Hoofdstuk 1. Fysieke distributie: denken in toegevoegde waarde
4 strategische bewegingen van Albert Heijn:
- Nieuwe formules AH to GO-concept, snel boodschappen doen
- Online bestellen, elders oppikken Thuis bestellen, ophalen in de winkel
- Smartphones voor kortere rijen Gebruik maken van een app, om rijen te verkorten
- Gemak, gemak, gemak Snelle logistiek voor haastige shoppers, differentiatie en divers
aanbod
1.1 Trends in distributielogistiek
- Verstedelijking
Steeds meer mensen gaan in de steden wonen. Over de hele wereld ontstaan megasteden.
Binnensteden zullen via stedelijke distributie aan de rand van de stad met schone, stillere en
veilige voertuigen bevoorraad worden. Distributiecentra zullen ‘cross dock’ bevoorraad
worden. De producten zullen via weg, water of ondergronds getransporteerd worden naar
de rand van de stad.
- Vergrijzing
Vergijzing heeft invloed op het bestedingspatroon van de consumenten, met als gevolg
kleinere huishoudens, meer aandacht voor zorg en gezondheid en behoefte aan meer
persoonlijke service. De vergrijzing van de beroepsbevolking heeft grote consequenties voor
de beschikbaarheid van logistieke medewerkers, wat gaat leiden tot een meer efficiëntere
inzet.
- Producten worden diensten
Individuele consumenten formuleren hun verwachtingen en wensen steeds duidelijker. Vaak
gebeurt dat in termen van snelheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid, maar ook in
termen van klant specifieke producten, diensten en concrete prestaties waarbij de klant
alleen nog maar betaalt voor afgenomen diensten.
- Consument en technologie
Klanten willen op elke plek kunnen bestellen, op elke plek geleverd kunnen worden, maar
ook op elke plek terug kunnen brengen. Sociale media speelt een belangrijke rol.
Technologie is belangrijk voor de consument en het bedrijf.
- Globalisering
De internationale concurrentie tussen bedrijven neemt toe, door grotere wereldwijde
vrijhandel, deregulering en harmonisatie van producten. Concurrentie en markten zijn niet
langer bepaald door landsgrenzen. Bedrijven opereren wereldwijd.
Multinationale ondernemingen kunnen vanwege hun globale schaal veel beter en sneller
reageren op marktontwikkelingen dan lokale overheden met lokale belangen.
- Verschuiving economische macht
De wereldwijde concurrentie tussen regio’s leidde tot verschuiving in de economische macht
en uiteindelijk in de goederenstroom.
De wereldbevolking stijgt, ook de levensverwachting stijgt. Dat en de extra consumptie
leggen een extra druk op de vraag naar grondstoffen, ruimte, energie, water en voedsel.
,- Aandacht voor duurzaamheid en gezondheid
Consumenten zijn zich steeds meer bewust van hun gezondheid. Dit komt tot uitdrukking in
meer ‘gezonde’ en ‘functionele’ voedingsmiddelen en meer aandacht voor onder meer
voedselveiligheid in logistieke netwerken.
Door een groeiende vraag naar steeds schaarsere grondstoffen en energiebronnen is het
belang om duurzaam om te gaan met die grondstoffen en energiebronnen bij het
management van bedrijven een van de hoogste prioriteiten.
Er is ook meer aandacht voor duurzaamheid bij het retour nemen en hergebruik van
producten, onderdelen en verpakkingen.
- Groei van het goederenvervoer
De modaliteitengroei in het goederenvervoer (weg, spoor en binnenvaart) is sterk
afhankelijk van de internationale economische ontwikkeling.
Bij een hoge economische groei zal er sprake zijn van een sterke toename van het
goederenvervoer.
- Kwetsbaarheid informatieketens
Steeds meer data over de wereldhandel zitten in community-systemen. Alle systemen zijn
met elkaar verbonden. Maar staan of vallen met vertrouwen. Wat gebeurt er als bedrijven
elkaars informatie niet meer vertrouwen? Klopt het allemaal wel? Is de bestelling wel juist?
De beveiliging van de data stelt steeds hogere eisen aan alle partijen in de logistieke keten.
De strategie van een bedrijf wordt opgehangen aan de vier doelstellingen in het rapport
‘Future Value Chain 2020’. De doelstellingen zijn:
1. Make your business more sustainable
Duurzaamheid en ‘natural resources’ gebruiken als bedrijf voor voeding en producten. Het
consumentengedrag veranderen. Het consumentenvertrouwen kan alleen gewonnen
worden als alle partijen in de keten elkaar blindelings vertrouwen.
2. Optimize a shared supply chain
Gebruik maken van bijvoorbeeld gemeenschappelijke distributiecentra of
transportmiddelen.
3. Engage with technology-enabled consumers
Via technologie een zijn met de consumenten.
4. Serve the health and wellbeing of consumers
Bedrijven moeten werken aan voedselveiligheid en het aanbieden van gezonde producten.
Nieuwe producten worden door goede samenwerking tussen fabrikanten en consumenten
ontwikkeld.
,1.2 De toegevoegde-waardeketen
Fysieke-distributiemanagement heeft betrekking op de besturing en beheersing van de
goederenstroom van gereed product, vanaf het einde van het productieproces tot en met de
uiteindelijke afnemer (consument).
