Deze samenvatting is een samenvatting van het gehele boekje; Wat elke professional over verslaving moet weten. Daarnaast heb ik ook hoofdstuk 9 van het boek; psychiatrie voor de sociaal werker toegevoegd aan deze samenvatting. Dat is namelijk de gehele toetsstof dat ik moet weten (tweedejaarsstuden...
Boek: wat elke professional over verslaving moet weten;
Hoofdstuk 1; middelen en gedrag- risico’s en problemen
1.1: Inleiding;
De verslavingszorg richt haar aandacht op het gebruik van middelen en gedragsverslavingen. Denk bij
middelen aan zowel legale als illegale psychoacteve stofen die sociale problemen en
gezondheidsproblemen met zich meebrengen en in het bijzonder gerelateerd zijn aan verslavingen.
Koffie valt hier niet onderm maar alcohol en geneesmiddelen bijvoorbeeld weer wel. Bij
gedragsverslavingen gaat het om het excessief verrichten van handelingen waarbij de kans bestaat
dat deze een verslavend karakter krijgen.
1.2: Gebruik van psychoacteve stofen;
Vanaf het moment dat mensen de psychoacteve werking van bepaalde planten hebben ontdektm
hebben ze daar ook regelmatg gebruik van gemaakt. De mensheid heef al eeuwenlang van
natuurproducten (alcoholm cannabism opium en cocaïne) gebruikgemaakt om tegemoet te komen aan
de behoefe invloed uit te oefenen op de eigen gemoedstoestand of om rituele functes te vervullen.
Ook lukte het door destllate de werkzame stof eruit te halenm waardoor men in staat was het efect
te versterken. De producte van sterke drank was in de zestende eeuw aan de gang en nam in de
eeuwen erna een hoge vlucht. Vanaf het einde van de 19 de en begin 20ste eeuw kunnen psychoacteve
stofen ook synthetsch bereid worden. Deze stofen (amfetaminem barbituraten en methadon)
werden in eerste instante als geneesmiddel gebruikt. Pas in de 2 e helf van de 20ste eeuw verschenen
ze op de markt als (illegale) drug. Alleen door zelfeheersing kan je de verleiding en het genot op de
korte termijn verslaan en kijken naar de lange termijn. Om die zelfeheersing te vergemakkelijken
hebben mensen al heel lang geleden wetenm regels en rituelen ontwikkeld en toegepast.
1.3: Kenmerken van psychoacteve stofen;
Mensen gebruiken psychoacteve stofen voor hun plezier (als genotmiddel)m om zich beter te voelen
of om zich in een andere bewustzijnstoestand te brengen (als roesmiddel). Een aantal van die stofen
is onder de term drug apart gezet en valt onder een apart wetelijk regimem de Opiumwet.
Onder psychoacteve stofen verstaan we chemicaliën (vaak afgeleid van planten) die direct of
indirect een werking hebben op het centraal zenuwstelsel. Ze beïnvloeden de werking van de
neuronen. Dat kan ertoe leiden dat psychische functes veranderen. Afankelijk van de dosis en
persoonlijke omstandigheden hebben deze stofen een neurotoxisch efect en/of verslavende
werking.
Het is lastg om de stofen in te delen naar de functe die ze hebben voor de gebruikers. Dat komt
doordat het gebruik onderhevig is aan maatschappelijke veranderingen en nieuwe inzichten. Omdat
psychoacteve stofen op meerdere hersencircuits werkenm is het ook moeilijk ze te classifceren aan
de hand van hun specifeke werking op het centrale zenuwstelsel. Er zijn stofen met een dempende
werkingm een stmulerende of een ontregelende werking. De meeste stofen hebben echter meerdere
werkingen. De werking op het brein kan verder verschillen naar dosis en persoonlijke
omstandigheden van de gebruikers. Hoewel hun werking op de diverse neurale circuits van elkaar
verschilt en de toxiciteit bij elk middel een ander profel laat zienm hebben de meeste psychoacteve
stofen enkele kenmerken met elkaar gemeen. Een belangrijke overeenkomst is dat ze binnen korte
tjd een efect sorteren op mentale functes.
