Samenvatting van hele boek Sociale zekerheid en sociale kaart van Lydia Janssen. Vak wordt gegeven voor studenten die bezig zijn met opleiding Juridisch administratief dienstverlening.
Van dezelfde opleiding heb ik ook samenvattingen van de volgende vakken gemaakt die tevens beschikbaar zijn:
- St...
Hoofdstuk 1 Sociale zekerheid is bestuursrecht
Kerntaken overheid
Wetgeving
Rechtsspraak
Bestuur (besturen is zorgen voor een goede gang van zaken in het land)
vb bouwen huizen, aanleggen wegen, uitvoeren sociale zekerheid
Bestuurstaken geregeld in verschillende bestuurswetten
Daarnaast is er de Algemene wet bestuursrecht (Awb) waarin wordt beschreven de definities, begrippen,
zorgvuldigheidsregels en procedures die in principe voor alle verschillende onderdelen van het
bestuursrecht gelden.
De regels van Awb vormen het algemeen bestuursrecht. Waaronder ook de regels voor sociale zekerheid
vallen
Groei bestuurstaak
Nachtwakersstaat → overheid moest waken over burgers
Overheid meer bemoeien met ook bijv. infrastructuur
20e eeuw ook wetten tegen misstanden (vb kinderarbeid)
Opbouw naar bijna volledige bescherming bij ziekte en werkloosheid
Nederland werd een verzorgingsstaat omdat ze in vrijwel iedere sector aanwezig waren
Terugtredende overheid
vanaf jaren 80 vorige eeuw
bedrijven zoals spoorwegen werden geprivatiseerd en verantwoordelijkheid werd meer bij
burgers neergelegd
nu nog steeds verzorgingsstaat maar in afgeslankte vorm
vanaf 2014 participatiestaat om aan te geven dat burgers zelf actief opstellen
Kernbegrippen bestuursrecht
Bestuursorgaan → voeren bestuurstaken van overheid uit
→ vb Sociale Verzekeringsbank, UWV en Belastingdienst
Belanghebbende → wiens belang rechtstreeks is betrokken bij een besluit van een
bestuursorgaan.
Voorwaarde is dat het om het eigen belang gaat, het moet hem
aangaan
Besluit → schriftelijke beslissing, afkomstig van een bestuursorgaan en die een
bestuursrechtelijke rechtshandeling bevat
besluit schept rechten en plichten in verhouding
tussen bestuursorgaan
en belanghebbende
2 soorten
besluiten met een algemene strekking. Hebben algemene werking voor grote
groepen burgers (vb algemene verordening voor huisvuil vanuit gemeente)
beschikking. Gericht op individuele persoon of concrete zaak
1
, Sociale zekerheid en sociale kaart
Ter bescherming van burgers. Burgers kunnen hiermee ook naar rechter stappen als ze
het niet eens zijn.
Legaliteitsbeginsel. Bestuursorganen moeten basis van bevoegdheden vinden in
wet
Specialiteitsbeginsel. Bestuursorganen bevoegdheid alleen gebruiken voor het
doel waarvoor de wet deze bevoegdheid geeft.
Hoofdstuk 2 De beschikking
Kenmerken beschikking
Toekennen van een recht
Op aanvraag
Gebonden beschikking (weinig ruimte voor beleidsruimte). Geldt voor sociale zekerheid)
Behandeling aanvraag
- In behandeling nemen
Verplicht
Bij ontbreken info verplicht deze op te vragen bij aanvrager (mag niet terzijde leggen)
Als info na gestelde termijn nog niet is ontvangen dan mag aanvraag worden afgelegd
- Beslistermijn
Wet noemt per wet een beslistermijn waarbinnen een beschikking moet komen
Als in wet geen beslistermijn is genoemd dan noemt het Awb een standaard
belsistermijn van
8 weken vanaf dag dat aanvraag is binnengekomen
Als binnen termijn niet lukt dan moet aanvrager worden geïnformeerd over wanneer dit
wel gaat gebeuren
- Bekendmaking
Toezenden van beschikking aan aanvrager
Als bestuursorgaan een aanvraag (of bezwaarschrift) ontvangt en niets laat horen heeft
belanghebbende recht op dwangsom. Als termijn wordt overschreden kan belanghebbende na
drie dagen het bestuursorgaan in gebreke stellen. Die heeft dan nog 2 weken de tijd om alsnog
besluit te nemen. Gebeurt dit niet dan voor max 42 dagen recht op dwangsom
Hoorplicht→ bestuursorgaan moet aanvrager in gelegenheid stellen om zijn mening te geven
voordat aanvraag (gedeeltelijk) wordt geweigerd. Geldt alleen als bestuursorgaan zijn weigering
baseert op informatie die afwijkt van informatie die de aanvrager zelf heeft aangeleverd.
