ECONOMIC APPROACHES
TO ORGANIZATIONS
SYTSE DOUMA AND HEIN SCHREUDER
SIXTH EDITION
SAMENVATTING H1 T/M H16
,H1 MARKETS AND ORGANIZATIONS
1.1 THE ECONOMIC PROBLEM
Er bestaat een economisch probleem als er niet kan worden voldaan aan de behoeften van mensen
doordat middelen schaars zijn. Het is ook wel het bepalen van de optimale allocatie van schaarse
middelen.
In het evenwicht op de markt is er sprake van optimale allocatie.
Wanneer schaarse middelen optimaal verdeeld zijn spreken we van efficiëntie.
Wanneer een deel van een probleem te maken heeft met een economisch aspect, wil dat zeggen dat
deel van een probleem te maken heeft met de optimale allocatie van schaarse middelen. (Er is vrijwel
nooit een puur en alleen economisch probleem, vaak is alleen een deel van het probleem
economisch).
1.1 THE DIVISION OF LABOUR
Arbeidsverdeling is het opdelen van een proces in kleinere deelactiviteiten. Deze taken worden
gescheiden van elkaar uitgevoerd.
Ook in onze huidige organisaties worden taken opgedeeld. Ieder werkt aan een klein deel van de
grotere taak van de organisatie. Vaak deelt de organisatie zichzelf op in kleinere delen als afdelingen
en functies. Daarom hebben we een diagram nodig van de organisatie, die de arbeidsverdeling binnen
de organisatie laat zien.
1.2 SPECIALIZATION
Specialisatie is het opdelen van een proces in kleinere deelprocessen. Dit leidt tot efficiënte. Er kan
namelijk meer geproduceerd worden, met dezelfde middelen of zelfs minder middelen.
Men specialiseert zich in één taak en wordt daar goed in. Zo verbetert hij zijn vaardigheid in die taak.
Specialisatie wordt nog effiëncter door aanleg, ervaring en affiniteit.
Als het gebied waarin een persoon gespecialiseerd is te klein raakt, kan hij verveeld worden.
Meer specialisatie heeft een betere coördinatie nodig.
Nadelen van specialisatie zijn:
Overstapkosten
Motivatieproblemen
Silo effect: informatieproblemen tussen groepen.
1.3 COORDINATION
In de economie vindt ruil plaats. Goederen en diensten worden geruild wanneer het recht om ze te
gebruiken wordt overgebracht. Dit gebeurt veelal door markten. In een markt wordt het recht om
goederen en diensten te kopen gekocht.
Economen spreken van goederen zodra schaarse middelen betrokken zijn. We kunnen daarom ook
gunsten en informatie onderscheiden. Dit hoeft niet altijd van twee kanten te komen. Ook je tijd
geven aan iemand is voor economen een voorbeeld van ruil.
Wanneer een ruil plaats vindt, spreken we van een transactie.
Specialisatie vraagt om coördinatie: hoe vinden partijen elkaar?
Via de markt: Prijssysteem (Alleen de prijs is van belang, en heeft alle informatie)
, Via organisaties: Non-prijssysteem (andere zaken zijn ook van belang, zoals autoriteit).
1.4 MARKETS AND ORGANIZATIONS
De aandelenmarkt wordt door Hayek, 1945, gezien als de perfecte markt omdat het hierbij niet nodig
is dat aanbieders en vragers persoonlijk contact hebben. Het prijssysteem is het coordinerende
orgaan. De prijs heeft alle informatie de je nodig hebt om de transactie op te baseren: het is een
toereikende statistiek.
Volgens Coase (1937) is in organisaties autoriteit het coördinerede mechanisme, en niet de prijs.
Een ideale markt is getypeerd door het feit dat de prijs dient als alle informatie die je nodig hebt bij
een keuze tot transactie. Ideale organisaties zijn daarom alle vormen die niet gebruik maken van de
prijs als informatie om te communiceren tussen transacties.
1.5 INFORMATION
Informatie is cruciaal, bij het uitleggen hoe coördinatie plaats kan vinden.
Bij ideale markten bevat de prijs alle informatie. Maar er zijn vele situaties waarin de prijs dat niet kan
doen. Dit kan vaak worden opgelost door coördinatie door organisaties. Daarom worden organisaties
vaak gezien als de oplossing voor informatie problemen.
1.6 THE ENVIRONMENT AND INSTITUTIONS
Verder is er de omgeving waarin er compromissen worden gemaakt tussen de markt en organisaties.
Dit is niet alleen economisch, maar ook sociaal, politiek, cultureel of wettelijk.
