Samenvatting
Samenvatting historische ontwikkeling publiekrecht
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Samenvatting historische ontwikkeling publiekrecht
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatningop.nCodificatie.
Onderscgeidndoorndenromeinenntussen:
- Oniescgrevennrecgtnniusnexnnonnscripto.n
- Gescgrevennrecgtnniusnexnscripto.n
Oniescgrevennrecgtnisnouderndanniescgrevennrecgt.nGescgrevennrecgtnvloeitnvoortnuitnrecgtszekergeid.n
Codificatienniescgrevennrecgt,nwaaraanndenovergeidneennaanngaarniezainontleende,nuitsluitendenieldinin
toekent:ndezenexclusiviteitnmaaktndenrecgtsoptekeninintotneennvollediie.n
Kenmerken voor codifccaei
1. Eennovergeid,ndieniezainuitoefentnoverngaarnonderdanen.n
Codifcatenisnnietndenkbaarninneennsamenlevinindiennoinieennovergeidnkent.nn
2. Opnscgrifniesteldnrecgt.n
Oniescgrevenncodifcatenisndusnnietnmoielijk.nOpnscgrifniesteldenreielininomvatnofwelngetniegelenrecgtnofn
eennbepaaldnrecgtsiebied.nElkencodifcatenisneenndaadnvannwetievini,necgternisnnietnelken
wetievinisactviteitneenncodifcate.n
3. Denvollediigeidnvanndatnrecgt,ndienbewerkstelliidnwordtndoorndenmacgtwoordnvanndenovergeid,ndatnaan
datnrecgtnexclusievenieldininverleent.n
Slecgtsndienoptekenininvanngetnrecgtnisneenncodifcate,ndienvollediinis,ndatnwilnzeiiennbuitennwelkenopngaarn
iebiednieennandernrecgtnieldt.nHetnvergeidsiezainverleentnaanndenbundelininvannopnscgrifniesteldnrecgtn
vollediigeidnennditnmaaktngaarntotneenncodifcate.n
Ofnietsnvollediinis,nisnvannrecgtsflosofscgenaardnnnzoneenntekstnzeitnonsnniets,niescgrevennrecgtsreielsn
moetennnamelijknevenalsniedereniesprokennofniescgrevenntekstnwordennuitieleid.nPasndoornuitleinverkrijitn
eenntekstnbetekenisnofnzin.nDengoordernenndenlezernleiiennbetekenisninndentekstndienzengorennofnzien.nOmn
verwarrinintenvermijdennmoetndenscgrijvernzijnntekstnzonsamennstellenndatnzonveelnmoielijknmensennaannzijnn
woordenndezelfdenbetekenisngecgten.n
Die wietgievier.
Uitleinvanneenntekstnisneennnoodzakelijkenvoorwaardenomndientekstntotnlevenntenbrenien,ndenwetievernmoetnzijnn
taalndrooiniebruikennngijndientnsynoniemennennleenwoordenntenvermijdennennzicgntenontgoudennvann
bloemrijkenuitdrukkinien.nIederenwetnenniederentekstngeefnuitleinnodiinenndenuitleiiernbepaaldndeningoudn
ervan.nHijnisnnietniebondennaanndaielijksenbetekenisndernwoordennenndenbedoelininvanndenwetiever.nHijnzalnuitn
eiiennwilndaaraanniewoonlijkniewicgtntoekennen.nDenmacgtnvanndenwetievernisnbeperkt,ngijnkannwelnwetenn
uitvaardiien,nmaarngijngeefndentoekomstienuitleiiininnietninndengand.nn
Montesquieunndenrecgtersnzijnnslecgtsndenmondndiendenwoordennvanndenwetnuitspreekt.n
Authenaeke interpretcaeeniezaigebbendenuitleindoorndenwetiever,nzoalsnkeizernjustnianusninnverscgillenden
verordeniniennzijnneiiennwetennuitieleidngeef.n
Poiininvanndenwetievernomngetnievaarnvannafreuknaannzijnnwetboekntenvoorkomen:
- Aliegelenverbodnvanniederncommentaarnopngetnwetboeknnonzinnii,nzondernuitleiiininisneennwetnieen
wetnmeer.n
- Recgternverplicgtnwordtnuitleinaanndenwetieverntenvraien.n
o Referenleiislatfnnrecgternuitleinvraiennaanndenkeizer,ninntjdnvannverlicgtni:neennverplicgtn
vooriescgrevennuitlei.nOndeuidelijk:nrecgternbepaaltnzelfndoornmiddelnvannuitleiiininofnden
wetnnaarndenwetievernverwezenndientntenworden.n
Denfunctenvanncodifcatenisnbeperkt.n
Anilo-amerikaansnrecgtssysteemnnrecgtsstelselnwaarbijngetndenkbaarnennbestaanbaarnisndatncodifcatenernnietn
bestaat.n
,Belanirijkstenfunctenvanndenwetievernisndatngijndenwetekstnautoriteitnverleent,ndatngijnmetnzijnniezainverklaartn
datndezentekstndenbronnisnvannallenrecgtnenndatnbuitenndezentekstnieennrecgtnieldt.nWatnbetrefndeningoudnnocgn
denomvaninvannzijnnwetievernisngijnaanneniinvoorscgrifniebonden:
- Fictevencodifcatenvannlenroinpausole.nKannbestaannuitnstelselmatinieordendenrecgtsreielsnzoalsnden
natuurrecgtelijkencodifcatesnofnuitneennverzamelininvannpraktjkievallen,nzoalsnvannjustniaansen
diiestennngeefndenrecgternminderngounvatnbijndentoepassininvanndenwetnopneennconcreetnievalndann
denrecgterninngetnkoninkrijkndernNederlanden.
