IE-RECHT COLLEGES BLOK 2
WEEK 1 – MERKENRECHT
Object Elk teken ter onderscheiding van waren of diensten van onderneming
Criteria Onderscheidend vermogen, voor grafische voorstelling vatbaar/duidelijk & nauwkeurig weer te geven,
prioriteit
Formaliteit Depot + inschrijving in register
Inhoud Exclusief recht om gebruik door derden van hetzelfde of een overeenstemmend teken te verbieden
Duur 10 jaar vanaf depot (maar onbeperkt te verlengen
Voorzichtig bij bescherming van vormrechten. Anders zou je door middel van merkenrecht een eeuwige monopolie op
gebruik van een model kunnen hebben. Dus er zijn beperkingen gesteld aan bepaalde soorten merken. Het heeft echt te
maken met het feitelijk gegeven dat het eeuwig beschermd zou kunnen zijn, en die monopolie wil je niet hebben.
BELANGRIJKSTE REGELGEVING
In de EU kunnen we ook Uniemerken aanvragen die ook geldig zijn hier in NL. Er zijn twee regimes waar je uiteindelijk een
merk kunt verkrijgen; NL (Uniemerkverordening die over de gehele EU geldig is) of een Benelux merkrecht (die geldig is
in de Benelux).
Merkenrichtlijn is belangrijk uiterlijk 14.01.2019 om te zetten in nationale regelgeving. Mocht de BVIE nog niet zijn
aangepast aan de richtlijn, dan moet het vanaf dan wel richtlijnconform worden uitgelegd. Komt eraan, hebben we nu niet
mee te maken.
FUNCTIES VAN MERKEN
Herkomstfunctie
o Een merk doet dienst ter onderscheiding van waren/onderneming. Die herkomstfunctie is de traditionele
funcite van het merkenrecht.
Identificatiefunctie
Garantie-, vertrouwens- en kwaliteitsfunctie
Communicatie-, reclame- en investeringsfunctie
o HVJEU 2009, L’OREAL/BELLURE, R.O. 58
o HVJEU 2011, INTERFLORA/MARK&SPENCER, RO 60-61
Goodwillfunctie
o Interbrand: top 100 ‘best global brands’ 2018
o Bepaalde merken vertegenwoordigen een bepaalde waarde. Om een merk groot te krijgen, sterk, moet je
in investeren en dat stralen ze uit. Betekent dat de merken als zodanig een bepaalde waarde
vertegenwoordigen.
Functies lopen over in elkaar, moet je niet helemaal los zien van elkaar.
HVJEU 2009, L’OREAL/BELLURE, R.O. 58
Hier zie je al dat na die herkomstfunctie, andere functies worden erkend.
,FUNCTIES MERKENRECHT
Marktordening
Merkenrecht beschermd individuele particuliere belangen van merkhouders
o Tegengaan dat derden profiteren van door merkhouders opgebouwde bekendheid/goodwill bij het
publiek
o Bevorderen van eerlijke concurrentie
Consumentenbescherming bescherming algemeen belang
o (met name) voorkomen van verwarring omtrent herkomst van product of dienst
INDIVIDUELE WAREN- OF DIENSTMERKEN (BVIE)
Art. 2.1 lid 1 BVIE
o Teken
o Voor grafische voorstelling vatbaar
o Dient ter onderscheiding van waren of diensten
Binnenkorrt wettelijke omschrijving te verruimen met : kleuren & geluiden & voor “grafische voorstelling
vatbaar” mits duidelijk en nauwkeurig weer te geven in register
o Zie art. 3 Merkenrichtlijn
TEKENS DIE UNIEMERK KUNNEN VORMEN
Art. 4 UMeVo:
Ook dat van ‘grafische voorstelling vatbaar’ had te maken met duidelijkheid in het register. Alleen wat in het register is
opgenomen is beschermd als merk. Het moet duidelijk naar voren komen in het register.
VOOR GRAFISCHE VOORSTELLING VATBAAR TEKEN
Let op; wa tin het register terecht komt, daar heb je als merkhouder bescherming voor en niet voor dingen die erop lijken
of een andere kleur hebben.
VOOR GRAFISCHE VOORSTELLING VATBAAR?
Geurmerken: SIECKMANN: nee
o Wel tekens, maar niet voor grafische voorstelling vatbaar. Ook de scheikundige formule niet. Die is per
definitie duidelijk, objectief weer te geven. Maar het probleem is dat je dezelfde geur door een andere
formule ook kunt bewerkstelligen. Dat wordt ook niet geaccepteerd als voor grafische voorstelling
vatbaar.
Kleurmerken: LIBERTEL (niet in bundel): ja
o Kleurencombinatie: HEIDELBERGER BAUCHEMIE
Door bijvoorbeeld een omschrijving in woorden of vaste kleurcodes. Alleen een kleurmonster
voldoet niet, dat kan verkleuren. Een kleurcode is internationaal erkend en dat voldoet wel, dan
kan je altijd precies nagaan welke kleur er wordt bedoeld.
