Een zeer uitgebreide samenvatting van het boek Fundamentals of human neuropsychology (7th edition) en de colleges. 48 pagina's, maar makkelijk te lezen en overzichtelijk (met inhoudsopgave)
Inhoudsopgave
• College 1 – blz. 3
o Gedrag
o Historie
o Instrumenten hersenonderzoek
o Organisatie zenuwstelsel
o Richtingen in de hersenen
o Cerebellum
• College 2 – blz. 8
o Cellen
o Neuronen
o Informatie doorgeven tussen cellen
o Neurotransmittersystemen!
o Groei van de mens
o Ontwikkeling van het brein
▪ Oorsprong van cellen
▪ Migratie van cellen
▪ Celldifferentiatie en rijping
o Gliacellen en myelinisatie
o Cognitieve ontwikkeling – stadia van Piaget
• College 3 - Occipitaal kwab (visueel) – blz. 16
o Golflengte
o Visuele paden!
o Stoornissen
• Pariëtaal kwab (reageren) – blz. 19
o Doorsnede
o Gebieden
o Basale ganglia
o Koppeling occipitaal en parietaal
o Sensorische aandoeningen
• College 4 – temporaal (taal) – blz. 21
o Auditief
o Geheugen
o Persoonlijkheid
o Taal
o Afasie/stoornis van taal
o Dyslexie
• College 4 – frontaal kwab (motorisch) – blz. 24
o Symptomen bij frontaalkwab-laesie
o Tumoren
o Epilepsie
• College 5 – geheugen – blz. 29
o Het verhaal van H.M.
o Amnesie
o Aspecten van het geheugen
o Werkgeheugen
o Korte termijn
o Lange termijn
o Impliciet geheugen
o Expliciet geheugen
o Emotioneel geheugen
o Bijzondere vormen van geheugen
o Diagnostiek kinderen & geheugenproblemen
o Petri en Msihkin!
1
, o Hippocampus
o Aandoeningen geheugen
• College 6 – emoties – blz. 34
o Basisemoties
o Limbische circuit
o Emotietheorieën
o Laesies
o Aandoeningen
o Bipolaire stoornis
• College 7 – aandacht en Slim door Gym – blz. 38
o Aandacht
o Treisman
o Aandacht komt in verschillende vormen
o Verschil mannen en vrouwen
o Intelligentietesten
o Executieve functies
o Slim door Gym
• College 8 – aandoeningen – blz. 44
o Hydrocephalus
o Cerebrale parese
o Fragile X sydroom
o Foetaal alcoholsyndroom
o Aandachtstekortstoornissen
o Autismespectrum stoornissen
2
,College 1 – zenuwstelsel en onderzoek
Pariëtaal= motoriek
Temporaal = taal
Neuropsychologie is de wisselwerking tussen hersenen en gedrag. Belangrijk om informatie over te
weten omdat:
- Het is het meest complexe levende orgaan;
- Aandoeningen kunnen vaak verklaard worden vanuit de hersenen;
- In een multidisciplinair team is er ook een neuropsychologische invalsoek.
Gedrag
Gedrag heeft zowel een doel als een functie. Gedrag is bijna altijd een reactie op iets in de omgeving.
Wordt beïnvloedt door endocriene systeem en zenuwstelsel. Gedrag varieert in:
- Complexiteit
- De mate waarin het automatisch en aangeboren is (bewust vs onbewust)
- De mate waarin het is aangeleerd (nature vs nurture)
Historie
• Oudheid; emoties komen uit het hart. Je hersenen zijn je koelsysteem -> zweet op het
voorhoofd bewijst dit.
o Hippocrates is de eerste die het omwisselt. Hij is de eerste die stelt dat gedachten,
gevoelens en emoties vanuit de hersenen komen.
o Aristoteles begon met het onderzoeken van het pysche en het bewustzijn. Dit is
verantwoordelijk voor de meeste gedragingen (in de tijd van de ratio is dit dus heel
logisch). Maar de mens had niet alle ratio.
• Middeleeuwen en renaissance; heel lang kwamen er geen nieuwe ontwikkelingen mbt het
brein. Pas in 1500 weer nieuwe ontdekkingen. Op observatie gebaseerde neuroatanomie
o Leonardo da Vinci en Vesalius ontleden het brein en bekijken waaruit het bestaat.
• 17e eeuw; Begin van moderne wetenschap van het brein
o Descartes ontdekt dat het lichamelijke en het geestelijke van elkaar gescheiden zijn.
De geest beïnvloedt het lichaam, maar uiteindelijk gaat de geest naar de hemel en
blijft het lichaam op aarde achter -> dualisme.
