Keuzevak ‘spuiten en slikken’
Week 1: Alcohol
Kenmerken van alcohol
Alcohol lost goed op in water, wordt makkelijk opgenomen in het bloed, wordt snel
verspreid over het lichaamsvocht, geeft een branderig gevoel bij inname, beïnvloedt
bewustzijn, leidt tot verandering in gedrag en is rijk aan energie.
1 gram alcohol staat gelijk aan 7 calorieën.
De geschiedenis van alcohol
Alcohol is gemaakt van honing. Het is het oudste alcoholistische drankje dat bekend is
en het werd 8000 jaar geleden al gedronken. Alcohol is ontstaan door de aanraking van
honing met gist en in het jaar 3500 v Chr. waren er al recepten voor wijn. De Arabieren
hebben het destilleren uitgevonden.
Alcohol consumptie begon toe te nemen door de groei van steden. Ook de hoeveelheid
religieuze feesten, gepekeld eten en het gebrek aan schoon drinkwater speelden hierin
een belangrijke rol.
Alcohol wordt in verschillende soorten glazen geschonken, omdat overal hetzelfde aantal
gram alcohol in moet zitten.
Werking en effect van alcohol
De cortex is onderdeel van het brein en zorgt voor impulsbeheersing. Alcohol zorgt
ervoor dat je minder goed kunt oordelen en nadenken, ook zorgt het voor minder
remmingen.
Het limbisch systeem is het beloningscentrum van het brein. Het prikkelen van dit
systeem zorgt voor een goed gevoel en daarnaast zitten in het limbisch systeem ook
verlangens en gevoelens als verdriet, woede en angst. Alcohol tast dit aan.
De kleine hersenen zorgen voor het coördineren en bewegingen. Alcohol beïnvloedt en
zorgt ervoor dat bewegingen minder goed verlopen.
De hersenstam stuurt o.a. ademhaling aan. Bij overmatig alcoholgebruik wordt de
ademhaling onderdrukt. Ook beïnvloedt alcohol de afgifte van dopamine en hierdoor
wordt het beloningscentrum geprikkeld. Verder gaan de hersenen langzamer werken
door de stoffen GABA en glutamaat, waardoor iemand ontspannen en rustig wordt.
Opname van alcohol
1. 20% van de alcohol wordt via de maagwand in het bloed opgenomen.
2. De rest van de alcohol wordt opgenomen in de dunne darm en het bloed gaat
richting de lever, waar een klein gedeelte wordt afgebroken.
3. Overgebleven alcohol blijft rondgepompt worden en zorgt voor effecten in de
overige organen.
4. Een deel van de alcohol komt na 10 minuten via het bloed in de hersenen terecht.
1 standaardglas alcohol wordt binnen 1-1.5 uur afgebroken door de lever. Deze afbraak
kan niet versneld worden door beweging, vitamines, water etc. De enige stof die van
,invloed is op de afbraak van alcohol is fructose. Dit kan alleen onder medisch toezicht in
grote hoeveelheden toegediend worden en is dus geen optie.
Alcohol en weerstand
Overmatig alcoholgebruik heeft een slechte invloed op het immuunsysteem en de
weerstand. Overmatige drinkers zijn dan ook vatbaarder voor infecties als
longontsteking, hiv etc.
De gezondheidsraad adviseert om geen alcohol te drinken en anders max. 1 glas alcohol
per dag. Voor het immuunsysteem ligt deze grens op max. 2 glazen alcohol per dag.
De darmen bevatten veel gezonde bacteriën die onderdeel zijn van het immuunsysteem
en deze worden verstoord bij overmatig alcoholgebruik. Daarnaast kan alcohol bijdragen
aan de ontwikkeling van het leaky gut syndrome. Dit is een lek in de beschermende
slijmvliezen in de darmen, waardoor de darmen gevoeliger worden voor slechte
invloeden.
Het ontstaan van een kater
De verschijnselen van een kater zijn vermoeidheid, misselijkheid, een slap gevoel,
hoofdpijn en braken. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:
Vochtverlies tijdens het drinken.
Het ontstaan van de giftige en irriterende stof acetaldehyde, dat ontstaat bij de
afbraak van alcohol.
Irritatie van het maagslijmvlies.
De werking van andere soorten alcohol.
Persoonlijke omstandigheden (moeheid, slecht eten).