Het gebruik van psychoacteve stofen kan leiden tot verslaving. Denk hierbij aan controleverliesm
,sterke hunkering en moeilijk kunnen minderen of stofen. Dit geldt niet voor alle psychoacteve
stofen. Niicotne is bijvoorbeeld verslavender dan lsdm maar GHB weer risicovoller. Er zijn
verschillende factoren die bijdragen aan het risico op verslaving. Niaast de snelheid waarin het efect
optreedtm wordt gewezen op tolerante (doordat het lichaam zich aan de stof aanpast is er steeds
meer nodig)m onthoudingsverschijnselen (om ongewenste gevolgen van onthouding tegen te gaan
wordt het gebruik herhaald) en de hunkering of craving die dor het middel in het brein wordt
geïnduceerd. Hoe verslaving met deze factoren precies samenhangt en waarom de verslavende
werking van psychoacteve stofen van elkaar verschiltm is nog niet bekend. Niaast het gebruik van
psychoacteve stofen die in potente een verslavende werking hebbenm zijn er in deze moderne tjd
nieuwe vormen van gedrag geïdentfceerd als potenteel verslavendm zoals gokkenm seks en internet.
Mensen hebben voor zichzelf goede redenen om bepaalde middelen te gebruiken. Toch zijn er even
goede redenen om ervanuit t gaan dat psychoacteve stofen de realisate van psychische functes
negatef beïnvloeden en daardoor risicoss en gevaren met zich meebrengen. Alle psychoacteve
stofen zijn in potente gifig voor het zenuwstelsel (neurotoxisch). De mate waarin dat het geval ism is
afankelijk van de dosism de wijze en de duur van het gebruikm alsmede diverse individuele variabelen
zoals leefijd en geslacht. Niaast de kans op verslaving en somatsche aandoeningen bestaat er de
kans op verstoring van de normale werking van de hersencellenm verstoring van hersenstructuren en
het optreden van neuro psychiatrische symptomen. Onder invloed van middelen kunnen motorische
handelingenm de spraakm het denken en het gedrag negatef worden beïnvloed en na (chronisch)
gebruik komen bij diverse middelen onthoudingsverschijnselen aan het licht. Om de invloed van
psychoacteve stofen op het functoneren vast te stellen zijn de bevinden uit cogniteffpsychologisch
en neuropsychologisch onderzoek van groot belang. Cogniteffpsychologisch onderzoek is vooral
gericht op de wijze waarop de informateverwerking direct na inname van een stof wordt beïnvloedm
terwijl het neuropsychologisch onderzoek zich vooral bezighoudt met de efecten op lange termijn.
De twee benaderingen vullen elkaar aan.
De gebruikers weten vaak wel in welke hoeveelheid zij een proacteve stof moeten toedienenm maar
vaak sprake van een smal doseringsgebied waardoor risico op overdosis groot is. Ook experimentele
gebruikers hebben een groot risico. De snelheid waarmee een efect optreedt is behalve de
eigenschappen van de stof ook sterk afankelijk van de toedieningsvorm en toedieningsweg. Omdat
psychoacteve stofen door de gebruikers zelf gedoseerd en ingenomenm is het belangrijk dat zij in
staat zijn een overdosis te voorkomen. Dit veronderstelt dat zij mentale vermogens en vaardigheden
bezitenm maar ook dat de stof zich dient voor een veilige toepassing. Onder veilig verstaan we dat bij
normaal gebruik een fatale dosis zeer uitzonderlijk is (zoals roken of alcohol). Het probleem waar de
verslavingszorg tegenaan loopt is dat de gebruikers niet genoeg kennis beziten over de
nevenefecten van proacteve stofen of die negeren.
1.5; Epidemiologische gegevens;
Psychoacteve stofen worden door mensen uit alle lagen of categorieën van de bevolking gebruikt.
Wel zijn er verschillen in de mate waarin en de wijze waarop groepen middelen tot zich nemen en/of
welk middel hun voorkeur heef. Het overgrote deel van de volwassen drinkt alcoholm rookt tabak en
gebruikt cannabis. Wat de andere drugs betrefm gaat het om kleine groepen die daaraan verslaafd
zijn. De meeste mensen willen in het begin van hun gebruikscarrière niet vanwege persoonlijke
problemen ervaring met sigaretenm drugs of alcohol willen opdoen. Ze doen het uit nieuwsgierigheidm
omdat hun vrienden er positef over spreken of omdat het een stoer imago heef. Bij de verboden
middelen in het aandeel gebruikers met persoonlijke problemen beslist groter.