• 18 eeuw; elektriciteit van het brein.
e
o Galvani is de eerste die elektriciteit op neuronen zet om te kijken hoe ze reageren.
Hij ontdekt dat elektriciteit de neuronen aanstuurt en dus functies van de mens
aanstuurt.
• 19e eeuw; lokalisatie van de functies.
o Gall en Spurzheim ontdekken de frenologie. Bepaalde delen van de hersenen zijn
verantwoordelijk voor bepaalde functies. Deze functies kun je aflezen aan de vorm
van de schedel. Betere ontwikkeling van de functie, is meer materie, is een grotere
vorm van de schedel. Grotere morele ontwikkeling is dan dus een bobbel bovenop je
hoofd.
o Broca ontdekt dat problemen met taal altijd ook problemen met het linkerdeel van
de hersenen
o Darwin komt terug op de body-mind visie. De mind is niet te verklaren en bestaat
dus niet. Al het gedrag is te verklaren uit materialisme. Gedrag verklaren door de
werking van het zenuwstelsel, er is geen rol voor de mind.
• 20e eeuw; neurotransmitters, psychofarmaca en kraken van de DNA-code.
o Loewi, Crick en Watson vinden naast neuronen en elecktriciteit ook chemise
processen -> neurotransmitters. Nu kun je dus dit chemische proces beïnvloeden
met medicatie -> psychofarmaca.
3
, • 21e eeuw; nieuwe methoden komen op, hersenscans worden ontwikkeld. intensievere
samenwerking tussen disciplines. Steeds meer en sneller worden inzichten verkregen door
andere ontwikkelingen. Er is meer geld voor fundamenteel en toegepast onderzoek.
Instrumenten hersenonderzoek
Hoe weten we hoe de hersenen werken? Hier zijn veel instrumenten voor bedacht;
- De belangrijkste is de single cell meting. Deze instrumenten zijn zo klein dat ze alles in 1
enkele cel kunnen meten (chemische en elektrische processen, etc).
- Daarnaast is de Elektro-encefalogram (EEG) ook een belangrijk instrument. Allemaal
plakkertjes worden op het hoofd aangebracht. Van elk plakkertje wordt een meting gedaan
en een bijbehorende lijn getekend. Er wordt gekeken of er een verschil is in geleiding tussen
de verschillende lijnen (en dus verschil tussen de plekken van de plakkers). Zo ja, dan is er
veel activiteit in het gebied wat activatie laat zien en minder in het gebied wat het niet laat
zien. Alleen dit gebied wordt dus geactiveerd bij bepaalde handelingen. Zo zie je op
onderstaand plaatje bij nummer 3 knipperen en bij 4 niezen. Verschil in heftigheid, maar
voor beide gebruik je dus bijna je hele hoofd.
- Wat we ook zien bij de EEG is de Event-related potentials (ERP) -> Elke cel kan vuren op een
prikkel en dus een reactie afgeven, maar daarna is hij even moe. N1 is het moment vlak voor
het vuren van de reactie; alle cellen staan op alert. N2 is net na het vuren. Er is dan een klein
herstel te zien. Wanneer de cel doorkrijgt dat het niet noodzakelijk (lees: levensbedreigend)
hoeft te vuren gaat het naar P3; een enorm diepe rust (van ongeveer 0,5 seconde).
- Hoe kunnen we meten zonder allerlei moeilijke apparatuur op de patiënt? -> dmv röntgen.
Enorm kleine stralingsgolfjes worden door je lichaam gestuurd. De kleinste golflengte, maar
de grootste frequentie. Echter, bij teveel straling gaan cellen dood -> meeste cellen
herstellen zichzelf wel weer, maar neuronen herstellen niet! Kunnen wel opnieuw
verbindingen aanmaken, maar nooit helemaal goed herstellen. Röntgen is dus niet geschikt
voor hersenonderzoek.
- Daarom kwam men met Positron emission tomografie (PET) en (functional) manetic
resonance imaging ((f)MRI). Deze instrumenten maken gebruik van magnetische velden. Met
magnetische velden kun je water opsporen en zo bepaalde delen van de hersenen
onderscheiden. Omdat je bloed ook uit water bestaat is het ook mogelijk om te kijken waar
je bloed heen stroomt.
- Magneten kun je gebruiken om te meten/ontvangen. Maar ook om te beïnvloeden. Met
behulp van Transcranial magnetic stimulation (TMS) kun je bepaalde delen van der hersenen
even “uit” zetten. Bijvoorbeeld je zicht.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aliet-slot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.