Hoe is een kater te voorkomen:
Water bij de alcohol drinken en voor het slapen gaan, 1 glas alcohol = 2 glazen
water.
Alleen alcohol drinken wanneer je je goed voelt en uitgerust bent.
Donkere alcohol vermijden.
Alcohol niet combineren met drugs, medicijnen of slaapmiddelen.
Gezond eten en bewegen op de dag na het drinken.
Alcohol bij vrouwen en mannen
Vrouwen raken ongeveer 20-30% sterker onder invloed dan mannen en worden dus ook
sneller dronken dan mannen. De oorzaken hiervan zijn: een kleinere lever, minder
lichaamsvocht en geslachtshormoonspiegels.
Binge drinken is het overmatig drinken van alcohol. Bij vrouwen is dit 4 glazen per
gelegenheid en bij mannen is dit 5 glazen per gelegenheid. De risico’s van binge drinken
zijn: schade aan organen, een vergrote kans op black-out, hoge bloeddruk,
alcoholvergiftiging en overgewicht.
Een probleemdrinker is iemand die langere tijd veel drinkt en hierdoor problemen heeft
gekregen. Dit kunnen problemen zijn op het gebied van gezondheid, werk of relationele
problemen. 10% van de Nederlandse bevolking is probleemdrinker, dit zijn 1,1 miljoen
mensen.
, Een zware drinker wordt gedefinieerd als iemand die tenminste 1 keer per week meer
dan 6 glazen drinkt. 77,3% van de Nederlandse bevolking drinkt en hiervan is 11,3%
zware drinker.
Een alcoholist is iemand die sterk verlangt naar alcohol en niet kan minderen, ondanks
de schade die het gebruik oplevert. 0,7% van de Nederlandse bevolking is alcoholist.
Risico’s van alcohol
De hersenen ontwikkelen zich tot je 24e levensjaar, waarbij het aantal verbindingen
tussen hersencellen vooral toeneemt tijdens de puberteit. Alcohol zorgt voor schade in
dit ontwikkelingsproces.
Alcoholvergiftiging
Een alcoholvergiftiging ontstaat wanneer het concentratie alcohol in het bloed zo hoog is
dat een persoon bewusteloos en in coma kan raken. Bij jongeren gebeurt dit al bij een
promillage van 1,7. Alcoholvergiftiging is afhankelijk van: gewicht, ervaring met drank,
geslacht en hersenvolume.
De volgende ziekten/aandoeningen kunnen verband hebben met alcoholgebruik:
Een vetlever/leverontsteking/levercirrose.
Verhoogde kans op borstkanker, darmkanker, leverkanker en alvleesklierkanker.
Hartklachten.
Syndroom van Korsakov.
Seks en zwangerschap
Bij een lage dosering alcohol:
Mannen > het verlangen naar seks neemt toe door het wegvallen van remmingen,
de mogelijkheid om een erectie te krijgen neemt af en het kan langer duren
voordat men klaarkomt.
Vrouwen > de lust neemt iets toe door de verhoging van het testosteronspiegel.
Dit zorgt ook voor een heftiger orgasme. Ook hier vallen de remmingen weg.
Bij een hogere dosering alcohol:
Mannen > de mogelijkheid om een erectie te krijgen gaat sterk achteruit en het
klaarkomen wordt moeilijker.
Vrouwen > het verlangen naar seks neemt sterk af, de intensiteit van het orgasme
wordt minder en de vagina wordt minder goed nat.
Bij langdurig alcoholgebruik:
Mannen > het verlangen en de vaardigheid om een erectie te krijgen vermindert.
Vrouwen > het verlangen vermindert en de intensiteit van het orgasme vermindert
of wordt zelfs compleet geblokkeerd.
Er zijn een aantal risico’s bij het drinken van alcohol tijdens een zwangerschap:
Bij 1 glas alcohol > aanwezig risico op een miskraam of vroeggeboorte en een
negatieve invloed op de mentale ontwikkeling van het kind.
Bij 1-2 glazen > groter aanwezig risico op een miskraam of vroeggeboorte,
bewezen negatieve invloed op de mentale ontwikkeling en mogelijk negatieve
invloed op de ontwikkeling van de longen.
Bij 2-6 glazen > groot aanwezig risico op een miskraam of vroeggeboorte, minder
goed geheugen en rekenvaardigheid, aanwezig risico op alcohol gerelateerde
problemen op latere leeftijd en Foetaal Alcohol Syndroom.