o DeninvloednvannTrypgêmenzalnzicgnopndezentweenartkelennberoepnennzalndenrecgternuitndezen2n
artkelenneennstelselnvannonderscgeidiniennennbeirippennmoetennontwikkelenndatntennsloten
opndatnvannonzenwetievininzalnlijken.n
- .n
nuiteindelijknisngetngetniezainvanndenovergeidnennnietndenkwaliteitnvanndeningoud,ndiendentekstntotncodifcaten
vergef.n
Functenvanncodifcatenis:
- rechtszekerheid,nnullanpoenansinenprevianleienpoenali,nartn1nSr.n
- Economische,ngetnirensoverscgrijdendengandels-nennbetalinisverkeer.n
- Poliaeke,nburierlijknrecgtnisneennbelanirijknmiddelnoneennontwakendennatonaleneengeidntensmedennenn
tenvestien.n Zijnkomtndannookndikwijlsninnpoliteknbewoienntjdenntotnstand.n
Voortaannsteuntndenbeslissininvannelknievalndatnzicgnvoordoetnverplicgtnopneenntekstnuitndencodifcate,ndoorn
uitleiiinindientnzijninneennwetsartkelntenwordenninieleid.nOnderniezainvanndenovergeidnisndencodifcaten
onuitputendnverklaard,nditnkomtndoordatndenuitleiierninnbeiinselnvrijnisninnzijnninterpretatenvanndentekstnenn
dergalvendenzinnvanndenwetekstnbepaalt.n
EnielandnvsnNLnenndenrecgternvannTrypgêmennEnielsenrecgternsteltnzelfstandiingetnrecgtnvast,ncommonnlaw,n
wordtndoorngemnverwoordnennvannzijnnautoriteitnverzien.nDenNLnrecgternennvannTrypgêmenzalnzijnnuitsprakenn
steedsnpresenterennalsntoepassinienn(uitleiiinien)nvanndenwetekst.n(recgternisnieennformelenrecgtsbron).n
Elkencodifcatenzalneennexclusiviteitsclausulenbevaten,nwaarmeendenwetievernaanieefndatnuitsluitendndenmetn
iezainbekledenwetekstnalsnbronnvannrecgtnmaindienennnwetekstnisnexclusief,nonuitputelijknennvolledii.n
Die rieichtier.
- Grcmmcaccle interpretcaennbetekenisnvanndenwoordenninngetndaielijksnspraakiebruik.n
- Wetshistorische interpretcae nwatndenwetieverndestjdsnmetndenbetrefendentekstngeefnbedoeld.n
- Rechtshistorische uitlegnndienzoektnnaarndengerkomstnvanneennbepaaldenreielnennteruinkanniaanntotn
bijvoorbeeldngetnromeinsenrecgt.n
- Systemcasche of stelselmcage uitlegnnofnenngoeneennreielnpastninngetnstelselnvanndenwet,ngoenzijnzicgn
vergoudtntotnanderenreiels,ngoentenbeoordelennfeitennnngetnstelselnkunnennwordenniniepastnennalsneenn
recgtsfiuurnkunnennwordennieconstrueerd.n
- Anclogiennreielndienkracgtensngaarnbewoordiniennenngaarnbedoelininnietnopngetntenbeslissennievaln
vanntoepassininis,ntocgnwordtntoeiepastnomdatngetnnietniereieldenievalnlijktnopngetnwelndoorndenreieln
begeerstenieval.n
- Teleologische interpretcaenngetndoelnvanneennreielinininngetnooingoudtnenndenuitleiiininaanndatndoeln
onderiescgiktnmaakt.n
Moetnzelfnkiezennwelkengijntoepast.nDoornverwarrininbijninterpretatentenvoorkomen,nisngetnvanngetnirootsten
belanindatneenninstantentenscgeppenndiendeneniieniezaigebbendenuitleiiernvanndenwatnis,ntennbegoevenvannaln
dieienennvoornwiendenwetnieldt.nDenovergeidnroeptndezeninstantesninngetnlevennninnNLnde rechter.nArtn11,n13n
ABnennartn25,n26nRv.nAmbtsgalvendenrecgtsirondennaanvullennwelkennietndoorndenpartjennmocgtennzijnn
aanievoerd,ndezenverplicgtninvloeitnvoortnuitngetnadaiiumniusncuriannovit,ndenrecgternkentngetnrecgt.
