Een overzichtelijke en duidelijke samenvatting met alle stof die je moet kennen voor het tentamen Inleiding Publiekrecht, inclusief alle wetsartikelen en eventuele voorbeelden. Mijn tip is om alle artikelen die bij elkaar horen bij elkaar te schrijven en tabjes bij te doen. Ik kon namelijk alle vra...
Inleiding Recht Publiekrecht
Staatsrecht
College 1 – Hoofdstuk 2.1 + 20
Het objectieve recht omvat de rechtsregels die door de overheid zijn vastgesteld met het
doel de samenleving te ordenen en die door sancties gehandhaafd kunnen worden.
Privaatrecht
= rechtsverhouding personen onderling (individueel belang).
Met persoon wordt de natuurlijke persoon (de mens) én de rechtspersoon (organisatievorm
die meedoen aan rechtsverkeer) bedoelt.
Wanneer de overheid als rechtspersoon (net als burger) deelneemt aan het rechtsverkeer,
valt het onder privaatrecht.
Wijze van rechtshandhaving: de partijen kiezen er zelf voor om er tegen op te treden.
Publiekrecht
= rechtsverhouding tussen overheid en burger (algemeen belang).
Hieronder vallen het staatsrecht, bestuursrecht, strafrecht en internationaal recht.
In het bestuursrecht staan besluiten van de overheid centraal.
In het strafrecht is geregeld welk gedrag strafwaardig wordt geacht en welke straffen erop
staan. Het valt dus onder publiekrecht als de overheid een handeling uitvoert die alleen door
de overheid kan worden gedaan.
Wijze van rechtshandhaving: alleen de overheid kan er tegen op treden.
Materiële recht en formele recht
Materiële recht bevat regels die rechten verlenen en verplichtingen opleggen. Als er
conflicten ontstaan wordt er beroep gedaan op het formele recht. Dit bevat procedureregels
die aangeven hoe materieel recht kan worden afgedwongen.
Staatsrecht inhoud:
1. bevat regels omtrent de inrichting van de staat
2. bevat regels over de samenstelling van staatsorganen
3. geeft taken en bevoegdheden aan staatsorganen
4. begrenst de taken en bevoegdheden van de staatsorganen
Rechtstaat:
1. burgers en overheid zijn gebonden aan de wet/het recht
2. macht van overheid is beperkt door de wet/het recht
2. machtenscheiding
3. grondwet
4. gekozen parlement
5. democratie
6. rechters (onpartijdig)
Constitutionele monarchie
= erfelijk koningschap, constitutie overheidsmacht verdeelt over koning en andere
overheidsinstellingen
,= staat waarvan macht gereguleerd wordt door recht om vrijheid van burgers te waarborgen.
Vijf kenmerken/beginselen van een rechtsstaat:
1. Machtenscheiding (dit is om te voorkomen dat een rechtspersoon alle macht heeft)
- Wetgevende
- uitvoerende
- rechtelijke macht
2. Legaliteit (dit is om machtsmisbruik te voorkomen)
- Iedere overheidsoptrede moet zijn gebaseerd op een wet of een grondwet.
- Bijvoorbeeld een officier van justitie heeft de bevoegdheid om iemand aan te
houden. Dit staat aangegeven in de Wetboek van Strafvordering.
- Voorbeeld 2: Een bouwvergunning aanvragen bij de College van B&W. De wet
geeft College van B&W de bevoegdheid om een vergunning te verlenen en
ontlenen.
3. Onafhankelijkheid van de rechter
- de rechter moet onafhankelijk zijn van de andere twee staatsmachten:
uitvoerende en wetgevende
- de rechter moet onpartijdig zijn: het moeten juridische rechtspraken zijn
- andere staatsmachten mogen zich niet bemoeien met de zaken van de rechter
zoals minister van justitie
4. Waarborg van grondrechten
- De grondrechten geven de burgers een vrije zone dat betekent dat de overheid
hier niet aan mag komen: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst ect.
