Van leertheorie naar
onderwijspraktijk
H1 Leren: een complex en onzichtbaar proces
1.1 Algemeen beeld van het fenomeen leren
Overal waar een mens in contact treedt met zijn omgeving bestaat de mogelijkheid om te leren. Het
onderscheid tussen binnen school en buitenschool leren betref zowel de laats waar geleerd wordt,
als de aard en inhoud van het leer roces.
Formeel/intentoneel/schoolse leren: leren o school: doelgericht, didactsch gestructureerd en het
is in een s ecifek ingerichte leeromgeving. De inhoud, leerdoelen en leeromgeving zijn door anderen
be aald. Het leidt tot een certfcaat.
Informeel/incidenteel leren: leren buiten school: geen vooraf gestelde leerdoelen of externe sturing.
Dus natuurlijk/s ontaan leren uit alledaagse actviteiten.
Non-formeel leren: leren dat laats vindt binnen een school, maar niet tot de leerstof hoort. Eigen
interesse, wel intentoneel.
Werkplekleren: het leren in een authenteke beroe ssituate. Dit is zowel intentoneel als informeel
leren.
1.2 Leren, rijping en de rol van de hersenen - Geen
tentamenstof.
1.3 Leren als duurzame gedragsverandering
Leren (verschil tussen rij en en leren): de verandering in iemands gedrag of gedragsmogelijkheden in
een be aalde situate als gevolg van (herhaalde) ervaring of oefening.
Het leren is waarneembaar als uitng van zichtbare leerresultaten. Over het leer roces zelf kan je
geen uits raken doen want het vindt laats in de black box (in het hoofd). Dus eigenlijk berust leren
o een aanname (hypothetsch proces), omdat je het leer roces zelf niet kan waarnemen (het zit in
je hoofd).
Handelings-/gedragsindicatoren: gedragsuitngen die een beoordelaar kan waarnemen tjdens de
beroe suitoefening door de student of docent. Dit ast bij com etenteleren, wat de benadering van
leren is door het behaviorisme.
Leren (informatetheoretsche invalshoek): leren is het tot stand brengen van mentale rocessen
door middel van een betekenis geven aan verschillende vormen van informate, die leiden tot
duurzame veranderingen in kennis.
Leren (constructvistsche visie): leren is een (inter)actef roces van kennisconstructe en
betekenisverlenging die voortbouwt o al aanwezige kennis en contextgebonden is.
1.4 Persoonlijke opvattingen over leren
Het begri leerconcepte (leero vatng) is niet statsch en kan niet concreet omschreven worden.
Het is een soort referentekader waaruit de lerende het leren inter reteert en o basis waarvan hij
zijn leeractviteiten kiest. Er zijn een drietal clusters leero vatngen te onderscheiden:
1. Beperkte leerconcepte: nog niet genoeg kennis van eigen leero vatngen en daarom
ongericht leergedrag vertonen. Ze zijn ositef tegenover school en refereren externe
sturing (heldere o drachten).
, 2. Functonele leerconcepte: resultaat gericht leren met de steun van anderen. Ze hebben een
dubbele houding ten aanzien van school en leren. Geen voorkeur voor be aalde leerstrategie
en refereren ook externe sturing.
3. Ontwikkelingsgerichte leerconcepte: een combinate van de be erkte- en functonele
leerconce te. De leermotvate komt vanuit de inhoud van de leertaak, het liefst individueel
werken en beter in staat eigen leer roces te sturen.
Leerconceptes van Vermunt:
1. De opnameconcepte: het o nemen van kant-en-klare, beschikbare informate. eren is
memoriseren en re roduceren.
2. De constructeconcepte: o acteve wijze verwerven van inzicht door aanbrengen van
relates tussen nieuwe informate en al aanwezige kennis. eren is een constructe roces van
betekenissen.
3. De toepassingsconcepte: gericht o het nut van de kennis. eren is het kunnen toe assen
van kennis.
4. De stmuleringsconcepte: stmulans ontvangen om leeractviteiten te ont looien. eren
moet door een ander ge rikkeld worden.
5. De samenwerkingsconcepte: samenwerken en verdelen van taken.
Naast leerconce tes zijn er ook andere as ecten van leren:
Leerinhoud: vaardigheden of kennis;
Leeromgeving: een situate of context. Dualiseren: een deel van de o leiding wordt in de
authenteke beroe scontext uitgevoerd (stagelo en).
Actviteit van de lerende zelf: leren kan je alleen maar zelf doen, het kan niet door een ander
overgenomen worden.
Dieren leren: ook dieren kunnen leren.
Onderwijzen: het verleiden tot leren en het begeleiden ven vergemakkelijken van het
leer roces.
H2 Leersoorten en leerstijlen
2.2 Hoofdsoorten van leren
2.2.1 Cognitief leren
Zowel bij memoriseren als verwerven van feitenkennis gaat het om het zich eigen maken en
re roduceren van declarateve kennis.
Memoriseren: kennis in geïsoleerde vorm, die leterlijk gere roduceerd moet worden (vb. leren van
jaartallen).
Verwerven van feitenkennis: het leren van de samenhang tussen de o te nemen kenniselementen.
Deze (referente)kader biedt later hul bij het o lossen van robleemsituates. b. leren van
jaartallen door belangrijke gebeurtenissen eraan te ko elen.
Inzichtbevorderend leren: het vinden van een o lossing voor een robleem waarvoor de lerende
niet direct een routne- of standaardo lossing voor heef.
Automatseren (bij rekenen): het verwerven van rocedures die in be aalde situates rechtstreeks
naar een o lossing voeren.
Het belang van memoriseren en automatseren is dat het werkgeheugen minder belast wordt. De
geautomatseerde kennis moet onderhouden worden door regelmatg te oefenen, anders verdwijnt
het.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evelinekb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.