Hetnisnaanndenrecgternomninnzonduidelijknmoielijkenbewoordinien,ndenbeoordelininvanngetnievalndatnvoorngemn
liitnuitndenwetekstnafntenleiden,nuitndenduidelijkenennonduidelijke,nuitndendubbelzinniienennondubbelzinniie,nuitn
denvollediienennonvollediienpassaies.nDenrecgternmainnietnlouternwillekeurndenbetekenisnvanndenwetelijken
woordennveranderen.nElkenvanndenianibarenbetekenisnafwijkendenlezinindientngijnmetnredenenntenomkleden.nDen
recgterngeefndenprincipiëlenvrijgeidnomneennbetekeniswijziiinintenmaken,nmaarndenveriaandeninterpretaten
,vrijgeidngeefngijnslecgtsnopngetniebiednvannprivaatrecgt.n(inngetnstrafrecgtnisndezenbevoeidgeidnveelnmeernaann
bandennieleid.nDaarngebbenndenwoordenndenbetekenisndiendensamenlevininernnormaliternaanntoekent.)
Denstempelnvannvollediigeidndatndencontnentalenwetievernopndencodifcatendrukt,nmaaktndenwetekstnmeern
bijzonderndanneennwillekeuriienanderentekst.nHijnisnnunieconsacreerdntotnwetekst,ndenfonsnomnisniuris,nbronnvann
allenrecgt.nDatnverplicgtndenrecgternzijnnbeslissininsteedsntenentennopndenbewoordininvanndenwet.nDenrecgtern
geefnieennbevoeidgeidneennwetekstntenwijziien,ngijnleitndentekstnuit.nDenrecgternisndusnieennformelen
recgtsbron.
DenrecgterninnEnielandntreedtnalsnkleinenwetievernop.nIsndentekstnvanneennwetnontoereikendnennzeitngijnnietsnofn
nietnvoldoendenoverngetnieval,nscguifngijndezenwetnterzijdenennvervaltngijnteruinopngetnrecgtersrecgtnvannden
commonnlaw.nHierinnisngijnnietniebondennaanneniienwetekstnmaarniaatngijnminnofnmeernzelfstandiintenwerk.n
Recgtseengeidnndoorndenstarndecisis-reiel,ndezenreielnverplicgtndenrecgternzicgntengoudennaannzijnneerderen
uitsprakenn(precedent).nHetngooistenrecgterscolleientoetstndenuitsprakennvanndenlaierenrecgtersnaanndezenreiel.
MaarndenEnielsenrecgterngeefndenbevoeidgeidnomneennzelfstandiie,nnieuwenreielnuitntenvaardiien,nindiennnaarn
zijnnoordeelnieennprecedentnvoorgandennis.nDezenbevoeidgeidngeefndenNLnrecgternniet.nHijnkannslecgtsnnieuwn
recgtnierakenndoornvanndezelfdentekstneennandereninterpretatentenieven.nHRnieefnlaatstenuitleiiini.nDentekstn
derncodifcatenkanndoornlaterenwijziiiniennaliegeelnofniedeeltelijknwordenngerzien.n(iedeeltelijke,ntecgniscgenop
aliegelenwijziiini)
Nadeelnvanndeninterpretatemoielijkgedennndenrecgterndenwetekstnkannuitleiiennnaarndenpoliteken
overtuiiininvannzijnntjd.nHetnliitnnietninndenmacgtnvanndenwetievernomndoorndenformulerininvanndentekstn
eventuelenkwalijkenuitleiiiniennvanndenrecgterninndentoekomstnonmoielijkntenmaken.n
Voordeelnvanndenonbeperktgeidnvannuitleiiininndenbetekenisnnietnverstartnmaarnsteedsnaanndentjdnennaannden
omstandiigedennwordtnaaniepast.n
Codificatie ien natuurrieicht.
