Hoofdstuk 1: Wat is marketing?
1.1 De betekenis van Marketing
Marketing = alle activiteiten die koper & verkopen bij elkaar brengen.
Verschil verkoop & Marketing:
• Bedrijven produceren & doen aan marketing.
o Verkoop = mensen in ’n maatschappij hebben niet de keuze om te kiezen uit producten/
diensten die op hun wensen & behoefte zijn afgestemd.
o Bij Marketing is dat wel doel van marktgerichte bedrijven = inspelen op wensen &
behoeften (klanten staan centraal i.p.v. producten).
• Marketing = brug tussen productie & consumptie type & kwaliteit van producten/ diensten bepaald
door voorkeuren consument.
• Verkopen = iets zien kwijt te raken wat je al hebt liggen
• Marketing = de juiste producten/ diensten voor de klant hebben
o Eén van de doelen van marketing is om verkopen overbodig te maken doel = klant zo goed
kennen & begrijpen dat ’t product precies is wat hij/ zij zoekt product verkoopt zichzelf.
Definitie marketing:
Ontwikkeling producten & diensten is gekoppeld aan bepaalde markten, dus aanbod afgestemd op de vraag
(Heineken die verschillende merken bier maakt dankzij resultaten v/h marktonderzoek).
• Marketing draait niet om enkel ’t product, ook distributiekanalen, prijs & promotiecampagne zijn
noodzaak = de marketingsmix = 4P’s loopt ¼ niet goed = ↓winst/ omzet + doelgroep blijft
onbevredigde behoefte houden.
“Marketing omvat de (op de markt afgestemde) ontwikkeling, prijsbepaling, promotie & distributie van
producten, diensten of ideeën en alle andere activiteiten die de klanten toegevoegde waarde bieden; deze leiden
systematisch tot een hogere omzet of andere gewenste respons, een goede reputatie v/d organisatie en een
duurzame relatie met de klanten, waarbij alle belanghebbenden hun doelstelling bereiken”.
• Dit omvat de 1ste taak van marketing = de 4P’s
• Omvat ook de 2e taak = de 3 R’s
• Vooraleer ’t productieproces begint heeft de marketeer als marktonderzoek gedaan & de wensen +
behoeften van de (potentiële) klant in kaart gebracht.
Marketingmix = 4 P’s
• Product = goederen, diensten, ideeën die voldoen aan de wensen & behoefte van klanten.
o = fysiek product, de garantie, verpakking, merkimago, assortiment, service…
o Productstrategie heeft betrekking op:
▪ Ontwikkelen nieuwe producten/ diensten
▪ Verbeteren van bestaande producten/ diensten
▪ Artikelen die niet langen in ’n behoefte voorzien uit de markt nemen.
• Prijs = hoeveelheid geld voor ’n product/ dienst gevraagd wordt.
o Prijsbeleid = letten op kostprijs, prijzen concurrenten & effecten van verhoging/ verlaging v/d
verkoopprijs op de vraag.
• Plaats = hoe de organisatie ’t product bij de kopers krijgt.
o Distributie is voornaamste factor voor ’t succes v/e product.
o Distributiebeleid = beslissingen over keuze v/d kanalen & intermediairs die worden
ingeschakeld, # verkooppunten, gewenste voorraden & logistiek
• Promotie = hoe ’n organisatie met de markt communiceert & verkoop bevordert.
o Potentiële kopers attent maken op ’t product (en voordelen ervan) communicatie is
belangrijk ter informatie + ter herinnering.
o = reclame, sponsoring, promoties, directe marketing, persoonlijke verkoop & PR-activiteiten
(publiciteit).
o Promotiestrategie: formuleren communicatiedoelstellingen, bepalen reclamebudget & kiezen
beste combo van promotie-instrumenten & social media.
,Doelgroep keuze & ruilproces:
• Marketingmix = ↑succes, maar alle behoefte bevredigen is ondoenlijk, dus doelgroep formuleren met
potentiële kopers.
• Bedrijf splitst markt op in segmenten (o.b.v. criteria) kies 1 of meer doelgroepen trachten
ruilproces tot stand te brengen = op elkaars behoefte inspelen.
