Kinderrevalidatie Hoofstuk 21 Cerebrale Parese
Definitie CP:
CP omvat een groep blijvende aandoeningen in de ontwikkeling van houding en beweging, die leiden
tot beperkingen in dagelijkse activiteiten. De stoornissen worden toegeschreven aan een niet-
progressief pathologisch proces dat de hersenen tijdens hun vroege ontwikkeling heeft beschadigd.
De houding- of bewegingsstoornis gaat vaak gepaard met stoornissen in het sensorisch systeem,
perceptie, cognitie, sommunicatie en gedrag, met epilepsie en met secundaire stoornissen van het
spier-skeletstelsel.
Diagnose > twee voorwaarden:
- Beschadiging is opgetreden voor of tijdens de geboorte tot de eerste verjaardag,
- Progressieve hersenafwijking of progressieve onderliggende ziekte is uitgesloten.
Prevalentie kinderen met CP hoger bij vroeggeboorten en bij meerlingen.
Er is ook een erfelijke vorm: hereditaire spasticiteit.
Etiologische factoren bij cerebrale parese
Periode Etiologische factoren
1e trimester Primaire aanlegstoornissen
- Onvolledigheid of afwezigheid van de
hersenen
- Verstoorde opbouw van de
hersenschors
Infecties in de baarmoeder
- TORCH, HIV, enterovirus
Intoxicaties bij moeder
- Jodium, kwik, alcohol, koolmonoxide
- Schildklierhormoon
Eind 2e trimester, begin 3e trimester Witte stofschade
- Periventriculaire leukomalacie
- Bloedingen
Rond à terme leeftijd Zuurstoftekort van de hersenen (asfyxie)
- Bloeding of infarct
Postnataal Diverse afwijkingen van de hersenen
- Infecties
- Trauma (kindermishandeling)
- Doorbloeding (vasculair), bloeding of
infarct
,Stoornissen in functies van het bewegingssysteem:
- (Voort)bewegingsfuncties: spastisch, dyskinetisch en atactisch. Je benoemt het meest
uitgesproken/dominante type. Unilateraal of bilateraal. Ernst omschrijf je met de GMFCS,
MACS en CFCS.
- Stoornissen in de mondmotoriek: veel slik- en voedingsproblemen.
- Stoornissen in de oogmotoriek: scheelzien (strabismus), wiebelogen (nystagmus)
Stoornissen in aan beweging verwante functies:
- Inspannings- en uithoudingsvermogen: verlaagd fitheidsniveau zowel anaeroob als aeroob.
- Spierskelet: contracturen door immobilisatie, spierzwakte en spasticiteit. Scoliose,
heupluxaties en bekkenscheefstand. Verhoogd risico op een afwijkende ontwikkeling van de
heupen > lateralisatie.
Stoornissen in de sensorische functies, pijn en vermoeidheid:
Sensorisch
- Gehoorstoornissen
- Visusstoornissen (CVI, oculaire problemen (zoals refractiestoornissen en
gezichtsvelddefecten)).
Pijn en vermoeidheid
- Volwassensen meer chronische pijn
, - Pijn kan priamair otreden of secundair door bepaalde behandelingen of overbelasting
- Vermoeidheid: sneller en vaker vermoeid; hoger energieverbruik tijdens bewegen,
verminderde fitheid.
Stoornissen in functies van het spijsverteringsstelsel en het metabole
stelsel:
- Reflux, verborgen reflux
- Groei en voeding, frequent groeistoornissen
- Obstipatie
- Zowel ondergewicht als overgewicht
Stoornissen in de blaasfunctie en stoornissen in de seksuele functie en
fertiliteit
- Blaasfunctie: meeste kinderen zindelijk, wel op latere leeftijd.
- Obstipatie
- Puberteitsontwikkeling minder voorspelbaar, meestal op jongere leeftijd dan normaal en
loopt langer door.
- Vruchtbaarheid normaal
- Seksuele responscyclus normaal, functie kan wel anders zijn.
Mentale functiestoornissen:
- Bewustzijn: epilepsie 23-40%.
- Intellectuele functies: gemiddeld een lagere intelligentie. Een derde van alle kinderen met
CP, IQ<50.
- Vooral kinderen met een ernstige bilaterale spastische CP lager scoren op de IQ-test dan hun
leeftijdsgenootjes met een mindere ernstige vorm.
- Motorische vaardigheden correspondeert soms met mentaal functioneren.
- IQ-score van minder dan 50 of van meer dan 90 op jonge leeftijd is wel een goede
voorspellende waarde.
- Alle subtests van IQ-test erg belangrijk, vaak discrepantie.
- Emotionele problemen en gedrag: komt veel voor: 50% (leeftijdsgenootjes zonder CP 15%).
Ook meer bij epilepsie, ASS en ADHD. Emoties heftiger uitten.
Spastische CP
Kenmerken:
2 van de 3 van de volgende 3 symptomen:
- Abnormale houding en/of beweging
- Verhoogde spierspanning; deze mag wisselend aanwezig zijn
- Pathologische reflexen; hyperreflexie en/of voetzoolreflex volgens Babinski
Lokalisatie:
- Unilateraal
- Bilateraal
- Diplegie(alleen benen aangedaan of benen meer dan armen) of tetraparese (armen en
benen evenveel aangedaan of armen meer dan benen)
- Nog veder te specificeren: stoornissen in spieractivatie, stoornissen in biomechanische
eigenschappen van de spier (spierlengte/spierstijfheid)
Dyskinetische CP
Kenmerken/symptomen:
- Abnormale houding en/of beweging, onwillekeurige bewegingen, ook in rust;