Samenvatting 'Stromingen in de psychologie' Social Work (Hanze Groningen). Bijbehorende boek is Het palet van de psychologie Rigter, J. Samenvatting bevat de inhoud van de hoorcolleges en de inhoud van het boek (hfst. 2 t/m 8 excl. 7).
Psychoanalyse (Pessimistisch)
- Sigmund Freud
- Het ‘onbewuste’ (primaire proces; lustprincipe)
Eros levensdrift/ seks
mee geboren
Thanatos doodsdrift/ agressief
Euthanasie
- (voor) bewuste (secundaire proces; realiteitsprincipe)
Conflictmodel
SUPEREGO Regels/ fatsoen, geweten. ‘ego ideaal’ beeld hoe je wilt zijn
EGO Bewust, gezond verstand
ID Geboorte (alleen 2 driften) onbewust
Afweermechanismen
Reactieformatie; omkering in het tegendeel. Gedrag tonen dat er lijnrecht tegenover staat
Isoleren van gevoel; bij bijv. trauma’s
Ongedaan maken; angststoornis, ongedaan maken met rituelen
Somatiseren; uitdrukking krijgen in lichamelijke klachten
Vermijding; gedachten of situaties die je confronteren worden vermeden
Altruïsme; ondergeschikt maken van eigen belangen aan die van anderen
Humor; jezelf op de hak kunnen nemen is belangrijk aspect van geestelijke gezondheid
Ontkenning; niet openstaan voor traumatische ervaringen of informatie
Splitsen; tegengestelde gevoelens worden gescheiden (goed en slecht)
(hulpmiddelen van het Ego om bedreigende zaken buiten het ‘bewuste’ te houden.)
- Superego afschermen van gedrag
Sublimatie; bij agressie bijv. op karate
Rationalisatie; jezelf in de maling nemen, een soort ‘smoes’
Projectie; gevoelens ontkennen en toeschrijven aan iemand anders
- Bieden van alternatieven voor driften uit het ID
Verplaatsing; woede wegstoppen en op een ander moment komt het tot uiting (extreem)
Verdringing; wegstoppen in het onbewuste
Verdringing
- Traumatische ervaring
- Psychoanalyse als theorie:
zoektocht naar de oorspronkelijke traumatische ervaring
Via:
- symptomen (psych./ lichamelijk)
- vrije associatie
- freudiaanse versprekingen
- droomduiding (droom zegt wat over je ID, want EGO balanst niet)
- weerstand
,Naar:
- Bewustwording
Psycho-seksuele ontwikkeling van de persoonlijkheid
- Fasen; erogene zone
- Fixatie: een kind blijft steken in een fase
- Regressie: een kind kan door allerlei oorzaken terugvallen in een eerdere fase
- Orale fase (0-1 jaar)
De mond centrum van lustbevrediging
Levensopdracht: vertrouwen (mama komt terug) of wantrouwen
- Anale fase (2-4 jaar)
Ontstaan eigen wil
Levensopdracht: vasthouden of loslaten
- Fallische fase (4-6 jaar)
Geslachtsdeel de erogene zone
- Oedipale fase
Jongens: oedipuscomplex
Vader= rivaal, moeder= liefdessubject
Meisjes: electracomplex
- Latentieperiode (6-12 jaar)
Sublimatie van seksuele drift; onaanvaardbare wensen worden omgezet in
sociaal aanvaardbaar gedrag
- Genitale fase (12+)
seksuele oriëntatie gericht op iemand van het andere geslacht
- Overdracht; iets van de cliënt van vroeger naar de hulpverlening van nu (verplaatsing
vroeger en nu). Je projecteert onbewust je eigen gevoelens en verwachtingen op een
ander. Het kan zomaar gebeuren dat je je ergens voor schaamt en vervolgens denk je te
weten dat de ander je verwijtend aankijkt.
- Tegenoverdracht; iets van de hulpverlening naar de cliënt. Wanneer de reactie van de
hulpverlener te maken heeft met oude, onverwerkte gevoelens van die hulpverlener heet
dat tegenoverdracht.
De hechtingstheorie van Bowlby (mechanistisch denken)
- Verschil tussen hechtingstheorie en klassieke psychoanalyse
Binnen klassieke theorie wordt er ‘terug geredeneerd’, hechtingstheorie probeert
juist voorspellingen te doen over volwassen gedrag.
Hechtingstheorie benadrukt wat er werkelijk in de kinderjaren plaatsvindt.
Bowlby baseert zich op directe observaties van kinderen en niet op verhalen van
volwassenen.
Bowlby maakt gebruik van kennis uit andere wetenschappen of benaderingen.
- Uitgangspunten hechtingstheorie:
Aangeboren drift: hechting
3 fasen wanneer kinderen geen vaste omgeving hebben; protest, terugtrekking en
onthechting
De objectrelatietheorie (personalistisch) (object als persoon bedoeld)
, - Verschil tussen objectrelatietherapie en klassieke psychoanalyse
Er wordt minder nadruk gelegd op de fantasie
Er wordt afstand genomen van het biologische driftmodel (niet aangeboren,
komen pas later)
Er wordt anders aangekeken tegen de psychosociale ontwikkeling van kinderen
- Uitgangspunten objectrelatietheorie:
‘Transitionele objecten’ (zoals knuffels) fungeren tijdelijk als vervanging van
moeder, als externe personen volledig verinnerlijkt zijn, dan zal de functie
afnemen.
- Drie consequenties van de objectrelatietheorie:
Objectrelatietheorie laat zien dat angst al eerder in de ontwikkeling van een kind
kan optreden. Separatieangststoornissen erg bekend (al wat oudere kinderen).
Onbewust conflict is volgens objectrelatietheorie een strijd tussen twee
tegengestelde beelden van objectrelaties.
Verinnerlijkt beeld van een object hoeft niet per se waarheidsgetrouw te zijn;
beleving van een kind.
- Het primaire proces direct/ impulsief reageren
- Het secundaire proces eerst denken dan doen
Behaviorisme (Neutraal)
- Algemene typering
Reactie op bewustzijnspsychologie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleen2000b. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
