van analyse (elementaire deeltjes atomen moleculen) die meest gebruikelijke
onderzoeksmethoden voor bestuderen van geest en gedrag bestuderen:
- Biologisch: hoe draagt fysieke lichaam bij aan geest en gedrag (d.m.v. chemische en
genetische processen die plaatsvinden in lichaam)
- Individueel: hoe individuele verschillen in persoonlijkheid en mentale processen invloed
hebben op hoe mensen waarnemen en wereld kennen
- Sociaal: hoe groepsverbanden manieren waarop mensen communiceren beïnvloeden en
elkaar beïnvloeden
- Cultureel: hoe gedachten, gevoelens en handelingen van mensen gelijk of verschillend
zijn tussen culturen
Etnomusicologie = cross-culturele studie van muziekvoorkeuren.
Interdisciplinaire samenwerking = samenwerking van psychologen met onderzoekers van andere
wetenschappelijke velden zoals biologie, computerwetenschap, natuurkunde, antropologie en
sociologie.
1.12 Subfields in Psychology Focus on Different Levels of Analysis
Meest populaire subvelden van psychologie:
- Biologische psychologie: hoe biologische systemen mentale activiteit veroorzaken
- Cognitieve psychologie/neurowetenschappen: aandacht, waarneming, geheugen,
probleemoplossing en taal, vaak gebaseerd op hersenprocessen
- Ontwikkelingspsychologie: hoe mensen veranderen van kleutertijd tot ouderdom
- Persoonlijkheidspsychologie: blijvende karakters die mensen gedurende tijd laten zien en
tijdens omstandigheden
- Sociale psychologie: hoe mensen worden beïnvloed door anderen
- Culturele psychologie: hoe mensen worden beïnvloed door maatschappelijke regels die
gedrag beschrijven in hun culturen
- Klinische psychologie: factoren die psychische stoornissen veroorzaken en beste
methodes om die te behandelen
- Industriële/organisatie psychologie: problemen behorend tot industrie en werkplaats
1.13 Will Psychology Benefit You in Your Career?
Begrijpen van motieven van mensen om misdaad te plegen en kennen van grenzen van
menselijke geheugen zijn 2 van vele redenen dat psychologie handig kan zijn voor detective.