5. Democratie
- Het volk heeft direct of indirect invloed op besluitvorming van de overheid zoals
wetgeving: het verzamelen van handtekening om een wetsvoorstel te laten
vallen, het kiezen van de Tweede kamer
Organen van de staat:
1. Koning (hoofdstuk 2 Gw)
2. Regering (hoofdstuk 2 Gw)
3. Ministers / staatssecretarissen (par. 2 van hoofdstuk 2 Gw)
4. Staten-Generaal (hoofdstuk 3 Gw)
5. Rechters (hoofdstuk 6 Gw)
6. Lagere overheen (hoofdstuk 7 Gw)
Functie van de koning:
1. Staatshoofd Nergens in de grondwet staat dat de Koning een staatshoofd is. De
reden hiervan is dat de Koning automatisch al een staatshoofd is.
2. Lid van de regering art. 42 lid 1 Gw
Bevoegdheden van de koning:
1. Handtekening plaatsen onder alle wetten art. 47 Gw
2. Troonrede voorlezen De troonrede voorlezen doet de Koning als lid van de
regering en niet als staatshoofd
3. Overleg voeren met minister-president en ministers: “Geheim van Noordeinde” Het
overleg voeren met minister-president en ministers wordt voortgevloeid uit art. 42 lid
1 Gw. “Geheim van Noordeinde” betekent dat de Koning zijn mening mag uiten
tijdens het overleg voeren met de minister-president en ministers, maar dit mag niet
naar buiten komen.
4. Als staatshoofd Nederland in binnen- en buitenland vertegenwoordigen dit is niet
geregeld in de wet
5. Beëdigen ministers en staatssecretarissen art. 49 Gw. Beëdigen betekent dat je
trouw blijft aan de wet
, Verantwoordelijkheid van de koning:
1. De koning heeft geen verantwoordelijkheid! De koning is onschendbaar art. 42 lid
2 Gw. De koning is onschendbaar waardoor de desbetreffende ministers
verantwoordelijk zijn. Zij hebben dus een ministeriële verantwoording. Bijvoorbeeld:
Als Willem Alexander zijn mening geeft over de zorg in Nederland, dan geeft de
minister van de volksgezondheid verantwoording.
Regering kan zijn:
1. Koning + ministers
2. Koning + een of meer ministers
3. Koning + een of meer staatssecretarissen
De wetten en koninklijke besluiten (kb’s) onderteken art. 47 Gw
Functie van ministers
1. Leiden van een ministerie art. 44 lid 1 Gw. Hierin staat dat de minister de baas is
van de ambtenaren
2. Lid van de ministerraad art. 45 lid 1 Gw. Hierin staat dat de ministers de
ministerraad vormen
3. Beraadslagen over het algemeen regeringsbeleid art. 45 lid 3 Gw. Hierin staat dat
de ministers beraadslagen en besluiten over het algemeen regeringsbeleid
4. Initiatief voor totstandkoming van een wet staat niet in de grondwet
5. Ondertekenen van Koninklijke besluiten art. 47 Gw
6. Politiek verantwoordelijk voor koning art. 42 lid 2 Gw
7. Verantwoording voor eigen daden en besluiten ministerraad niet uitdrukkelijk in de
grondwet geregeld. Dit vloeit voort uit art. 42 lid 2 Gw
Functie staatssecretarissen
1. Iedere ministerie behalve die van Mark Rutte hebben een staatssecretarissen.
Staatssecretarissen maken geen deel uit van de ministerraad maar voeren wel
dezelfde werkzaamheden uit als een minister art. 46 Gw. In deze artikel wordt
gezegd dat de staatssecretarissen onverminderd verantwoordelijk zijn. Dit houdt in
dat de minister verantwoordelijk is en ook de staatssecretarissen.
Verkiezingen en kabinetsinformatie
1. Tijdens de verkiezingen hoeft het nieuwe kabinet samen geen 76 zetels te hebben.
2. Na de verkiezingen beginnen partijen met onderhandelen
3. De Tweede Kamer benoemt een informateur
4. De Tweede kamer benoemt een formateur
5. De koning(in) beëdigt het nieuwe kabinet
Functies van de Tweede Kamer
1. (mede)wetgeven
2. Controleren van de regering
3. Vaststellen begroting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vayaxs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
