Samenvatting van hoofdstuk 1 t/m 12 (met uitzondering van hoofdstuk 6) van het boek Hoofdlijnen Nederlands Recht voor het vak Privaat- en Publiekrecht.
HOOFDSTUK 1 – TERREINVERKENNING
Hoofdstuk 1.1 – recht
Het recht is een verzamelnaam voor alle regels die er bestaan. In de regels staat
wat je wel en niet mag doen. Soms staat er ook in op welke manier je iets moet
doen. Sommige regels zijn opgeschreven in wetten. Het recht moet er voor
zorgen dat mensen goed met elkaar kunnen samenleven.
Hoofdstuk 1.2 – waarom recht?
Functies van recht:
- Normatieve functie (handhaaft de ethische normen van de samenleving)
- Geschil oplossende functie (bied een manier om geschillen objectief op te
lossen, eigenrichting verboden)
- Additionele functie (de wet vult aan op vlakken waar men geen rekening
mee heeft gehouden)
- Instrumentele functie (het geven van richtlijnen)
Hoofdstuk 1.3 – waar vinden we het recht?
Rechtsbronnen
- Gewoonterecht
- Verdragen
- Jurisprudentie
- Wet
Privaatrecht
Personen- en familierecht
Vermogensrecht
Ondernemingsrecht
Personen- en familierecht regelt zaken als geboorte, huwelijk, geregistreerd
partnerschap, echtscheiding, adoptie, ondercuratelestelling en de regeling van
het vermogen tussen echtgenoten.
Vermogensrecht binnen dit rechtsgebied vallen alle op geld waardeerbare
handelingen tussen burgers onderling waaraan juridische gevolgen verbonden
zijn.
Ondernemingsrecht recht dat betrekking heeft op alle regels die verband
houden met het uitoefenen van een bedrijf en activiteiten in club- en
teamverband.
Procederen naar de rechter stappen om je gelijk op te eisen.
Een wet heet niet altijd een wet, kijk naar wie de regels gemaakt heeft om te
kijken hoe je de ‘wet’ noemt.
- Regering + staten generaal wet
- Regering koninklijk besluit
- Minister ministeriele regeling
- Provinciale staten provinciale verordening
- Gemeenteraad gemeentelijke verordening
,Rangorde tussen wetgevende organen bevat 3 regels
1. Hogere regels gaan boven lagere regels
2. Bijzondere regels gaan boven algemene regels
3. Jongere regels gaan boven oudere regels
Wet in materiele zin algemene rechtsregel van een wetgever waaraan burgers
gebonden zijn
Wet in formele zin is tot stand gekomen door de regering en de Staten-
Generaal gezamenlijk
Verdrag overeenkomst tussen twee of meer staten. Een verdrag kan bilateraal
(tussen twee staten) of multilateraal (tussen meer dan twee staten) zijn.
Jurisprudentie
- Jurisprudentie is rechtspraak
- Uitspraken; vonnis (rechtbank) of arrest (gerechtshof -> hoge raad)
- Jurisprudentie vormt een aanknopingspunt voor de rechtspraak in latere
soortgelijke gevallen
- Nieuwe jurisprudentie
Interpretatiemethode hulpmiddel dat ten dienste staat aan de rechter teneinde
een vaag woord of vage zinsnede nader uit te leggen.
Rechtspraak bestaat voor een belangrijk deel uit het interpreteren van de wet,
verschillende interpretatiemethoden die de rechter gebruikt:
- Grammaticaal
- Wetshistorisch
- Anticiperend
- Rechtsvergelijkend
- Systematisch
- Teleologisch
- Precedenten
- Redelijkheid & billijkheid
Redeneerwijzen die de rechter gebruikt:
- A-contrario
- Naar analogie
a-contrarioredenering redenering waarbij de rechter ervan uitgaat dat een
bepaalde rechtsregel niet van toepassing is, omdat die regel uitsluitend is
geschreven voor de gevallen die uitdrukkelijk in die regel wordt benoemd.
