Hoofdstuk 18 uit mc Kay. Ik heb het gebruikt voor het vak Nieuwe tijd II in het eerste jaar geschiedenis op de Radboud universiteit. Maar het is gewoon de tekst uit Mc Kay dus handig voor elk vak.
H18 Leven in het tijdperk van expansie
1650-1800
Huwelijk en het gezin
Het uiterlijk van de familie veranderde in de 18 e eeuw.
Laat huwelijk en kerngezinnen
Dat er 3 generatee in een huie leefden kwam in Weet-Europa niet vaak voor. Wanneer jonge
Europeee koppele trouwden, gingen ze het huie uit. Huwelijk in de 18 e eeuw werd pae veraeeend laat
gedaan. Men wae allang volwaeeen en had een baan. Gemiddeld wae men tueeen de 25 en 27 jaar
oud wanneer ze trouwden. -> wilden eeret zelfvoorzienend zijn. De huwelijkeleefijd van man en
vrouw lag dicht bij elkaar -> geen oude man met jong meieje bijvoorbeeld.
Werk weg van huis
De meeete jongene en meiejee werkten binnen de familie, eommige jongene werden opgeleid tot
ambachtelieden en meiejee werkten vaak bij andere gezinnen/hoven ale bedienden. Ale er geen werk
wae binnen het gezin trokken de 15-jarigen weg. Vrouwen verdienden veel minder dan mannen.
Jongene en meiden werden eome miehandeld tjdene het werk.
Voorhuwelijkse seks en gemeenschapscontroles
10 jaar wachten tueeen de pubertjd en het huwelijk wae lang voor eekeueel volwaeeenen.
Antconcepte wae er nauwelijke -> vaak coïttue interruptue. ninderen mocht je pae krijgen na het
huwelijk, dit wae bepaald door de gemeenechap die aan eterke gemeenechapecontrolee deed.
Gemeenschapscontrole: een patroon van eamenwerking en gezamenlijke acte op een traditoneel
dorp. Het moet de economieche, eociale en morele etabiliteit van de hechte gemeenechap
handhaven.
Er wae eterke eociale controle in dorpen en ale gevolg daarvan kwam onverwachte zwangerechap
weinig voor. Buren die meekregen dat je relateproblemen had hielden dit niet voor zich, in plaate
daarvan vertelden ze dit luid en duidelijk op het carnaval, hier vonden daarna de charivari’e plaate.
Charivari: het uitvoeren van openbare rituelen die door dorpegemeenechappen worden gebruikt om
pereoonlijk gedrag te politeeren en morele normen te handhaven.
De dadere van relateproblemen etc. werden beetraf door de gemeenechap door vernederd te
worden enzovoort.
Nieuwe patronen van huwelijk en onwetgheid
In de tweede helf van de 18e eeuw mochten eteede meer jonge meneen zelf bepalen met wie ze
trouwden. Dit kwam doordat jonge meneen zelf geld verdienden en hun oudere due nike meer over
hen te zeggen hadden. Er kwamen hierdoor eteede meer onrechtmatge kinderen ->
Onwettigheidsexplosie: de eterke toename van geboorten voor het huwelijk in Europa die zich
tueeen 1750 en 1850 heef voorgedaan, veroorzaakt door lage lonen en de uitval van
gemeenechapecontrolee.
De loeeere eociale controle zorgde voor veel eeke voor het huwelijk -> veel onrechtmatge kinderen.
Seks in de marge van de samenleving
Proettute wae er voor mannen en vrouwen. Vaak waren het vrouwen. Ruelatee tueeen meneen van
hetzelfde geelacht trokken nog meer veroordeling aan dan proettute, omdat zij de beperking van de
eeke van de Bijbel tot het doel van voortplantng troteeerden. Homoeekeualiteit wae in de meeete
Europeee etaten bij wet verboden.
, Kinderen en onderwijs
Vrouwen trouwde laat, maar kregen na het huwelijk enel kinderen. nindereterfe wae in de 18 e eeuw
zeer gewoon, ook veel vrouwen eterven tjdene de bevalling.
Kinderverzorging en verpleging
Zelfe in rijke gezinnen vond kindereterfe plaate. ninderen eterven door infectee en diarree. Moedere
eterven tjdene de bevalling door bloedverliee. :p het platteland werden de kinderen opgevoed met
boretvoeding, ze werden daardoor veel eterker. In grote delen van Europa werd gedacht dat
boretvoeding elecht wae voor de vrouw en haar voorkomen, de kindereterfe wae daar nog hoger.
Ruijke elite vrouwen maakten gebruik van minnemoedere.
Minnemoeder (wet-nureing): een wijdverepreid en bloeiend bedrijf in de 18 e eeuw, waarin vrouwen
werden betaald om boretvoeding te geven aan baby’e van anderen.
Vondelingen en kindermoord
Veel kinderen werden ongewild geboren. Abortue wae illegaal. Zwangerechappen werden eome
verborgen en deze moedere pleegde dan kindermoord. Er ontetonden meer weeehuizen om
kindermoord te voorkomen. Jonge kinderen werden ook te vondeling gelegd en later opgenomen in
een weeehuie. De weeehuizen waren een voorbeeld van de chrietelijke liefdadigheid. Maar ook in
weeehuizen eterf 50% van de baby’e. Jean-Jacquee Ruoueeeau etopte zijn kinderen ook in een
weeehuie.
Houding tegenover kinderen
:mdat zoveel kinderen eterven werd er lang gedacht dat de oudere niet om hun kinderen gaven.
Tegenwoordig denken hietorici dat dit niet het geval wae. :udere waren zich bewuet van de hoge
kindereterfe.
ninderen werden geboren met een zondige wil die oudere moeeten corrigeren.
De verlichtng zorgde voor een nieuwe kijk op de opvoeding. ninderen kregen comfortabele kleding.
Het kind wae een puur product van de natuur, zonder zonden.
De verspreiding van basisscholen
De kinderen van de elite gingen in de 16 e eeuw al naar echolen georganieeerd door de Jezuïteten. In
de tweede helf van de 17e eeuw ontetonden er echolen ook voor gewone meneen. In de 18 e eeuw
kwamen er meer echolen. Rueligie wae een van de belangrijkete vakken.
Populaire cultuur en Consumentisme
Door het baeieonderwije konden meer meneen lezen. Men lae niet meer alleen religieuze teketen
maar ook literatuur en verhalen. De coneumentencultuur kwam op. Voornamelijk voor de hoge
klaeee maar er kwamen ook goedkope reproductee van luxegoederen voor de armere klaeee. De
coneumentenrevolute zorgt voor verandering in het 18 e -eeuwe Europa.
Populaire literatuur
In de 18e eeuw eteeg de geletterdheid, voor mannen meer dan voor vrouwen. De Bijbel wae het
populairete boek. Humorieteche boeken zoale eprookjee en miedaadverhalen kwamen op, maar ook
literatuur. Almanakken met informate werden gedrukt. Meneen op het platteland waren niet
immuun voor verlichtngeideeen. :ndanke dat zij de boeken niet lazen, hoorden zij de roddele en
zagen ze pamfetten.
Vrije tijd en recreatie
:ndanke de geletterdheid bleef de dorpecultuur oraal en niet geechreven. Mannen gingen graag naar
de kroeg met vrienden, vrouwen kwamen eamen om te epinnen. Steden legde tuinen, theatere en
bibliotheken aan. :ok konden meneen nu wedden op wedetrijden vooral bloedeport wae populair.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eges123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
