100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting psychopathologie boek + colleges €5,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting psychopathologie boek + colleges

 10 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting van het boek en alle colleges van psychopathologie

Voorbeeld 4 van de 131  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 3 t/m 20
  • 7 april 2024
  • 131
  • 2023/2024
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (36)
avatar-seller
dorithstreef
HS 3: Transdiagnostische benadering
Stoornisspecifieke benadering
Intakeverslag  wordt afgesloten met een of meer DSM-diagnosen en een globaal behandelvoorstel

 Wordt bij start van behandeling aangevuld tot een concreet behandelplan  is gebaseerd op
behandelrichtlijnen waarbij de diagnosen vrijwel automatisch verwijzen naar evidence-based
behandelprotocollen

Werkwijze waarbij DSM een centrale rol speelt  stoornisspecifieke of diagnosespecifieke
benadering (al zo’n 25 jaar dominant in de GGZ)

Kwesties hierbij:

- Mag wat er in de DSM een ‘diagnose’ word genoemd, die naam eigenlijk wel hebben?
- Wat moet de behandelaar doen wanneer er bij een patiënt meerdere diagnosen tegelijk
worden gesteld  behandelrichtlijnen vermelden weinig over de werkwijze bij comorbiditeit,
bijv in welke volgorde interventies moeten worden toegepast (Clinici moeten dit zelf
inschatten)



DSM en evidence-based behandelingen
DSM-III  was een trendbreuk, omdat deze versie (anders dan zijn voorgangers) ernaar streefde om
de classificatie van een paar honderd emotionele stoornissen die zij beschrijft zo veel mogelijk te
objectiveren, door de subjectieve interpretaties van de clinicus slechts een zeer beperkende rol te
geven

DSM = geen diagnostisch, maar een classificatiesysteem  doet geen uitspraken over etiologie,
beloop en prognose van een stoornis

De wijze van classificeren volgens de DSM leidt ertoe dat veel patiënten comorbide aandoeningen
hebben  eerder de regel dan de uitzondering

Ander punt van kritiek  DSM gaat uit van een categoriale indeling, in plaats van een dimensionale

- Je hebt een aandoening of je hebt hem niet
- Volgens critici wordt hiermee tekort gedaan aan de werkelijkheid waar juist veel klinische en
subklinische symptomen naast en door elkaar heen bestaan  hier wordt in de praktijk vaak
mee omgegaan door de categoriale indeling te ondervangen door te spreken van ‘trekken
van’

Laatste punt van kritiek  wildgroei van emotionele stoornissen, komt ook tot uitdrukking in de
prevalentiecijfers van mensen met een formele DSM-diagnose

Ondanks de kritiek:

- DSM heeft een uiterst belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van de huidige evidence-
based behandelprotocollen
- Meer eenduidigheid over de benaming en kenmerken van emotionele stoornissen  meer
gerichte samenwerking tussen clinici en onderzoekers van over de hele wereld

,Transdiagnostische behandeling
Op dit moment tracht met de effectiviteit en efficiëntie van de GGZ te verhogen door in te zetten op
de implementatie en acceptatie van de stoornisspecifieke evidence-based behandelprotocollen 
maar ook een beweging in gang gezet die een meer trandiagnostische vidie wil ontwikkelen

 Men wil zich meer richten op aspecten van de problematiek of behandeling die de specifieke
stoornissen en behandelingen overstijgen, of die zij gemeenschappelijk hebben

Psychotherapeutische behandelingen zijn traditioneel grotendeels transdiagnostisch



Traditionele transdiagnostische elementen

3 therapeutische niveaus die zich niet sequentieel in de tijd afspelen, maar simultaan op allerlei
momenten in de behandeling  therapeut is ‘veranderingsagent’ die zich telkens met 3 kwesties
bezig houdt:

- Niveau van het therapeutisch aangrijpingspunt  wat moet cognitief en/of gedragsmatig bij
de patiënt veranderen
- Niveau van de therapeutische context  hoe kan dat veranderingsproces het beste worden
gefaciliteerd?
- Niveau van het therapeutisch systeem  is het wenselijk om ook andere personen in te
schakelen opdat de veranderingen beter beklijven?



Voorbeeld:

Bij CGT  therapeutisch aangrijpingspunt het belangrijkst

 welke aspecten in het denken en doen en laten van de patiënten veroorzaken de problemen,
en houden de problemen in stand, en met welke interventies kunnen die de disfunctionele
manieren van denken en gedrag het best worden gewijzigd?

