Een samenvatting van de hoofdstukken 5, 6, 7, 10, 11 en 12 van het boek "Psychiatrie, een inleiding" de 9e editie, voor het vak psychopathologie. Een extra hoofdstuk over de wetten binnen de GGZ, deze staat niet in het boek. Duidelijk en uitgebreid beschreven, ook enkele tabellen gebruikt. :)
Juridische wetten in de GGZ
Cliëntenwetgeving
Doelen van cliëntenwetgeving zijn verantwoorde zorg bieden, het belang van de cliënt vooropzeten
en zorg en ondersteuning aanpassen aan de individuele situate van de cliënt.
- Kwaliteitswet zorginstellingen (KWZ)
Verantwoordelijkheden van de zorgaanbieder.
- Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG)
Verantwoordelijkheden van jezelf als verpleegkundige. Social Work valt niet onder de wet
BIG.
- Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo)
Duidelijkheid voor de cliënt over de te verrichten handelingen.
- Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ)
- Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz)
Wetsvoorstel ‘Zorg en dwang’
Het doel van deze wet is verantwoorde zorg bieden. Dit wetsvoorstel is er omdat:
- De Wet BOPZ (onvrijwillige opname en behandeling) is inmiddels zeer complex
- Naleving van de wet is niet altjd goed
- Cliënten met een verslaving en/of psychische problemen zouden gescheiden moeten worden
van dementerenden en verstandelijk gehandicapten
- Twee weten zullen de Wet BOPZ vervangen
- Wetsvoorstel verplichten GGZ en Wetsvoorstel Zorg en dwang
WGBO
Een zorgverlener mag niet strijdig handelen met de wet.
- De patënt moet de zorgverlener de juiste informate geven
- De patënt moet eerlijke en begrijpelijke informate krijgen over zijn situate en diagnose
- De patënt heef inzage in dossier en rapportage
- Bescherming van privacy
- Patënt moet toestemming geven voor behandeling en onderzoek (verplicht behandelplan)
- Bijhouden dossier
- Zorgverlener hoef niet in te gaan op onredelijke eisen
- Toestemmingsvereiste
Onvrijwillige behandeling is toegestaan bij somatsche oorzaken van wilsonbekwaamheid.
Vrijwillig opgenomen psychiatrische patënt
De patënt stemt in met de opname en behandeling. In de behandelingsovereenkomst zijn er
wederzijdse rechten en plichten.
- Belangrijkste rechten patënt
Informate
Toestemming
Niet-weten
Geheimhouding
Rechten rondom dossier
- Belangrijkste rechten hulpverlener
Goed hulpverlenerschap
Betaling
1
,Wet BOPZ
1971 eerste wetsontwerp
1979 winterwerparrest
1994 inwerktreding Wet BOPZ
- Gevaarscriterium
- Regeling interne rechtsposite
1997 eerste evaluate
2002 tweede evaluate
Gevaarscriterium
Er is sprake van gevaar bij:
- Een geestesstoornis
- Causaal verband
- Geen alternatef voor opname (ultmum remedium criterium)
- Geen bereidheid tot opname (bereidheidscriterium)
Jurisprudente over gevaarscriterium
- Gevaar voor zichzelf
Zelfdoding/ernstg lichamelijk letsel
Patënt gaat maatschappelijk ten onder
Zelfverwaarlozing
Patënt roept agressie op
- Gevaar voor anderen
Doodslag/ernstg lichamelijk letsel
Psychische schade
Verwaarlozing van zorgbehoevende
- Gevaar voor algemene veiligheid van personen of goederen
Procedures in kader Wet BOPZ-I
- Rechterlijke machtging
Afgegeven door de rechter
Maximaal 6 maanden (voorlopige machtging)
Te verlengen met telkens 1 jaar (machtging tot voortgezet verblijf)
- Inbewaringstelling
Afgegeven door de burgemeester
Maximaal 3 weken
Procedures in kader Wet BOPZ-II
- Afwijkende regeling bij opname in verpleeghuizen of instelling voor de verstandelijke
gehandicaptenzorg (artkel 60)
- Geen bereidheid, geen bezwaar
Indicatecommissie
Criterium: niet kunnen handhaven buiten instelling
- Rechterlijke machtging op eigen verzoek
Gedwongen behandeling
Dwangopname betekent niet meteen dwangbehandeling. Voor dwangbehandeling is vereist:
2
, - Geen overeenstemming over c.q. verzet tegen behandelingsplan
- Ernstg gevaar voor zichzelf of anderen
- Gevaar vloeit voort uit geestesstoornis
- Volstrekte noodzaak
Dwangbehandeling en dwangmiddelen
- Dwangmiddelen: onderscheid met dwangbehandeling
- Middelen en maatregelen (M&M)
Afzondering, separate, fxate, dwangmedicate, vocht/voeding
Ter afwending van tjdelijke noodsituates
Maximaal 7 dagen
1e en 2e evaluate Wet BOPZ
- Geen bereidheid, geen bezwaar: vrijwillige opname?