Opstellen beschikking
Gegevens van aanvrager en uitvoeringsorgaan
Aanleiding
Feiten
Wetsartikelen
Weging van wetgeving en feiten
Beslissing
Handtekening
2
, Sociale zekerheid en sociale kaart
Bezwaarblok
Hoofdstuk 3 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (Abbb)
Abbb → door rechtspraak ontwikkelde en inmiddels grotendeels in het Awb vastgestelde regels voor
bestuursorganen m.b.t. een zorgvuldige omgang met de belangen van burgers
Fair play → vraagt aan bestuursorgaan om de burger eerlijk en open te behandelen
→ onpartijdig zijn.
Zorgvuldige voorbereiding → bestuursorgaan moet best doen om alle feiten boven water te
krijgen die voor beoordelen van aanvraag van belang zijn .
→ actief op zoek naar info
Motivering → duidelijk maken hoe het tot de beslissing is gekomen
→ alle relevante wetsartikelen en feiten moeten genoemd worden
→ vooral van belang bij beslissingen die “negatief” zijn
Gelijkheid → in gelijke gevallen moet iedereen gelijk worden behandeld
→ ook opgenomen in Grondwet
Vertrouwen → doen wat is toegezegd, opgewekt vertrouwen niet beschamen
→ nog niet opgenomen in Awb, is ontwikkeld door rechters
→ gaat voornamelijk om periode voor de beslissing
Rechtszekerheid → gaat om periode na besluit
→ bestuursorgaan mogen niet zomaar terugkomen op eerder genomen
besluiten
→ opgebouwde rechten respecteren
Evenredigheid → vooral indien er nadelige gevolgen aan het besluit kleven
→ gevolgen mogen niet onevenredig zwaar zijn gelet op het doel wat het
bestuursorgaan met het besluit wil bereiken
→ vooral bij boeten en maatregelen
→ vb UWV die een boete uitdeelt. Deze mag niet door een vergissing van de
burger heel hoog zijn
3
, Sociale zekerheid en sociale kaart
Hoofdstuk 4 Nederlanders en vreemdelingen
Iemand die niet de Nederlandse nationaliteit heeft wordt een vreemdeling genoemd
Nederlandse nationaliteit → beschreven in Rijkswet op het Nederlanderschap
wetgeving geldt voor
hele Koninkrijk
Geboorte. Wie uit Nederlandse moeder of vader wordt geboren. Ook een
adoptiekind als dat door een Nederlandse rechter wordt uitgesproken
Kind van een ongetrouwde Nederlandse moeder wordt ook meteen
Nederlander. Maar een kind van een ongetrouwde niet Nederlandse
moeder die een Nederlandse vriend heeft daar moet de man het kind eerst
erkennen (voordat kind 7 jaar wordt). Als hij wil erkennen als kind ouder is
dan moet hij dat middels DNA binnen 1 jaar bewijzen dat hij biologische
vader is. Dit is gedaan om schijnerkenningen te voorkomen.
Derde generatie. Kinderen geboren uit 2 niet Nederlandse ouders krijgen
automatisch Nederlandse nationaliteit
Nederlander worden
Door optie → makkelijkst en snelste
↲ → bestemd voor vreemdelingen die lange band
hebben met ons land en
van wie (optie is recht) verwacht wordt dat ze hier
blijven wonen.
→ bij uitoefenen van optierecht verklaring afleggen bij gemeentehuis. Na
enkele weken verklaart burgemeester door optieverklaring Nederlander
zijn geworden.
optierecht uitoefenen voor vreemdeling die
o Meerderjarig is, in ons land geboren en voortdurend hier heeft gewoond met
geldige papieren
o In ons land geboren, ten minste 3 jaar met geldige papieren hier heeft gewoond en
vanaf geboorte geen nationaliteit heeft (staatloos)
o Meerderjarig , vanaf 4e jaar onafgebroken in ons land woont met geldige papieren
o Minstens 15 jaar met geldige papieren hier woont en minstens 3 jaar is getrouwd
met een Nederlander
o 65 jaar of ouder en minstens 15 jaar met geldige papieren hier woont
o Als minderjarige na zijn 7de jaar door Nederlandse man is erkend, niet de
nationaliteit heeft verkregen omdat er geen DNA bewijs van biologische vader is en
door zijn erkenner minstens 3 jaar is verzorgd.
Een vreemdeling die bij bovenstaande groepen hoort ook voldoen aan
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xavery29. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,24. Je zit daarna nergens aan vast.