Redenering naar analogie redenering waarbij de rechter zich op het standpunt
stelt dat een bepaalde, niet wettelijk geregelde kwestie zoveel lijkt op een
kwestie waarin de wet wel voorziet, dat die laatste regel ook van toepassing
wordt verklaard op de niet-geregelde kwestie.
Gewoonterecht ongeschreven recht dat geldt omdat er door een groep
inwoners van een bepaalde regio van het land steeds naar wordt gehandeld,
terwijl deze groep het als een rechtsplicht ziet deze gewoonteregels op te volgen
,Hoofdstuk 1.4 – onderscheidingen binnen het recht
Materieel recht geeft rechten en plichten, is inhoudelijk van aard
Formeel recht procesrecht, geeft de regels om het materiele recht te
effectueren
Dwingend recht mag niet van afgeweken worden
- Koop breekt geen huur
- Dood breekt geen huur
Aanvullend recht je mag andere afspraken maken
- Groot onderhoud is voor rekening van verhuurder
- Klein onderhoud is voor rekening van huurder
Objectief recht positief recht. Het recht dat uit de geldende rechtsbronnen wet,
verdrag, jurisprudentie en gewoonte voortvloeit.
Subjectief recht recht dat individuen in concreto bezitten omdat het objectieve
recht dit met zoveel woorden verklaart.
, Hoofdstuk 2 – verbintenissenrecht, de overeenkomst
Hoofdstuk 2.1 – praktijkvoorbeelden
Bij het verbintenissenrecht gaat het om:
- Verbintenis uit overeenkomst
- Verbintenis uit de wet
- Natuurlijke verbintenis
Een overeenkomst is een afspraak tussen twee of meer partijen. Een
overeenkomst roept verbintenissen in het leven.
Een verbintenis is een zogenaamde vermogensrechtelijke band tussen twee
personen. Die vermogensrechtelijke band, uit zich bij een verbintenis in het feit
dat de ene persoon verplicht is tot het verrichten van een prestatie, terwijl de
andere persoon recht heeft daarop.
Verbintenisscheppende/obligatoire overeenkomst afspraak tussen twee of
meer personen waaruit een of meer verbintenissen (rechten en plichten)
voortkomen.
Wederkerige overeenkomst overeenkomst waarbij beide ten minste zowel een
recht verkrijgen als een plicht op zich nemen.
Eenzijdige overeenkomst overeenkomst waaruit slechts één verbintenis
voortvloeit en waarbij dus de ene partij een recht krijgt en de andere partij een
plicht heeft.
Hoofdstuk 2.2 – wanneer ontstaat er een overeenkomst?
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan.
De aanbieder kan zijn bod intrekken op twee voorwaarden
1. Het aanbod mag nog niet aanvaard zijn
2. De aanbieder mag zijn bod niet onherroepelijk hebben gemaakt
Voor het tot stand komen van een overeenkomst is vereist dat de
wilsverklaringen van beide partijen met elkaar overeenstemmen. Allebei de
partijen moeten het willen en dit kenbaar maken.
Hoofdstuk 2.3 – en toch geen overeenkomst?
Wilsdefect rechtsfiguur die ertoe leidt dat geen overeenkomst tot stand komt,
omdat iets verklaard is dat niet is gewild.
Wils- en vertrouwensleer leer waarbij ervan wordt uitgegaan, dat een
verklaring niet strookt met de wil, niet kan leiden tot het tot stand komen van
een overeenkomst. Er komt echter alsnog een overeenkomst tot stand als de
wederpartij er in redelijkheid op mocht vertrouwen dat er geen discrepantie
bestond tussen wil en verklaring.
Als iemand tijdens een geestelijke stoornis iets heeft verklaard, dan wordt
aangenomen dat die verklaring niet overeenkomstig de wil is geweest indien:
- De stoornis een redelijke waardering van de bij de handeling betrokken
belangen belette
- Indien de verklaring onder invloed van die stoornis is gedaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jansenmilou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.