100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Geschiedenis werkplaats VWO 3 hoofdstuk 4.1 tm 4.4 €5,36   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Geschiedenis werkplaats VWO 3 hoofdstuk 4.1 tm 4.4

 29 keer bekeken  3 keer verkocht

Samenvatting VWO 3 van geschiedenis werkplaats VWO3 hoofdstuk 4 4.1 tot en met 4.4.

Voorbeeld 3 van de 8  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 4
  • 10 april 2024
  • 8
  • 2023/2024
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (4794)
avatar-seller
henrikevannieuwland
Hoofdstuk 4: De wereld na 1945

Paragraaf 4.1 - Einde van de Wereldrijken

1927: oprichting PNI = oprichting Indonesische Nationale partij

Welke invloed had de Tweede Wereldoorlog op de dekolonisatie?

dekolonisatie = het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een moederland.

onderdrukken = je wil aan iets of iemand opleggen

nationalisatie = mensen zijn trouw aan hun eigen volk of land/staat

Voor de oorlog: Nederland had het Indonesische nationalisme in Nederland-Indie onderdrukt
Tijdens/na de oorlog was de Westerse macht in Zuid-Oost Azië door Japan vernietigd.

De Japanners onderdrukten wel de inheemse volken, maar ze zetten de volken ook op
tegen het Westen. Na de capitulatie (=overgave) van Japan, bloeide het nationalisme in Azië
echt op.

Europese landen waren verzwakt (door de oorlog) en de VS en Sovjet Unie (supermachten)
waren TEGEN kolonisatie.

supermacht = zeer machtige staten

Hoe werden de Nederlandse kolonies zelfstandig en onafhankelijk?

proclamatie = bekendmaking/ uitroepen

politionele actie = Nederlandse naam voor twee militaire operaties tijdens de Indonesische
onafhankelijkheidsoorlog (ze zeiden: het gaat alleen op herstel en orde: dus daarom: politie
(politionele))

15 augustus 1945 = capitulatie Japan
17 augustus 1945 =
1. Soekarno (Indonesische nationalist) riep de onafhankelijke Republiek Indonesië uit.
Hij werd de eerste president van de Indonesische Republiek.
2. Nederland accepteerde deze proclamatie niet (Indonesie was een kolonie van
Nederland).
3. hierdoor brak de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog uit
4. Nederland stuurde dienstplichtige militairen, die vanaf 1946 een deel van de macht
herstelden.
5. Tegelijk onderhandelde Nederland met de Republiek om het conflict op te lossen.
Maar beiden gaven niets toe dus het mislukte.
6. 1947: Nederland voerde grote militaire actie op Java en Sumatra. Het was een
politionele actie. Ter bevordering van herstel en orde.

, 7. ALLEEN: De Republiek bleef toeslaan en het Nederlandse leger werd boos: ze
reageerde met Guerrilla (terreur). Ze brandden dorpen plat, schoten onschuldige
mensen neer en krijgsgevangen.
8. 1948 (december): tweede politionele actie: Nederlandse soldaten namen Soekarno
gevangen
9. MAAR de VS en de VN (Verenigde Naties) dwongen Nederland om hem vrij te laten
en de Indonesische onafhankelijkheid te accepteren.
10. 1949 (december): Koningin Juliana ondertekende de soevereiniteitsoverdracht
11. Soekarno regering werd de hoogste macht

soevereiniteitsoverdracht = het officieel geven van de hoogste macht aan een ander.

De dekolonisatie in andere Nederlandse kolonies vond vreedzaam (dus zonder geweld)
plaats. Suriname en Nederlandse Antillen werden zelfstandig.

Het caribisch gebied zijn nog wel soort “gemeenten” van Nederland

Hoe ontstond de staat Israël?

zionisme = Joods nationalisme

Midden-Oosten waren al voor 1945 onafhankelijk. Na 1945 hadden de Britten alleen nog
Palestina.
In Palestina waren grote spanningen tussen de Arabische bewoners (Palestijnen) en de
Joden.

1896: Theodor Herzl had in zijn boek: Der Judenstaat: gezegd: Joden moeten een eigen
staat hebben om veilig te zijn voor het anti-semitisme (Jodenhaat).
1. Zijn zionisme kreeg veel aanhangers. De zionisten besloten dat hun staat Palestina
moest worden.
2. Er waren voor de 1ste WO al heel veel Joden daarheen verhuisd.
3. MAAR in 1936 zeiden de Palestijnen: wij willen dit niet: wij willen onafhankelijkheid
zijn en wij willen een einde aan de Joden die hier komen (joodse immingratie)
4. Dit lukte niet: want na 1945 kwamen er nog meer Joden die kant op.
5. De Britten wilde zich er niet mee bemoeien en gingen weg in 1948 (mei)
6. VN had plan om Palestina te verdelen tussen de Joden (Joodse staat) en de
Palestijnen (Arabische staat)
7. Palestijnen wilden dit niet en probeerden de JOden te verjagen
8. Joden sloegen terug en op 14 mei 1948 riep de joodse leider Ben Goerion de staat
Israël uit.
9. Arabische landen probeerden terug te slaan,maar Israël was te sterk.
10. Joden hadden bijna heel Palestina (behalve westelijke Jordaanoever, Gazastrook en
Oost-Jeruzalem). De meeste Palestijnen vluchtten naar buurlanden.




Paragraaf 4.2 De Koude Oorlog

, In februari 1945 spraken Stalin (SU), Roosevelt (VS) en Churchill (Engeland) dat ze zouden
blijven samenwerken.

Juli 1945 kwamen ze (alleen Roosevelt was dood en daar kwam Truman voor) weer samen:
conferentie van Potsdam. Hier beloofden ze nog steeds samenwerking, maar snel werden
de SU en VS vijanden.

Hoe en waardoor ontstond de tegenstelling tussen Oost en West?

De wereld raakte verdeeld in (blokvorming= het ontstaan van vijandige groepen
landen):
1. Oostblok: onder leiding van SU: landen die eerst door SU bezet waren geweest
2. Westen: onder leiding van de VS: landen die door de VS waren bevrijd.
De Koude Oorlog (1945-1989) ontstond: Dit was een oorlog zonder vechten (geen echte
oorlog), maar wel vijandigheid

Waarom vijandigheid? Door verschillende ideologieën.
VS/ Westen SU/ oostblok

democratie: iedereen heeft dictatuur: leider bepaalt
een stem

kapitalisme: sommige communisme: iedereen is
mensen verdienen veel en gelijk en iedereen heeft
andere weinig evenveel

West-Europa (Nl, Fr, Eng, Baltische staten, Polen,
België, Spanje, Engeland Tsjechische Slowakije,
etc en West-Duitsland)) Hongarije, Roemenië,
Bulgarije en Oost-Duitsland

NAVO warschaupact

presidenten (niet allemaal, Roosevelt; Truman, Stalin, Chroesjtsjov,
maar degenen die in boek Kennedy, Johnson, Reagan Gorbatsjov (presidenten
genoemd worden op werden steeds minder
volgorde van oorlog naar communistisch). NU: Poetin
nu) is weer erger.


Duitsland werd in twee verdeeld:
1. West-Duitsland: 1949 ontstond de Kapitalistische Bondsrepubliek met een
parlementaire democratie
2. Oost-Duitsland: De Duitse Democratische Republiek (DDR): Dit was propaganda
naam: want ze waren helemaal niet Democratisch, maar het was een
communistische dictatuur

Berlijn lag in Oost-Duitsland, maar werd ook verdeeld in twee delen.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper henrikevannieuwland. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,36. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,36  3x  verkocht
  • (0)
  Kopen