Technologieën, teksten en
afordances
Samenvatng door Brit van der Maten
Deze studie gaat over de complexe relate tussen technologie en haar sociale -en interactonele
omstandigheden. De uitvinding van de computer veroorzaakte een ‘Derde Golf’ in de serie van golfen
in de westerse cultuur. De eerste was agricultuur en de tweede industrialisate. n een communicatef
opzicht is de eerste golf is het gesproken woord, de tweede het geschreven woord en de derde dus
elektronische uitwisseling. Volgens de schrijver is er echter geen tweedeling in golfen, want het
sociale proces en technologie hangen sterk met elkaar samen. Dit is ant-deterministsch. nt-
essentalistsch: wat telt als ‘technologie’ is een samenstelling van zowel interpretates als het
gebruik en de efecten van de technologie. Je kijkt niet alleen naar het object als iets met een
beeldscherm en een toetsenbord, maar ook naar de afordances etc. Er is een debat binnen de
wetenschapssociologie en technologie met enerzijds realisme en anderzijds constructvisme.
Realisme: wereldlijke objecten hebben een inherente eigenschappen die als beperkingen gelden voor
observates. Constructvisme: de ‘realit’’ van objecten is zelf een uitkomst van de manier van spreken
in relate tot het object. Een schaakspel is nog geen spel, maar als wij er dingen mee doen wordt het
een spel. De regels en de waarde die je eraan geef creëer je zelf en liggen niet vast in het artefact.
De schrijver wil de “interpreatve textual” (de technologie wordt beïnvloedt) en de “essental
technical” (de technologie bepaalt) met elkaar verzoenen: affordanceos (=functonele en relatonele
aspecten die de mogelijkheden voor agentsche acte in relate tot een object framen). Technologie
en mensen beïnvloeden elkaar. n dit opzicht is ‘matoriality’ wat je met het medium kan doen.
rtefact: iets dat door mensen is gemaakt. Een ding.
Technologieën als teksten?
Technologieën zouden moeten verwerkt worden als ‘teksten’ die ‘geschreven’ zijn door de maker en
die ‘gelezen’ (geïnterpreteerd) moeten worden, waarbij de maker een specifeke boodschap wil
overbrengen. Daarbij zijn zowel het schrijven als het lezen van de boodschap belangrijk. Sommige
technologieteksten geven de voorkeur aan een bepaalde manier van lezen, maar de lezer kan er
altjd een eigen invulling aangeven, zoals bij de telefoon gebeurde (eerst alleen voor zakenmannen
en huishoudelijke zaken, later gingen huisvrouwen kletsen aan de telefoon). Technologieën worden
gezien als een tabulao rasa (ongeschreven blad) waar we zelf mogelijke interpretates aan geven,
maar in hoeverre kun je bij een gokautomaat en een telefoon bijvoorbeeld dezelfde interpretates
geven? Ze hebben andere capaciteiten. Er zijn een heleboel andere constructes, zowel technisch als
cultureel, die de uitkomst van een technologie medebepalen. (Een kogel schaadt vlees en boten,
maar waarom gekozen voor een geweer? Veel moeilijker om iemand te doden met een bos rozen. Er
zijn dus meerdere factoren die een rol spelen.) Een technologie heef natuurlijk wel inherente
eigenschappen die het aantal interpretates vernauwt: een brug nodigt uit om op te lopen, maar dat
betekent niet dat dat de enige interpretate is.
De afordance van dingen
Verschillende technologieën hebben verschillende afordances en deze afordances vernauwen het
aantal manieren waarop ze kunnen ‘geschreven’ of ‘gelezen’ kunnen worden. Ze hebben
verschillende efecten en vernauwingen. fordance: de mogelijke actes dat een ding kan bieden,
zoals dat water is om te drinken of om je in te wassen. Zo zijn er heel veel mogelijke afordances bij
water, maar het houdt ergens op. Er zijn dingen die je met water niet kan, wat je met een boom wel
kunt en vice versa. Dit is de theorie van Gibson en deze is gebaseerd op twee invloedrijke vormen
van cogniteve theoretsering in de studie naar percepte. Eén is de gestalt ps’chologie: de waarde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittvandermatten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.