Samenvatting Hoorcolleges Internationale Betrekkingen
Inhoudsopgave
Week B1 Hoorcollege IB .......................................................................................................................... 2
Week B1 Historische context van hedendaagse internationale vraagstukken ....................................... 3
Week B2 Wereldgeschiedenis introductie realisme ............................................................................... 7
Het Realisme...................................................................................................................................... 10
Week 3 Liberalisme ............................................................................................................................... 15
Werkcollege 3 Liberalisme ................................................................................................................ 21
Week 4 Constructivisme........................................................................................................................ 22
Drie theorieën: een samenvatting .................................................................................................... 27
Week 5 Internationaal (publiek-)recht .................................................................................................. 28
Hoorcollege ....................................................................................................................................... 45
Werkcollege ...................................................................................................................................... 47
Week 6................................................................................................................................................... 49
Hoorcollege sheets ............................................................................................................................ 53
Werkcollege week 6 .......................................................................................................................... 56
Week 7................................................................................................................................................... 58
Hoorcollegesheets ............................................................................................................................. 61
,Week B1 Hoorcollege IB
Definitie van Geschiedenis
=
Geschiedenis is de discipline die zich richt op de chronologische ordening van
gebeurtenissen uit het verleden. Deze studie is gebaseerd op kritisch onderzoek van
diverse bronnen, waaronder geschreven en gedrukte documenten, interviews en
archeologische vondsten. De periode van gebeurtenissen vóór het ontstaan van schrift
wordt over het algemeen aangeduid als de prehistorie.
,Week B1 Historische context van hedendaagse internationale
vraagstukken
Hoe is het statensysteem en de huidige wereldorde eigenlijk ontstaan?
De Vrede van Westfalen (1648)
- Het verdrag, ondertekend in 1648, beëindigde de dertigjarige oorlog (Duitsland) en de
tachtigjarige oorlog (Spanje vs Nederland).
- Vestigde voor het eerst het idee van staatssoevereiniteit, waarbij staten het recht hadden
om onafhankelijk te opereren binnen hun eigen grenzen zonder externe inmenging.
- Staten konden verdragen sluiten zonder toestemming van de kerk.
- Erkenning van soevereine staat door andere staten werd essentieel, waardoor diplomatieke
relaties tussen onafhankelijke entiteiten werden geformaliseerd.
- De institutionele en juridische aard van de staat kreeg meer nadruk dan de willekeurige en
persoonlijke aard, wat bijdroeg aan de ontwikkeling van gestructureerde staatsvormen.
- Hoewel staatssoevereiniteit werd vastgelegd, werd deze in de praktijk nog beperkt erkend,
aangezien sommige staten hun soevereiniteit niet volledig konden handhaven tegenover
externe invloeden.
Na De Vrede van Westfalen waren de Revoluties in de 18e eeuw belangrijk voor de huidige
wereldorde.
De belangrijkste revolutie was de Amerikaanse revolutie.
❖ De Amerikaanse revolutie:
- De Amerikanen waren een voorbeeld voor de rest van de wereld; de eerste kolonie die
onafhankelijk werd. In 1787 kregen ze hun eigen grondwet.
- Amerika (VS) was een kolonie van de Britten, maar ze verzetten zich met het idee "No
taxation without representation", wat betekende dat ze geen belasting wilden betalen als ze
geen bestuurlijke invloed hadden.
- Op 4 juli 1776 werd de VS na een oorlog met de Britten onafhankelijk.
De Amerikaanse revolutie had invloed op de vorming van moderne democratische principes en
inspireerde later bewegingen voor onafhankelijkheid en zelfbeschikking wereldwijd.
❖ De revoluties die plaatsvonden in Europa
Er zijn twee belangrijke ontwikkelingen die starten midden de 18e eeuw. Namelijk de Agrarische en
industriële revolutie
, Absolutisme:
Absolutisme is een politiek systeem waarin de heerser, meestal een koning of keizer, absolute en
onbeperkte macht bezit over wetgeving, belastingheffing en besluitvorming, zonder beperkingen van
grondwetten, parlementen of andere controlemechanismen. Het bereikte zijn hoogtepunt in de 17e
en 18e eeuw in Europa.
Nationalisme:
Nationalisme is een politieke ideologie die de nadruk legt op de identiteit, loyaliteit en
zelfbeschikking van een specifieke natie of etnische groep, met als doel de eenheid van een natie te
versterken. In de 19e eeuw werd nationalisme een krachtige kracht bij het vormgeven van nieuwe
staten en beïnvloedde het belangrijke politieke gebeurtenissen wereldwijd.
Het congres van Wenen (1814-1815)
Het Congres van Wenen, gehouden in 1814 als reactie op de Napoleontische oorlogen en
revolutionaire onrust, had als voornaamste doel het herstel van politieke stabiliteit en het vestigen
van een evenwicht van macht in Europa. De grootmachten kwamen samen om monarchieën te
herstellen en te voorkomen dat één land alle macht zou grijpen. Het congres symboliseerde een
gezamenlijke inspanning om Europa te stabiliseren na een periode van chaos en verandering.
CONGRES VAN WENEN (1815) (reactie op revoluties):
- Herstel van de monarchie, zij het verzwakt door revolutionaire invloeden.
- Veel instituties van de revolutie bleven intact, wat deels bijdroeg aan voortdurende politieke
verandering.
- Centraal op het Congres van Wenen stond het creëren van een duurzaam Europees
machtsevenwicht, met onder andere de oprichting van de Duitse Bond en het Verenigd
Koninkrijk der Nederlanden.
- Het statensysteem dat na 1815 vorm kreeg, was grotendeels het resultaat van het Congres
van Wenen.
- De daar opgestelde vredesregeling was zeer succesvol: bijna veertig jaar lang waren er geen
grote oorlogen in Europa.
Het concert van Europa, wat is het? Hoe en waarom geëindigd?
Het "Concert van Europa" ontstond na het Congres van Wenen (1814-1815) met als doel politieke
stabiliteit te handhaven door regelmatig overleg tussen grote Europese machten. Het systeem
eindigde abrupt met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914, beïnvloed door toenemende
instabiliteit in Europa door de eenwording van landen als Italië en Duitsland, de opkomst van
koloniaal imperialisme en de vorming van allianties zoals de Triple Entente en de Triple Alliantie.
Deze factoren verstoorde het machtsevenwicht en leidde tot het einde van het Concert van Europa.
( https://www.youtube.com/watch?v=l9jhG3PNI3I) – animatie filmpje over ontstaan 1e WO.