Daarnaast contextuele aspecten:

- therapeut moet de patiënt ook stimuleren om de interventies daadwerkelijk met de juiste
inzet en intensiteit uit te voeren
- Maar ook meer organisitorische aspecten, zoals financiële bijdrage, keuze voor therapeuten,
keuze behandelprogramma

Als laatste therapeutisch systeem -> therapeut moet zich afvragen of het wenselijk is dat ook andere
personen in de omgeving van de persoon iets doen of veranderen



Transdiagnostische aspecten op het niveau van de therapeutische context

Met betrekking tot transdiagnostisch behandelen zijn vooral de niveaus van de therapeutische
context en het therapeutisch aangrijpingspunt relevant

,Therapeutische context  factoren die het behandelbeloop en de kansen op succes kunnen
beïnvloeden

 Deze factoren storen zich niet of nauwelijks aan de diagnose van de patiënt, en zijn dus
transdiagnostisch



Therapeutische relatie als transdiagnostische factor

Een belangrijk aspect van de therapeutische context is de therapeutische relatie

Traditioneel is vooral vanuit de inzichtgevende therapieënt veel waarde gehecht aan de
therapeutische relatie  bijv. bij cliëntgerichte therapie zijn empathie, echtheid en
onvoorwaardelijke acceptatie de belangrijkste voorwaarden om een veranderingsproces bij de
patiënt op gang te brengen

Ook binnen CGT belang gehecht aan kwaliteit van therapeutische relatie (wel minder centraal):

- Vanuit cognitieve tak  collaborative empiricism (al dan niet incombinatie met de socratisch
dialoog)
- Vanuit de gedragstherapeutische tak  didactisch coach-pupilmodel
 In beide gevallen gaat de therapeut samen met de patiënt op zoek naar factoren die de
problemen veroorzaken en in stand houden
 Wel accentverschillen:
- Bij collaborative empiricism stelt de therapeut zich vooral nieuwsgierig op en tracht door
leidende vragen te stellen de patiënt zelf op het spoor te brengen van diens disfunctionele
opvattingen en gedragingen
- Binnen het didactische model stelt de therapeut zich eerder als een deskundige op, die naast
aanmoediging ook uitleg, toelichting en richting geeft
 Deze kenmerken zijn transdiagnostisch



Common factors als transdiagnostische factor

Common factors-benadering  schrijft aan diagnosespecifieke technieken slechts een zeer beperkte
rol doe

 Veel belangrijker zijn volgens dit model de gemeenschappelijke factoren die in ele therapie
aanwezig moeten zijn

Therapieën zijn werkzaam zodra er aan de volgende criteria is voldaan:

- Er bestaat een intense en vertrouwelijke relatie tussen patiënt en behandelaar
- Er bestaat een context waarbinnen genezing wordt verwacht
- De behandeling verloopt volgens een voor de patiënt geloofwaardige rationale
- De behandeling kent een procedure of ritueel die op deze rationale voortborduurt en die bij
zowel de patiënt als de therapeut om actie vraagt



Structuur, patiëntparticipatie en behandelingsintensiteit als transdiagnostische factoren

Andere relevantie transdiagnostische aspecten:

, Gestructureerde behandelingen blijken effectiever te zijn dan ongestructureerde  wanneer er
heldere en concrete therapiedoelen worden geformuleerd, effectievere behandeling

Adequate inzet van de patiënt is een noodzakelijke voorwaarde voor therapiesucces  bij
huiswerkopdrachten en binnen de sessie zelf

De behandelintensiteit maakt ook uit  het blijkt voordeliger te zijn om behandelingen intensief te
starten, waarna de frequentie weer kan worden uitgedund



Transdiagnostische interventies op het niveau van het therapeutisch aangrijpingspunt

Behandelprotocollen bieden globale beschrijvingen van de toe te passen interventies  deze
richtlijnen zijn echter te globaal om ze meteen concreet te kunnen toepassen op iedere patiënt

 Uiteindelijk moeten alle globale evidence-based behandelingen dan ook worden
geïndividueliseerd

Om dit te realiseren wordt dikwijls een beroep gedaan op traditionele psychotherapeutische
zoekschema’s voor individuele probleemanalyse en interventiekeuze  binnen CGT zijn dat bijv.
functieanalyses en/of betekenisanalysen

- Functieanalyse (FA)  formuleren van een hypothese over de factoren die problematische
gedrag in stand houden
- Betekenisanalyse (BA)  formuleren van een hypothese over de persoonlijke associaties die
verantwoordelijk zijn voor de disfunctionele betekenissen die de patiënt toekent aan feitelijk
niet-problematische situaties of gebeurtenissen
 Allebei transdiagnostisch



Toepassen van transdiagnostische behandelinhoudelijke interventies

Zoekschema’s worden soms ook gebruikt om nieuwe aanvullende behandeldoelen aan te wijzen
waarop de rechtstreeks uit de behandelrichtlijnen voortvloeiende interventies niet of onvoldoende
zijn gericht  met vult vervolgens de bestaande interventies aan

Van richtlijnen mag worden afgeweken, zolang dit op basis van goede argumeten gebeurt

Idiosyncratische casusconceptualisatie  individuspecifieke probleemanalyse



Transdiagnostische symptomen:

- Piekeren (kan ook tot fysieke aandoeningen leiden)
- Perfectionisme
- Lage zelfwaardering
- Perfectionisme
- Intolerantie voor onzekerheid
- Slaapproblemen



Transdiagnostische op informatieverwerkingsprocessen gerichte interventies

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dorithstreef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd