Super uitgebreide samenvatting van het van biochemie voor DBG 2.2. De volgende onderwerpen worden behandeld:
- Start metabolisme
- Koolhydraat metabolisme
- Eiwit en aminozuur metabolisme
- Lipoproteïnen en vetmetabolisme
- Alcoholmetabolisme en ketonlichamen
- feedback college met de belan...
* Literatuur DBG 2.2 → General, Organic and Biological Chemistry H22, H23 en H24. Nutrition H7 en
H8.
Metabolisme → is alle chemische processen in ons lichaam die energie leveren of waarbij energie
nodig is om vanuit bepaalde moleculen iets op te bouwen. Hierbij wordt onderscheidt gemaakt
tussen katabool (= afbraak) en anabool (= opbouw). Katabool vindt bijvoorbeeld plaats als je
koolhydraten hebt gegeten, deze worden afgebroken tot kleinere moleculen. Maar als je te veel
koolhydraten hebt gegeten in vergelijking met hoeveel je verbruikt, dan vindt een anabole reactie
plaats waarbij het teveel aan energie wordt opgebouwd tot lichaamsvet.
Hierboven zie je de verschillende stadiums het metabolisme. Het eerste stadium in het metabolisme
is dus vertering en hydrolyse (= afbraak m.b.v. water). De eerste stap in de metabolisme is dus om
de grote moleculen uit de voeding af te breken tot kleinere deeltjes. Dit gebeurt in onze
spijsvertering. Het tweede stadium is een verdere afbraak naar nog kleinere deeltjes, zo worden
eiwitten afgebroken tot aminozuren, koolhydraten tot glucose/fructose/galactose en vetten worden
afgebroken tot lipiden. Stadium drie is de belangrijkste stap voor energieproductie, omdat dit de fase
van energielevering is. Dus de meeste energie haalt het lichaam uit stadium drie, omdat stap drie
plaats vindt in de mitochondriën (dé energiefabrieken uit onze cellen). Fase drie is voor elk
macronutriënt gelijk!
1
,!! TOETSVRAAG: wat is kenmerkend voor stap 3 uit de metabolisme – de energieproductie!!
Acetyl-CoA → is een onwijs belangrijk deeltje, omdat Acetyl-CoA de
mogelijkheid geeft dat de macronutriënten de citroenzuurcyclus in kunnen
gaan. Acetyl-CoA bestaat uit twee C atomen met daaraan een
dubbelgebonden O. Acetyl-CoA speelt ook een grote rol in het B vitaminen
complex. Sporters hebben ook meer B vitaminen nodig, omdat zij ook meer
energie verbruiken. Om Acetyl-CoA te koppelen is er oxaalazijnzuur nodig (OAA), dit is een deeltje
wat uit vier C atomen bestaat. Dus elke keer als er een deeltje uit de Acetyl-CoA komt, wordt dit
gekoppeld aan de Oxaalazijnzuur waardoor citroenzuur ontstaat wat de citroenzuurcyclus in kan
gaan. Wanneer je lichaam voldoende energie heeft, vindt er geen koppeling plaats tussen Acetyl-CoA
en Oxaalazijnzuur. Je lichaam gebruikt dan Acetyl-CoA om vetten op te bouwen.
* DUS: de start van de citroenzuurcyclus start door de koppeling van Acetyl-CoA aan
Oxaalazijnzuur en bij de afbraak van koolhydraten, eiwitten en vetten ontstaat ALTIJD Acetyl-CoA.
Oxaalazijnzuur → wordt ook wel een katalysator genoemd, omdat hij zelf niet gebruikt wordt in de
citroenzuur. Het oxaalazijnzuur zorgt ervoor dat er een reactie plaats kan vinden, maar wordt daarbij
zelf niet verbruikt. Hetgeen wat verbruikt wordt in de citroenzuurcyclus zijn de Acetyl-CoA deeltjes.
In de citroenzuurcyclus raken 2 C-atomen van de Acetyl-CoA verloren.
Citroenzuurcyclus → is de energieleverancier in de mitochondriën, de citroenzuurcyclus is heel
belangrijk om energie te kunnen leveren. Dus uit de citroenzuurcyclus ontstaat energie en energie
ontstaat altijd in de vorm van ATP. ATP is dé energievorm voor ons lichaam.
De citroenzuurcyclus bestaat uit zes C atomen.
ATP → als we het hebben over energie in ons lichaam hebben we het altijd over ATP. ATP staat voor
Adenosine Tri Fosfaat. Wanneer energie nodig is, gaat er een fosfaatgroep af d.m.v. hydrolyse een di-
fosfaat ontstaat (ADP). Hierdoor komt energie vrij. Dus elke keer wanneer er een fosfaatgroep van
het ATP wordt gehaald, ontstaat ADP wat 7.3 kcal/mol levert. Dit is bruikbare energie voor het
lichaam. DUS energie wordt vrijgegeven door afsplitsing van een fosfaatgroep van ATP. Deze
splitsing van een fosfaatgroep kan in totaal twee keer gebeuren, tot uiteindelijk dus AMP (adenosine
mono fosfaat) ontstaat. ATP kan dus twee fosfaatgroepen kwijtraken en twee keer 7.3 kcal leveren.
Hoe haalt het lichaam nou nog meer energie uit de citroenzuurcyclus? Dit gebeurt aan de hand van
twee belangrijke Co-enzymen NAD+ en FAD. Onthoud dat er twee Co-enzymen in de
citroenzuurcyclus voorkomen en dat deze een belangrijke rol spelen in het produceren van energie.
De NAD+ kan twee H-atomen opnemen waardoor het een NADH H+ deeltje wordt, welke energie
bevat. Het deeltje bevat dus pas energie als het twee H’tjes vast heeft! FAD is een vergelijkbaar Co-
enzymen, alleen de base is iets anders. Ook FAD kan H’tjes opnemen (dan wordt het FAD H2) en
energie vasthouden.
2
,Het leveren van energie uit NAD+ en FAD H2 gebeurt middels oxidatieve fosforylering:
• De oxidator NAD+ onttrekt twee H’tjes aan een substraat (SH2).
• Deze twee elektronen worden verderop gesplitst in twee H+ en twee elektronen.
• Deze twee elektronen worden in de keten, sprongsgewijs op een steeds sterkere oxidator
overgedragen.
• Als laatste op de sterkte oxidator en dat is zuurstof. Het gevormde O2- ion koppelt met de
twee H+ ionen tot water.
• De elektronenoverdracht naar een steeds sterktere oxidator levert iedere keer energie op.
• Enkele keren is dat genoeg om ADP om te zetten in ATP.
• De energie die vrijkomt, maar net niet genoeg is om ADP in ATP om te zetten, komt vrij als
energie t.b.v. de lichaamswarmte.
Oxidatieve fosforylering wil eigenlijk zeggen dat de H’tjes overspringen
naar een steeds sterker wordende oxidator. Oxidators trekken de
H’tjes naar zich toe. Het overspringen van de elektronen op de
oxidatoren geeft energie, dat er opnieuw een ATP deeltje gevormd kan
worden die energie vast kan houden. Bij NADH H+ gebeurt dit proces precies drie keer (verspringen
van elektronen naar zuurstof). FADH2 levert maar twee ATP deeltjes, omdat dit iets sterker is dan
NAD+ en komt pas halverwege de keten een oxidator tegen die sterker is en geeft dan pas zijn H’tjes
weg. DUS belangrijkste verschil (naast dat de base iets anders is) tussen de twee Co-enzymen is dat
NADH H+ drie ATP levert en FADH2 slechts twee ATP levert.
De citroenzuurcyclus → start met Acetyl-CoA en Oxaalazijnzuur.
* TOETSVRAAG: wat is het eindproduct uit de citroenzuurcyclus – 2
x CO2!
Je ziet in de afbeelding hiernaast dat twee keer een C-atoom wordt
afgesplitst in de vorm van CO2. Uiteindelijk kom je weer terug bij
Oxaalazijnzuur. Deze kan weer koppelen aan Acetyl-CoA.
3
, Bij deze afbeelding zie je de stappen tussen in. Je hoeft niet precies alle stappen uit je hoofd te leren.
Je start bij Acetyl-CoA. CoA splitst af waarmee je citroenzuur verkrijgt. Het blijft in eerste instantie
nog een C6 deeltje. Bij de volgende stap wordt CO2 afgesplitst waarmee het een C5 deeltje wordt en 2
H’tjes vrij komen. De NAD + wil deze H’tjes graag hebben waardoor NADH H+ ontstaat. De NADH H+
gaan uiteindelijk de energie leveren. In totaal ontstaan op vier verschillende plekken reacties waarbij
H’tjes vrijkomen. Op die vier plekken biedt drie keer NAD+ zich aan en één keer FAD. Er komst 12 ATP
vrij uit één citroenzuurcyclus. Hiervan wordt één ATP direct gevormd en 11 indirect.
* GTP is precies hetzelfde als ATP, alleen de base is anders. GTP levert geen energie, ATP wel. Maar
omdat GTP precies hetzelfde is als ATP kun je het gelijk omzetten tot ATP zonder dat dit energie kost.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lmk123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.