In de Value Added Chain, oftewel waardeketen, worden de activiteiten van een
onderneming opgesplitst in een aantal technische en economische activiteiten. Porter
noemt dit de waardeactiviteiten. Tussen alle activiteiten bestaan verbindingen.
De waarde die een onderneming creëert, wordt bepaald door het bedrag dat afnemers
bereid zijn voor een product of dienst te betalen.
Porter onderscheid de waardeactiviteiten in een negental activiteiten waarin onderscheid
wordt gemaakt tussen primaire activiteiten en ondersteunende activiteiten.
- Primaire activiteiten hebben een directe relatie met het product. Namelijk: material
management, bedrijfsvoering, fysieke distributie, marketing & verkoop en customer service.
- Ondersteunende activiteiten hebben betrekking op de inputs en de infrastructuur van het
bedrijf. Namelijk: het personeelsbeleid, de technologische ontwikkeling, het inkoopbeleid en
de infrastructuur.
Ondernemingen moeten bij het maken van keuzen binnen het bedrijf streven naar
concurrentievoordelen. Een goede afstemming tussen productie en fysieke distributie kan
voorraden enorm reduceren en de servicegraad ten goede komen.
Het waardesysteem omvat de waardeketen van de leveranciers, de eigen onderneming, de
distribuanten en de afnemers.
Een goede samenhang zorgt voor afhankelijkheid tussen alle schakels. Er moet bij distributie
vooral gekeken worden naar welke logistieke prestatie door welke schakel in de
distributiekolom verricht moet worden.
Ontwikkelingen bij de verladers (producent)
Er ontstaat steeds meer internationale handel en consumenten willen steeds meer
producten ‘customized’ hebben. Dit vergt veel logistieke processen.
Ook moeten de producenten een goed customer-servicebeleid hebben, ze moeten de
klantenwensen snel en doeltreffend kunnen opvangen, filteren en weten te vertalen naar de
consumenten.
Value Added Logistics:
Het scheppen van een hogere toegevoegde waarde in de logistieke keten. Ieder
transportbedrijf kan dozen van A naar B verplaatsen, maar daar valt in een markt met veel
concurrentie geen droog brood mee te verdienen. Vervoerders bieden daarom steeds meer
diensten aan: ze vervoeren bijvoorbeeld niet alleen, maar verpakken, wegen en labelen de
spullen. De producent stort zich op de kernactiviteiten.
Ontwikkelingen bij logistieke dienstverleners
De Europese gemeenschap, de liberalisatie van de transportsector, de toenemende
standaardisatie, de groeiende internationale goederenstroom, de opkomst van Value Added
Logistics, de toenemende uitbesteding en meer aandacht voor het milieu zijn enkele macro-
ontwikkelingen. Specialisatie, segmentatie en samenwerking zijn de meest zichtbare reacties
van dienstverleners.
, Door de toenemende internationale goederenstromen komt er meer druk op de
infrastructuur. Intermodaal vervoer kan een uitkomst bieden, combinaties van wegvervoer
met rail, binnenvaart en kustvaart.
In de Nederlandse transport- en distributiesector zit groeipotentie.
Nederland Distributieland:
Goede mainports, een goede internationale erkende reputatie, een strategisch gunstige
ligging voor verladers in andere continenten en de politieke consensus (samen dezelfde
mening delen) voor ondersteuning.
1.3 Deelsystemen distributielogistiek
Veel systemen uit militaire logistiek worden toegepast op het bedrijfsleven.
Bedrijfslogistiek/business logistics krijgen nu de aandacht.
Logistiek management houdt zich bezig met het besturen en beheersen van
goederenstromen in een bedrijfskolom (een aantal schakels).
Marktfocus: een customer-serviceonderzoek valt niet meer te vermijden, een bedrijf moet
weten op welke markt het zijn producten gaat aanbieden.
Er zijn 4 deeltrajecten te onderkennen binnen de integrale goederenstroom de
inkooplogistiek, productielogistiek, de distributielogistiek en de reverse logistics. Naast een
goederenstroom loopt er ook een geldstroom en een informatiestroom tussen de schakels.
Dit zijn de relaties tussen de onderneming, haar leveranciers en afnemers.
De Amerikaanse Counsil of Supply Chain Management Professionals (CSCMP) heeft een
verbreding in het vakgebied geschetst: National Council of Physical Distribution
Management (NCPDM) dit is alles wat te maken heeft met het product. Transportation,
warehousing, material handling, protective packaging, etc.
De naam werd veranderd en er vond ook meteen een uitbereiding van het begrip fysieke
distributie plaats: de Counsil of Logistics Management. Dit gaat veel meer over het plannen,
regelen, onderhouden, services en andere regelingen rondom het product.
Later samengekomen met SCM (Supply Chain Management), ook wel integraal ketenbeheer
genoemd, is een principe waarbij door middel van het verbeteren van processen en
samenwerking met leveranciers en afnemers een betere functionaliteit van het
deelnemende bedrijf in de keten ontstaat. Het is dus keten georiënteerd.
Fysieke distributie vervult haar taken in samenwerking met andere functies. De relaties
tussen de verschillende functies zijn belangrijker dan het functioneren van iedere functie op
zich, systeembenadering.
De drie subsystemen:
- Voorraadbeheer gereed product. (H6)
- De magazijnen problematiek: beslissingen over de keuze van de optimale
vestigingsplaats van het magazijn of dc en de meest efficiënte wijze binnen het
magazijn (materials handling). (H7&8)