• Dit ruiltransactie ligt ten grondslag aan alle marketingactiviteiten, want marketing is nodig om de ruil te
stimuleren
o Vaak ruilen tegen geld, maar ook dienst, idee, arbeidsinspanning, status…
o Ruil is een waarde scheppend proces: beide partijen ontvangen iets van waarde tijdens de ruil,
want de behoeften worden bevredigd.
1.2 Commerciële economie of marketing?
Plaatsbepaling van (commerciële) economie & Marketing:
• Algemene economie = leer van keuze handelingen (keuzen, omdat geld schaars is).
o Uitgangspunt: Mens = emotieloos, rationeel wezen legt een rangorde aan in zijn behoefte &
keuzemogelijkheden kiest best passende alternatief dat ’t meeste nut oplevert.
o Macro-economische invalshoek = gedrag van consumenten/ ondernemers als groep analysen
o Micro-economische invalshoek = ’t economisch handelen van individuelen huishoudens
(bedrijven & gezinnen).
o = moeder van Bedrijfseconomie & Commerciële economie.
• Bedrijfseconomie = economische aspecten van activiteiten binnen ’n bedrijfshuishouding & onderlinge
samenhang = ’t economisch handelen v/d mens in ’n organisatie.
o Bedrijfsinterne vraagstukken, zoals kostprijsberekening, financiering & interne organisatie.
• Commerciële economie is ontstaan omdat rationeel & emotieloos handelen van mensen niet past bij
commercieel denkende managers.
o Maken gebruik van psychologie & sociologie om verklaring te geven voor ’t handelen v/d
consument = marketing.
Bijdragen v/d wetenschappen:
Commerciële economie heeft aanleiding gegeven tot marketing, maar ≠ marketing marketing is
multidisciplinair.
• Psychologie om inzicht te krijgen in gedrag v/d individuele mens die zijn behoefte tracht te bevredigen.
o Onderzoek naar persoonlijkheid, attitudes & koopmotieven.
• Sociologie = gedrag v/d consument in groepsverband + invloed cultuur, welstandsklasse &
gezinssituatie.
• Statistiek & Wiskunde
1.3 Niveaus van marketingsystemen
Oorsprong marketing = Bartering = rechtstreekse ruil van goederen vs goederen marktgerichte aanpak nodig,
marketing op meerdere niveaus:
• Micromarketing = interne marketingbeslissingen
• Macro- & mesomarketing = maatschappij & bedrijfstak resp.
Macromarketing:
= marketing vanuit niveau samenleving = economische doelen v/d maatschappij halen.
• Interesse hier = systeem dat samenleving heeft opgebouwd om overdracht goederen & diensten
(ruilprocessen) zo optimaal mogelijk te laten lopen.
• Verbeterde communicatiesystemen, transactiemogelijkheden & distributiemethoden = makkelijk maken
v/h marketingproces op macroniveau (+ deze functies kosten minder = efficiënter marketingbeleid voor
bedrijven).
Mesomarketing
Ligt tussen macro & micro in = gezamenlijk uitgevoerde marketingactiviteiten van bedrijven die actief zijn op
eenzelfde markt (ook collectieve marketing van productsoorten = mesomarketing)
Bedrijfskolom heeft horizontale schakels (= bedrijfstak).
• Schakels = bedrijven die ’n gelijkwaardige functie hebben in de productie/ handel v/e bepaald product
= bedrijfstak.
, • Bedrijfstak bevat organisaties met overeenkomsten op ’t gebied van productietechniek & geleverde
producten = branche (detailhandel).
Figuur:
2 stromen:
• Product & productinformatie stroom van
producent naar consument
• Geld & marktinformatie stroom van consument
naar producent
• Detaillisten & groothandelaren zitten dichterbij de
consument = info verschaffen over consument.
• Elke schakel voegt waarde toe, te klein = schakel
wegnemen.
Micromarketing:
Gaat over ’t bedrijf & ’t management ervan = marketingmanagement-benadering = analyse, planning,
implementatie & constante evaluatie van alle activiteiten gericht op ’t afstemmen v/d producten & diensten v/e
organisatie op de wensen & behoeften van (potentiële) klanten.