Organisaties passen zich niet alleen aan aan hun omgeving, maar worden daar ook door gekozen en
geshaped. Ze bepalen het bestaansrecht van een organisatie. Organisaties leven in een omgeving die:
De goede omstandigheden heeft voor particuliere ondernemingen om te ontstaan.
Organisaties vormgeeft door economische, sociale, politieke en andere druk.
Een selectie is om te bepalen welke organisaties succesvol zijn en het overleven, terwijl andere
uitsterven.
Ook markten worden gevormt en gekozen door de omgeving. De overheid heeft een grote invloed op
welke markten bestaan en hoe zij functioneren. Markten opereren in een omgeving die:
De goede omstandigheden heeft voor particuliere markten te ontstaan.
Markten vormgeeft door economische, sociaale, politieke en andere druk.
Een selectie is om te bepalen welke markten succesvol zijn en het overleven, terwijl andere
uitsterven.
Ook instituten zijn belangrijk. Instituten zijn alle formele en informele regels die het gedrag en de
interactie tussen mensen vormgeven. Dit is zo geformuleerd door Douglass North (1990).
De overheid is hier erg belangrijk bij. Zij zorgen voor sociale wetten voor de armeren, die niet mee
kunnen op de markt. Ook zorgen zij voor de wetten die ervoor zorgen dat de markten effectief zijn.
1.7 HISTORICAL PERSPECTIVE
Tot voor kort focusten de meeste economen zich op hoe de markt coördinatie bereikt tussen
organisaties (en individuen). De meeste organisatie theoretici bestudeerden coördinatie in
organisaties.
Oudere economen zoals Adam Smith en Alfred Marshall hadden het al over organisaties. Maar toch
bestudeerden economen in de volgende jaren de markten bijna exclusief.
Maar een aantal bijzondere economen zoals Ronald Coase, zagen het belang van organisaties bij
markttransacties.
, H2 MARKETS
2.1 INTRODUCTION
Consumenten en producenten ontmoeten elkaar op de markt. Coördinatie tussen de totale gevraagde
hoeveelheid door consumenten en de totale aangeboden hoeveelheid door producenten bestaat door
interactie in de markt. In concurrende markten wordt de prijs bepaald door het marktproces, niet
door individuele kopers of verkopers.
2.2 MARKET INTERACTION: ANALYSIS OF DEMAND AND SUPPLY
De totale vraag naar een bepaald product hangt af van de prijs van dat product. Wanneer de prijs van
een product stijgt, zal de totale vraag naar dat product dalen. Dit noemen we de wet van de vraag.
Ook het totale aanbod hangt af van de prijs. Wanneer de prijs stijgt, zal het aanbod juist toenemen. Dit
noemen we de wet van het aanbod.
Een marktevenwicht ontstaat wanneer de vraag en het aanbod aan elkaar gelijk zijn.
2.3 DECISION-MAKING BY CONSUMERS
Een individuele consument kiest volgens de micro-economie door een ranking te maken van
verschillende producten. Deze zijn transitief. Als iemand A prefereert over B, en B over C dan wordt
ervan uitgegaan dat hij A ook prefereert boven C. Ook wordt in de micro-economie aangenomen dat
consumenten liever meer van een product hebben, dan minder.
Hiermee is het mogelijk een ‘indifference curve’ op te stellen.
Het maakt iemand niet uit welk punt hij krijgt op I1. Maar hij
prefereert I3 wél boven I1, en daarom ligt deze verder weg.
De tevredenheid die consumenten verkrijgen van het hebben van
goederen noemen economen ‘nut’. Zij zeggen dus dat in een
‘indifference curve’ ieder punt hetzelfde nut heeft. Nut is niet
meetbaar.
De micro-economie gaat ervanuit dat men zijn nut wil
maximaliseren. In de grafiek is dit punt Qy = Qx.
De curve die de lijn snijdt, is degene met het meeste nut.
2.4 DECISION-MAKING BY PRODUCERS
Hoe beslist een producent hoeveel hij gaat produceren? En hoe hij dat gaat doen?
In de micro-economie is het bedrijf een eenheid die winst wil maximaliseren. Of dit mogelijk is ligt aan
de geproduceerde hoeveelheid en hoeveel kapitaal en arbeid nodig was om dat te produceren.
Hiertussen bestaat een directe relatie: production function: Q = Q(K,L)
Ze gaan ervan uit dat bedrijven in een concurrerende markt gemakkelijk kunnen berekenen waar de te
produceren hoeveelheid, de hoeveelheid kapitaal en de hoeveelheid arbeid optimaal zijn.
2.5 MARKET COORDINATION
Zo werkt marktcoordinatie:
Een producent kiest dus de hoeveelheid te produceren en de optimale manier om dat te doen zo, dat
