Met behulp van deze samenvatting had ik mijn tentamen de eerste keer gehaald. Daarbij heb ik mijn propedeuse met cum laude behaald. En ik maak al mijn samenvatting aan de hand van de doelen van de lessen. Let op; Rijping eicel & zaadcel is te uitgebreid, dit hoef je niet zo precies te kennen voor d...
,Inhoudsopgave
Medisch.....................................................................................................................................................................2
Lichamelijke ontwikkeling -9 maanden tot 4 jaar.................................................................................................2
Basisschoolkinderen 4 tot 12 jaar.......................................................................................................................11
Pubers, adolescenten en jongvolwassenen, 12 tot 35 jaar................................................................................14
Ouderen 65 jaar en ouder...................................................................................................................................19
Wet- en regelgeving en organisate van zorg..........................................................................................................22
WPG (Wet Publieke Gezondheid).......................................................................................................................22
WMO (Wet Maatschappelijke ondersteuning)..................................................................................................22
JG (Jeugdwet)......................................................................................................................................................23
ZVW (Zorgverzekeringswet)................................................................................................................................23
WLZ (Wet Langdurige Zorg)................................................................................................................................24
WAZ (Wet Afreking Zwangerschap)..................................................................................................................25
Interventon mapping..............................................................................................................................................26
Prevente.............................................................................................................................................................26
GVO (gezondheidsvoorlichtng- en opvoeding) & interventon mapping..........................................................26
Communicate vaardigheden..................................................................................................................................30
0 – 4 jaar..............................................................................................................................................................30
Kindermishandeling............................................................................................................................................31
Verpleegtechnische vaardigheden..........................................................................................................................32
Moeder en kindzorg............................................................................................................................................32
Vernevelen..........................................................................................................................................................33
Ethiek.......................................................................................................................................................................34
Pagina 1 van 36
,Medisch
40 vragen
Lichamelijke ontwikkeling -9 maanden tot 4 jaar
Rijping van de eicel
De eicelontwikkeling is een langdurig proces, dat al vroeg in de embryonale ontwikkeling van het meisje begint.
Als het embryo 4 weken oud is, ontstaan er stamcellen in de aangelegde eierstokken. Zo’n stamcel wordt
primordiale eicel genoemd. Tot aan de 5e maand vermeerderen de stamcellen zich door mitose (gelijke
celdeling) tot er ongeveer 6 miljoen zijn. Ondertussen beginnen deze cellen aan de meiose 1 (de cel gaat door
2e). Je noemt de eicellen vanaf dat moment primaire oöcyten (bevat 46 chromosomen). Bij de geboorte heef
het meisje er zo’n 2 miljoen over. De meiose 1 stopt in een vroeg stadium. Dit blijf tot de puberteit ongeveer
steken. De primaire oöcyten wachten op een hormonale prikkel (FSH, Follikel stmulerend hormoon) om de
meiose te voltooien. Elk primaire oöcyt wordt in de eierstok omgeven door een laag follikelcellen. Het geheel is
de onrijpe follikel. Vanaf de pubertjd wordt er gemiddeld één keer per 4 weken een primaire oöcyt hormonaal
geactveerd om de meiose 1 te voltooien. Na deze deling ontstaan er 2 haploïde cellen, waarvan de ene veel
groter is dan de andere. Ze worden respectevelijk secundaire oöcyt en poollichaampje genoemd (bevat 23
chromosomen). Dan wordt het eifollikel rijp laat deze secundaire oöcyt vrij, die in de eileider terecht komt
(ovulatie). Het poollichaampje verdwijnt dan. De eicel is nog steeds niet helemaal rijp, en wacht op meiose 2.
Dit gebeurd pas wanneer een spermacel in de eicel binnendringt en dus bevrucht wordt.
Menstruatie cyclus
Om de ovulate op gang te brengen, maakt het lichaam het hormoon FSH aan in de hypofyse. Teven heef het
hormoon LH (Luteïniserend hormoon) invloed op de rijping van de follikels. Doordat er bij een vrouw één keer
in de vier weken een eicel vrij komt, maakt de baarmoeder gedurend veranderingen mee in het
baarmoederslijmvlies. Op een bepaald moment wordt het baarmoederslijmvlies grotendeels afgesloten, dit is
dan de menstruate. Gedurende menstruele cyclus treden er veranderingen op in de eierstokken,
baarmoederslijmvlies en in de concentrate van de geslachtshormonen en van de gonadotrope hormonen
(wordt gemaakt in de hypofyse). De cyclus wordt ingedeeld in drie fasen, waarbij als begin gewoonlijk de eerste
dag van de menstruate wordt genoemd. De fase zijn: menstruatieease, de prolieeratieease en de secretieease.
- 1e ease (menstruatieeasee) duurt ongeveer 5 dagen. Deze fase treedt op wanneer er geen bevruchtng
heef plaatsgevonden. Het gele lichaam (poollichaampje) is bezig te vergaan en produceert geen
oestrogeen en progesteron meer. Daling van de progesteronconcentrate in het bloed leidt tot
vaatkrampen in de bloedvaten van het baarmoederslijmvlies. Hierdoor wordt het
baarmoederslijmvlies grotendeels afgesloten. Dit gaat gepaard met bloedverlies via de vagina. Aan het
einde van de menstruatefase blijf er van het baarmoederslijmvlies een dunne laag over.