• = formuleren & uitvoeren product(ontwikkelings)-, promotie-, prijs- & distributiebeleid.
• Marketingmanager doet eerst marktonderzoek (wensen, behoeften, ideeën in kaart brengen)
producten ontwikkelen die hieraan voldoen beste prijs & afzetkanalen aanbieden contact houden
om na te gaan of klanten écht tevreden zijn.
1.4 Ontwikkeling marketinggedachte = de managementfilosofieën
Productie- & productgerichte bedrijven:
• Productieconcept meest voorkomende toen besteedbaar inkomen consument laag was +
massaproductietechnologie net begon.
o Gericht op zo efficiënt mogelijk productieproces = gericht op mechaniseren & vergroten v/d
productie kostprijs producten ↓ dus veel aanbod + lage prijs = veel verkoop.
• Productconcept is na WO2: produceren & distribueren van massagoederen had hoogste prioriteit
verandering: gerichtheid van productieproces naar product (kwaliteitsverbetering).
o Marketing in deze tijd was overbodig, want een goed product verkoopt zichzelf =
productgerichte marktbenadering toen de vraag > aanbod = Verkopersmarkt in die tijd, dus
de verkopers hadden het voor ;’t zeggen, en klanten moesten eraan geloven.
Verkoopgerichte bedrijven.
WO2 = productconcept technologisch vooruitgang + hoge investeringen in economie = ↑↑productiecapaciteit
= ↓↓ schaarste kopersmarkt ontstond (aanbod > vraag) agressieve verkooptechnieken ontstonden.
• Bedrijfsfilosofie echter nog steeds ’t zelfde, dus verkoopconcept denken lag bij ’t standpunt v/h bedrijf.
• Wensen & behoefte klant hadden weinig invloed op product.
Marktgerichte bedrijven:
= toen de koopkracht ↑↑ + concurrentie ↑ producten afstemmen op wensen & behoefte klant = klantgericht
denken = marketingconcept in praktijk toegepast.
Marktgerichtheid:
Beleidsvorming op alle niveaus v/d organisatie houdt rekening met consument, tussenhandel & concurrentie
, • Productgerichtheid in 3 stappen.
• Marktgerichtheid start met marktonderzoek naar behoefte v/d kopers doelgroep kiezen dan pas
financiering & organisatie vormgeven.
o Winstgroei hier hangt samen met mate waarin klanten tevreden zijn relatiemarketing.
• Marketing ≠ verkoop:
o Marketing = totaalplan waarvan verkoop één onderdeel is.
o Andere onderdelen v/d marketingplan = product-, distributie-, communicatie- & prijsbeleid
o + Via feedback de markt in de gaten houden (hoe doet ’t product het + worden de wensen &
behoefte v/d klant vervuld) verbeteringen/ nieuwe trends & voorkeuren op in spelen +
duurzame relatie met klant opbouwen = Relatiemarketing.
Verschillen verkoop- & marketinggerichte organisatie:
Oriëntatie What Op wie Wat is ons Hoe proberen we
organisatie Business richten we Primaire Doel? ons doel te
are we in ons? bereiken?
Verkoopgericht Intern, op Verkopen Iedereen Winst door zo Door intensieve
problemen v/d veel mogelijk te promotie &
v/h bedrijf producten verkopen verkoopinspanningen
die we
maken
Marketinggericht Extern = Inspelen op Bepaalde Winst door Geïntegreerde
wensen & de behoefte groepen klanttevredenheid marketing &
behoefte v/d markt afnemers + relaties met hen samenwerking met
klant door op te bouwen andere afdelingen
meerwaarde
te bieden
Maatschappelijk marketingconcept:
Men maakt zich zorgen over de neveneffecten van
marketing voor derden aandacht ↑ voor
langetermijnbelangen samenleving
marketingconcept aangevuld met het
‘maatschappelijk marketingconcept’ (=
macromarketing in de zin van maatschappelijk
verantwoorde marketing).
• Marketing van bepaalde producten kan op
lange termijn schadelijke gevolgen hebben
voor de maatschappij (ontbossing)
voorkomen dat dit de belangen van kopers
& niet-kopers schaadt.
• Dus evenwicht vinden tussen belangen consumenten, producenten & samenleving.