Je kunt niet in abstracto twee kleuren deponeren en zeggen: dat is mijn merk. Je moet aangeven
hoe je het wil gebruiken, in welke combinatie/vorm, je kan niet de codes deponeren en
monopoliseren om het te gebruiken voor die waren en diensten.
Het moet als zodanig wel een onderscheidend vermogen hebben. In de regel geldt dat een kleur
als zodanig niet geschikt is om goederen en waren te onderscheiden, maar wel door inburgering
(zie later in college)
Klankmerken: SHIELD MARK: ja
o De notatie van een melodie in een notenbalk voldoet aan het vereiste van een grafische voorstelling.
Discussie over mogelijk; het ligt eraan door welk instrument het wordt gespeeld, is dan toch eigenlijk
geluid? Niet heel goed afgebakend. Door HvJ wel duidelijk afgebakend gevonden
, o Klanken door woorden omschreven is niet beschermd “kukeleku”. Dan kan je het wel als woord als merk
inschrijven.
DUIDELIJKE & NAUWKEURIGE REGISTERWEERGAVE
Waarom wordt de eis van “voor grafische voorstelling” verlaten en krijgen we een algemenere eis dat het duidelijk en
nauwkeurig in het register weergegeven moet zijn?
Zie ov. 13 Merkenrichtlijn 2015 SHIELD MARK
Het BVIE moet vanaf 14.1.2019 bijvoorbeeld ook een mp3tje accepteren als een merk dat duidelijk en nauwkeurig
in het register is opgenomen.
ONDERSCHEIDEND VERMOGEN
Het merk moet dienen ter onderscheiding van de waren of diensten van een onderneming
o Het merk moet geschikt zijn om de waren of diensten als afkomstig van een bepaalde onderneming te
identificeren (WINDSURFING CHIEMSEE, r.o. 45)
In de tijd: geen constante grootheid
o Zie bijv. HEIDELBERGER BAUCHEMIE, r.o. 39: behoudens in uitzonderlijke gevallen hebben kleuren uit
zichzelf geen onderscheidend vermogen: door gebruik kunnen zij evenwel onderscheidend vermogen
krijgen
Onderscheidend vermogen is geen vast gegeven. Het kan groeien en afnemen. Men kan het merk gaan gebruiken, wat wel
degelijk onderscheidend vermogen heeft, als alledaagse soortnaam. Dat is de generieke naam voor die bepaalde type en
waar. In die situatie zie je dat het onderscheidend vermogen van het merk afneemt. Dan kan iedereen de nietigheid van het
merk inroepen. Het publiek of de concurrenten kunnen dat doen. Je kunt te allen tijde, zodra het onderscheidend
vermogen van het werk niet meer bestaat omdat het een soortnaam is geworden, het merk nietig te laten verklaren bij de
rechter of de BVIE. Dan moet het worden uitgeschreven. Zodra jouw merk een soortnaam wordt, dan kan iedere
belanghebbende de nietigheid van het merk inroepen.
Als eigenaar van het merk moet je steeds proberen dat je merk geen soortnaam verwordt. Je hebt een naam gekozen,
daarmee zet je producten en diensten op de markt. De consument weet dat het van jou is, maar je moet blijven investeren
in het onderscheidend vermogen van je merk. Je kan dan niet stil blijven zitten.
Andersom kan je ervoor zorgen dat men steeds meer een link naar jouw merk maakt, door bijvoorbeeld alleen al een kleur.
Op een gegeven moment kan de kleur het vermogen hebben om jouw diensten en waren te onderscheiden. Door gebruik
van het merk kunnen bepaalde onderdelen van het merk kan het onderscheidend vermogen groeien.
Handelsnaamrecht hoef je niet in te schrijven. Hoef je niks voor te doen. Het is de naam die de
onderneming hanteert in het opereren in het handelsverkeer, dan wordt die beschermd. Een
onderneming kan allerlei producten hebben, die allemaal hun eigen beschermde merk hebben.
Niet alle merken hoeven ook beschermd te zijn.
Het merkenrecht beschermt het teken dat jij hebt ingeschreven in het register; het teken dat jij
wil gebruiken om jouw producten of diensten aan te wijzen/geven en te onderscheiden van die
van je concurrenten. Handelsnaam beschermt de naam van de onderneming. Apple heeft de
naam en de appel, dat zijn verschillende beschermde dingen.
Handelsnaamrecht kan heel lokaal zijn
INBURGERING: VERWERVEN/TOENEMEN VAN ONDERSCHEIDEND VERMOGEN
Een aanvankelijk niet/onvoldoende onderscheidend teken (bijv. een beschrijvend teken) kan op den duur
(voldoende) onderscheidend vermogen verwerven om toch als merk te kunnen gaan dienen
o Meestal pas na langdurig en intensief gebruik als merk, na reclamecampagnes e.d.
o Voorbeelden: Super, BonBonBloc, Mini, Chocomel, etc.