- 2e ease (prolieeratieeaseeopbouweasee) bestrijkt de 5e tot 15e dag van de cyclus. De dikte van de
baarmoederslijmvlies neemt ten gevolge een groot aantal celdelingen geleidelijk toe. Ook het
klierweefsel vertoont delingsactviteitt de klierbuizen groeien met het slijmvlies mee en het
klierepitheel bereidt zich over het gehele oppervlak van het baarmoederslijmvlies uit. Aan het einde
van deze fase kan de epitheel laag van het baarmoederslijmvlies wel een halve cm dik zijn. De
proliferatefase staat onder invloed van oestrogeen uit de follikelcellen van het ovarium. Op grond
daarvan wordt deze fase ook wel aangeduid met oestrogene fase. De proliferatefase eindigt na de
ovulate, wanneer de graafollikel gaat veranderen in het gele lichaam.
- 3e ease (Secretieeaseeaescheidingseasee) duurt van de 15e tot de 28e dag. Het gele lichaam in de
eierstokken zet de oestrogeenproducte voort en gaat een tweede hormoon, progesteron,
produceren. De toenemende hoeveelheid progesteron stmuleert het klierweefsel van het
baarmoederslijmvlies , waardoor het sponsachtg opzwelt. De doorbloeding van het
baarmoederslijmvlies neemt toe en er wordt glycogeen opgeslagen. In de secretefase wordt het
baarmoederslijmvlies in optmale condite gebracht voor de eventuele innesteling van een embryo.
Deze fase staat onder invloed van progesteron en wordt ook wel de gestagene fase genoemd. Als er
geen bevruchtng optreedt, nemen de progesteron- en oestrogeenproducte ongeveer na de 23 e dag
Pagina 2 van 36
, van de cyclus sterk af. De daling van de oestrogeenproducte lijdt tot vaatkramp in de
baarmoederslijmvlies, wat weer lijdt tot afsterving van het verdikte baarmoederslijmvlies.
Hierna begint de nieuwe cyclus weer. De lichaamstemperatuur geef tjdens de menstruele cyclus een
schommeling te zien. Progesteron beïnvloedt de centra voor temperatuurregulate in het verlengde merg en de
hypothalamus. Na de ovulate neemt het progesterongehalte snel toe, waardoor de lichaamstemperatuur
gemiddeld 0,5 stjgt. Tevens heef de menstruele cyclus invloed op het weefsel in de borsten. In de
proliferatefase neemt daar klierweefsel iets in omvang toe. Bovendien stroomt er meer bloed naar de borsten.
Deze verschijnselen nemen gedurende de secretefase af.
Pagina 3 van 36
, Menstruatiecyclus Eicelrijping
Rijping van de zaadcel
De spermatogenese begint in de eerste maanden van de embryonale ontwikkeling van de jongen. Ongeveer in
de 4e week ontstaan er stamcellen (spermatogonia) in de wand van de zaadbuisjes van de zich ontwikkelde
zaadballen. Hiertussen ontwikkelen zich ook speciale cellen, de sertolicellen, die vanwege hun voedende en
ondersteunende functe onmisbaar zijn voor de spermatogenese. Vanaf de puberteit gaan de spermatogonia
zich onder invloed van mannelijke hormonen (ISCH, interstititniserend hormoon) (zelfde als, LH) delen. Dit zijn
mitotsche delingen die contnu doorgaan, waardoor er vele primaire spermatocyten (46 chromosomen)
ontstaan. Bij een volwassen man ongeveer 3 miljoen per dag. Deze worden in de richtng van het lumen van de
zaadbuisje opgeduwd. Ondertussen maken ze meiose 1 door, waardoor ze secundaire spermatocyten worden.
Bij deze cellen voltrekt zich vervolgens meiose 2. De cellen die nu ontstaan worden spermatiden genoemd. De
spermatden diferentiren de rijpe spermatozoa. De hele spermatogenese neemt ongeveer 65 tot 75 dagen in
beslag. Per etmaal worden zo’n 200 miljoen spermatozoa gevormd.
Conceptie “benodigdheden”
Eicel (23 chromosomen) + zaadcel (23 chromosomen) = Embryo (46 chromosomen). Geslachtcellen worden
ookwel gameten genoemd. De bevruchtng komt tot stand wanneer alle spermacellen die de tocht overleefd
hebben, naar de eicel toe zwemmen. De eicel heef een doorzichtge laag (zona pellucida), met daarom heen
follikelcellen die de eicel van voedsel voorzien. De zwerm spermacellen dringt zich door de laag follikelcellen
heen en stort zich op de zona pellucoda die ze met behulp van enzymen in hun kopgedeelte proberen op te
lossen. Terwijl ze gezamenlijk aan het werk gaan, zal één zaadcel daadwerkelijk door de eicel wand gaan.
Wanneer een zaadcel door de wand heen is, wordt de doorzichtge laag, ondoordringbaar voor andere
zaadcellen. Na het binnendringen van de zaadcel, voltooit de eicel vrijwel direct meiose 2. Het eicel is nu
bevrucht en is een eencellig embryo.
Pagina 4 van 36
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celinepiene1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