Kantnmeentndatndenmensgeidndoorngaarneiiennluigeidntotnonmondiigeidnzijnnvervallennennzicgnlatennleidenndoorn
allerleinautoriteitennzonderneerstnbijnzicgzelfntenradenteniaan.nStrijdkreetnvannkantnaanndenverlicgtninndurfnjen
verstandnteniebruiken.n
JefersonnndeclaratonnofnIndependencenneenngeerserndiendezenrecgtennmetnvoetenntreedtndoornzijnnvolknkan
wordennafiezet.nNeriensnwasninneennwetnofnwetboekngetnrecgtnopndennpursuitnofngappinessnneerieleidnennnoin
minderngetnrecgtndenplicgtneennreierininopzijntenzeten,ndenmensenrecgtennscgendt.nMeerienoemdenrecgtenn
zijnnvanzelfsprekendnenndergalvengoevennzennietndoorneennbijzonerenwetievernofnrecgterlijkncolleientenwordenn
bekracgtid,nomdatnzijnooknzonderndienbekracgtiininvannkracgtnzoudennzijn.nJefersonnbaseerdenzijnndeclaratoirn
opngetnnatuurrecgt.n
Ius icivilie ien ius naturalie.
SindsndentjdennvannGriekennennRomeinennbestondndenovertuiiinindatnnaastnennbovenngetndoorndenmensenn
iesteldenrecgtneennanderenrecgtsordenbestondnngetnnatuurrecgt.n
Aristotelesnomscgrijfndenvergoudinintussenngetndoornmensennzelfniesteldenrecgtnennnatuurlijkenrecgtnalsnvolit:
- Geldendenrecgtnnberustneenniedeeltenopngetnnatuurrecgtnennopneenniedeeltenopnweten.n
- Natuurrecgt:nrecgtndatnoveralndezelfdenrecgtskaracgtngeefnennonafankelijknisnvannopinies.n
Nietnalngetnrecgtnisnpositefnofnstelliinrecgt.nGrootnaantalnrecgtsreielsnwarennnatuurlijk,nzonvanzelfsprekend,ndatn
zijnieennbijzonderenbekracgtiinindoorneennwetnofneennrecgterlijkenbeslissininnodiingebbennomnalsnieldendnrecgt
tenwordennerkend.nDerielijkenrecgtsreielsnontlenenngunnrecgtskracgtnaanngunnintrinsiekenratonaliteit.n
Gciusi
- Allenvolkerenniebruikenndeelsngunneiiennrecgt,ndeelsngetnrecgtndatnallenmensenniemeennis.nWatniedern
volknzelfnvoornzicgzelfnalsnrecgtngeefnvastiesteld,ndatnisngetnburgerrechtn(iusncivile).nRecgtndatntypiscgn
voorneennstaatnis.n
- Natuurlijkenredenntussennallenmensennvoorscgrijf,ndatnwordtnbijnallenvolkerenntenallenntjdeninnacgtn
ienomennennwordnhet recht der volkerenin(iusnientum).nOmdatnallenvolkerenndatnrecgtniebruiken.n
, Iusncivilenningeemenoriine.n
Iusnientumnnuniverselenieldini.n
RomeinennennGriekennzijnnnimmernvannmenininieweestndatngetnrecgtndatninneennbepaaldenstaatnvannkracgtnisn
altjdnwordtnbeperktndoorndenirenzennvanndienstaat,ndatnieldtnslecgtsnvoorneennaantalnrecgtsreiels.n
Positvismie ien natuurrieicht.