- Ambulante dwangbehandeling
Voorwaardelijke rechterlijke machtging
- Observateopname
Ernstg vermoeden van door geestesstoornis veroorzaakt voor zichzelf
Observatemachtging-rechter-3 weken
Geen dwangbehandeling/M&M
- Zelfindingsverklaringen
Wilsonbekwaamheid
- Niet in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen
- Vooronderstelling van bekwaamheid
- Bekwaamheid gekoppeld aan te nemen beslissing
- Gedwongen opname of psychiatrische diagnose maakt patënt niet onbekwaam
Vertegenwoordiging bij wilsonbekwaamheid
- Verschillende soorten vertegenwoordigers
Wetelijke vertegenwoordiger. Een curator of een mentor
Schrifelijke gemachtgde
Onbenoemde vertegenwoordiger, bijvoorbeeld familie
- Zorg van een goede vertegenwoordiger
- Eigen verantwoordelijkheid hulpverlener
Een cliënt heeft recht op:
Wet WGBO
- Toestemming
- Informate
- Privacy
- Inzage in zorgplan
Wet BOPZ
- Bescherming
- Vrijheid
3
, Wet WKCZ
- Klagen
Een cliënt heeft de plicht om
Wet WGBO
- Mee te werken aan de behandeling/ondersteuning
- Te betalen voor de gemaakte kosten
- Een ‘goede’ cliënt zijn (goed cliëntschap)
Redenen om de rechten van een patënt niet op te volgen
- Goed hulpverlenerschap: ernstg nadeel (gevaar) of inschatng van wilsonbekwaamheid.
- De cliënt voldoet niet aan zijn plichten.
Als er ernstg nadeel (gevaar) voor de cliënt of omgeving is, kun je afwegen of je een recht mag
schenden, zoals bijvoorbeeld iemands vrijheid beperken. Dit is bepaald in de Wet BOPZ.
Je bent als hulpverlener verplicht om een cliënt goede zorg te verlenen, dit doe je door:
- De rechten van de cliënt als jouw verplichtngen zien
- Actef betrokken zijn bij de zorg en ondersteuning van de cliënt
- Op tjd in te spelen op een situate en rekening houden met de individuele mogelijkheden
van de cliënt
- Professioneel te handelen
Op deze manier draag je bij aan de ontwikkeling en het welzijn van de cliënt.
Kwaliteitscriteria uit Zorg en Dwang voor het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen:
1. De situate is geanalyseerd.
2. De maatregel is vastgesteld na overleg met cliënt, omgeving, specifeke deskundigen en
relevante disciplines.
3. Er is aantoonbaar gezocht naar alternateven.
4. De maatregelen voldoen aan de criteria van proportonaliteit, subsidiariteit en efectviteit.
5. Er zijn actes ondernomen om herhaling te voorkomen; de maatregel wordt geëvalueerd.
Zware maatregelen of maatregelen bij kinderen worden sneller geëvalueerd.
6. Er is een rapportage en verantwoording vastgelegd in het zorgplan.
Dit zijn niet allemaal harde eisen, in sommige gevallen (bij ernstg/direct nadeel/gevaar), kun je
bepaalde criteria overslaan, zoals het vaststellen van de maatregelen na overleg met cliënt en
omgeving. Bij ernstg gevaar mag je die stap overslaan, maar je moet wel altjd de maatregel (mult)
disciplinair afstemmen.
Bij het nemen van een beslissing moet je altjd bedenken of je de vrijheid van de cliënt mag
beperken. Dit doe je door te kijken naar subsidiariteit, proportonaliteit en efectviteit.
Wetsvoorstel Verplichte geestelijke gezondheidszorg
De Wet Bopz wordt over enige tjd vervangen door de Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg.
De nieuwe wet wil gedwongen behandeling van mensen met psychische problemen minder
ingrijpend maken. Een belangrijk verschil is dat verplichte zorg straks ook buiten een instelling
opgelegd kan worden.
- Verplichte zorg buiten een instelling.
4
, Onder de huidige wet (Bopz) is gedwongen zorg alleen mogelijk in een psychiatrisch
ziekenhuis met Bopz-aanmerking. Daardoor kan een gedwongen opname noodzakelijk zijn
om iemand gedwongen te behandelen. In het conceptvoorstel voor de Wet Verplichte
geestelijke gezondheidszorg staat dat verplichte zorg meer op maat gegeven moet kunnen
worden. Bijvoorbeeld door iemand buiten een instelling verplichte begeleiding te geven, aan
huis of in een polikliniek.
- Invloed van de cliënt
In het wetsvoorstel staat dat de cliënt voldoende invloed moet hebben tjdens de hele
periode van verplichte zorg. Hulpverleners moeten regelmatg met de cliënt overleggen en
de zorg samen evalueren. De cliënt heef het recht om aan te geven welke zorg en
behandeling zijn voorkeur heef. Hulpverleners moeten hier zo veel mogelijk aan voldoen,
tenzij de wensen van de cliënt in strijd zijn met goed hulpverlenerschap.
- Uitleg
Cliënten krijgen recht op uitleg in begrijpelijke taal. Zo nodig is een tolk beschikbaar op de
hoorzitng.
- Partcipate (meedoen in de samenleving)
Tijdens de verplichte zorg moet er steeds aandacht zijn voor de maatschappelijke partcipate
van de cliënt. Hij moet dus mee kunnen blijven doen in de maatschappij of alvast voorbereid
worden om na de behandeling weer een maatschappelijk leven op te bouwen.
- Betrokkenheid familie
Familieleden en andere directbetrokkenen kunnen straks meer betrokken worden bij de
beslissing of verplichte zorg nodig is. Familievertrouwenspersonen zullen advies en bijstand
geven aan familieleden en andere directbetrokkenen van vrijwillig en verplicht opgenomen
cliënten.
- Dwang voorkomen
De nieuwe wet is veel meer gericht op het voorkómen van verplichte zorg en het kiezen voor
minder dwang. De schadelijke efecten van verplichte zorg op de langere termijn zullen meer
aandacht krijgen.
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hoisimone. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