, Alcohol is naast koffie de meest gebruikte psychoacteve stof. Meer dan 90% van de bevolking
ouder dan twaalf jaar heef het wel eens gebruikt. Van de actuele drinkers gebruikt 20% dagelijks
alcohol. In de jaren zeventg en tachtg van de vorige eeuw werd er nog meer gedronken. In
vergelijking met andere europese landen neemt Niederland een middenposite inm wel neemt
Niederland een kopposite in waar het gaat om bingedrinken en de frequente van alcoholgebruik. De
consumpte van alcohol wordt vergemakkelijkt door het op talloze plaatsen verkrijgbaar is. Ondanks
dat het patroon van alcoholconsumpte in Niederland redelijk stabiel is vormen jongeren daarop een
uitzondering. Het alcoholgebruik onder jongeren is sterk toegenomen. Dit komt doordat de industrie
op deze leefijdsgroep ging inspelen en het handhaven van de leefijdsgrenzen moeilijk is. Er is sprake
van ‘zwaar drinken’ wanneer iemand éen of meer dagen per week minstens zes (mannen) of
minstens vier (vrouwen) glazen alcohol drinkt. Uitgaand van dat is 10% van de bevolking een zware
drinkerm vier keer zoveel mannen als vrouwen en vooral jongeren tussen de 18 en 24 jaar. Een
probleemdrinker defniëren we als iemand die in het afgelopen jaar naar eigen bevinding drie of
meer problemen met alcoholgebruik heef ervaren.
Het roken van tabak vindt in Niederland plaats in de vorm van sigareten. Het roken is erg populair
geweestm maar sinds de risicoss ervan door voorlichtngscampagnes goed in het licht zijn gebracht is
het percentage rokers onder de bevolking geleidelijk gedaald. De meeste rokers ziten in de
leefijdsgroep tussen de twintg en dertg jaar en lager opgeleiden roken meer. 9% van de zwangere
vrouwen rooktm waardoor 15000 kinderen worden geboren met die daaraan zijn blootgesteld. De
daling van de laatste jaren toegekend een de verscherping van de wetgeving die het roken in
openbare gelegenheden heef verboden. Deze daling minder te werken onder jongeren die deze
risicoss negeren.
De gangbaarste drug is cannabis (hasj en marihuana). Het aantal gebruikers kan niet met grote
betrouwbaarheid worden vastgesteld maar wordt gesteld op een half miljoenm waarvan 10%
probleemgebruikers. Wel bestaat de indruk dat in de afgelopen decennia het gebruik is toegenomen.
Het aantal harddrugsgebruikers nog moeilijker vast te stellen vanwege de illegaliteit van de handel
en het gebruik ervan. Het gebruik van diverse harddrugs is sterk afankelijk van sociale en cultureel
trends. Via kleinem in cultureel opzicht vooroplopende groepen voor wie het gebruik van het
desbetrefende middel een perfecte uitdrukking is van hun levensstjl en mentaliteitm verspreidt het
gebruik zich onder de volgers. Pas daarna krijgt het middel de functe van probleemoplossers voor
kansarme of achtergestelde groeperingen. Het verklaart ook waarom drugsgebruik in de
beginperiode nog nauwelijks leidt tot hulpvragen; dat gebeurt pas wanneer er een verband is
ontstaan met socialem persoonlijke en vooral juridische problemen.
Door de werkzaamheden van de Natonale Drug oonitor (NDoM is er een goed overzicht en inzicht
in de ontwikkelingen in het gebruikm de problemen die hieraan gerelateerd zijnm de hulpvraagm
gezondheidsrisicossm maatschappelijke schade en ontwikkelingen in wetgeving en beleid.
Ondergebracht onder het Trimbosfinsttuut. Het CBS beheert de landelijke jeugdmonitor. Uit het
laatste onderzoek bleek dat zowel het rokenm alcoholgebruik als drugsgebruik daalden onder
jongeren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kellybregman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.