Thomcs Hobbes en epicurusnomneenntoestandnvannanarcgientenbeëindiien,nzounmennzicgnvrijwilliingebbenn
onderworpennaanneennbijnonderlininioedvindenniekozenniezainennzijnnvoorscgrif.nHetnepicureiscgen
recgtsbeiripnisnformeelnvannaard:nrecgtnisnwatndeninneennbepaaldensamenlevinintotnwetievininbevoeiden
overgeidsinstantenvoorscgrijvennennafdwinien.nRecgtnnaarngerkomst.nRecgtnisngetnvannovergeidsweieniestelden
iedraisvoorscgrif,ndanndoorndezelfdenovergeidnvanneennsanctenisnvoorzien.nRecgtnisnnietnietsndatnopnzicgzelfn
staat,nmaarneennsoortnafspraakndienmenninngetnnmaatscgappelijknverkeernoveralnennsteedsnweernopnieuwnmaaktn
omntenvoorkomenndatnmennbenadeeltnofnzicgnlaatnbenadelennnposiavisasche rechtsbegripi
Mcrcus tullius ciceronnonderngetnbeiripnrecgtnkannnietnalleennwordennverstaannwatneenntoevalliien
overgeidsinstantenvoorscgrijf.nRecgtndientnookningoudelijkntenwordennbeoordeeldnopnzijnn
recgtvaardiigeidsiegalte.nRecgtnisndennatuurlijkenredenzelf.nHetnrecgtnisndusnvoliensnciceronnietnietsndatneerstn
ieldtnwanneerngetndoorneennovergeidnalsnzodaniinisnvooriescgreven,nnietnietsndatndoormensennwordtniemaakt,n
maarnwatninndennatuurlijknieievenndatnmenninnzicgzelfnkannvinden.nnerkenning vcn het nctuurrechti Materieeln
recgtsbeirip:ngetnrecgtnisnwatningoudelijknconformnisnaanndenmenselijkenrede.n
Ius gientum ien ius naturalie.
GrootnromeinsenjuristnPapinianusnennUlpianusnnieneiidnwarenngetnuitndenrecgtsflosofena omstienbeiripn
natuurrecgt,niusnnaturale,ntenvereenzelviiennmetngetninndenrecgtsprakrijknbekendencomplexnvannrecgtsreielsndatn
nietntypiscgnnatonaal-romeins,nmaarnsupranatonaalnwas,niusnientum.nHierdoornkreeindeniusnnaturaleneennsterkn
morelenladininenndeniusnientumnpuurnfeitelijk.n
Ulpianusnnslavernij:niusnientumnrecgt,ndaarnimmersnnaarniusnnaturalenallenmensennvrijnwordennieborennenn
vrijlatninonbekendnwaren,ndaarndenslavernijnonbekendnwas:nmaarnnadatndenslavernijnzijnnintredeninngetniusn
ientumngeefniedaan,nisngetnvoorrecgtnvanndenvrijlatninievolid.nMoreleninzicgtennzeidenndatnslavernijninnstrijdn
wasnmetngetnnatuurrecgt.n Zonkonngetniusnientumnnietnonderngetnnatuurrecgtnwordennbeirepen.n
Feitelijkncriterium:ngetnrecgtndatniedereennganteert.n
Hetnmorelencriterium:ngetnrecgtndatndenredeniebiedt.n
Hiet natuurrieicht in die middielieieuwien.
DeniusncivilenenniusnientumnverloornbetekenisnnandencodifcatenvannkeizernJusanicnusnngetniegelenromeinsen
recgt,niusncivilenenniusnientum,nwasniecodifceerd.nHierdoornioldnalleennnoingetniusncivile,nalngetnrecgtnwasn
neerieleidninneennwetboeknmetnexclusievenwerkini,ndaardoornisnalngetnrecgtninntecgniscgenzinniusncivilen
iewordennnCorpusnIurisnCivilis.n
Hetncanoniekenrecgtngecgtenaanngetnnatuurrecgt,ngetnprimaatnvannredenbovenndeniewoonte,nzelfsnbovenngetn
positevenrecgt.nngiërarcgienvannrecgtsbronnen,nwaarinngetnprimaatnwordtntoeiekendnaanndeniusnnaturale.nDitn
recgtnwerdnnamelijknopievatnalsneenntenallenntjdenieldendenrecgtndatnGodnaanndenmensgeidngeefniesteld.n
Onlosmakelijknverbondenndatngetnoveriienrecgtnaanndennormennvanndeniusnnaturalenkannennmoetnwordenn
ietoetst.n
Hugo die groot ien hiet natuurrieicht.
Tgomasnvannaquinonnirootstentgeolooinuitndeniescgiedenisnvanndenrooms-katgoliekenkerk,nontleendendaaraann
getnrecgtnvanndenonderdanennomninnopstandntenkomennteienneennkonini,ndiengunnirondrecgtennscgendtnenngem
zelfsnafntenzeten.n
Huiondeniroot:
- zelfsnwanneernernieenniodnzounbestaan,ntocgnnoinnatuurrecgtnzounbestaan.nStellininwaardoornden
zelfstandiigeidnvanngetnnatuurrecgtntennopzicgtenvanndenwilnvanniodnmetnzoveelnwoordennwerdnerkend.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nbmasterstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen