H1
Een supply chain bestaat uit alle partijen betrokken bij het vervullen van de verzoeken van
klanten, dus alle partners in het netwerk van een bedrijf. Een supply chain is dynamisch en
betreft de continue flow van informatie, producten en fondsen tussen verschillende fasen.
Walmart biedt het product aan, geeft informatie over de beschikbaarheid en de prijs en
klanten verzenden fondsen (betalingen) aan Walmart. Het eerste doel van een supply chain
is om aan de wensen van de klant te voldoen en winst te maken. De continue flow vindt
plaats in beide richtingen en kan worden beheerd door een van de fasen of een
tussenpersoon.
Het doel van een supply chain
Het doel van iedere supply chain zou moeten zijn dat de gegenereerde waarde
gemaximaliseerd moet worden. De waarde (supply chain surplus) is het verschil tussen wat
de waarde van het eindproduct is voor de klant en de kosten die de keten maakt om aan de
klant zijn wens te voldoen. Dus: supply chain surplus= customer value- supply chain cost.
De waarde kan geschat worden door het maximale bedrag dat de klant bereid is om te
betalen. Customer surplus is het verschil tussen de betalingsbereidheid en de prijs die de
klant moet betalen. Supply chain profitability is het verschil tussen winst gegenereerd van
de klant en de algemene kosten in de supply chain, dus de totale winst die gedeeld moet
worden binnen de supply chain (fasen en intermediairs inbegrepen).
Beslissingen binnen de supply chain
Door frequente aanvullingen kunnen winkels vraag en aanbod beter afstemmen dan
concurrenten. Supply chain design, planning en activiteiten belangrijk voor succes. Om
concurrerend te blijven, moeten toeleveringsketens zich aanpassen aan veranderende
technologie en de verwachtingen van klanten.
Beslissingsfasen
1. Supply chain strategie of design: in deze fase beslist het bedrijf hoe de supply chain
de volgende jaren ingericht moet worden. Het bepaalt de configuratie van de chain,
hoe bronnen worden toegewezen en welke processen elke fase uitvoert.
Strategische beslissingen gaan onder andere over: of het uitbesteden of een interne
supply chain-functie uitvoeren, de locatie en capaciteiten van productie- en
magazijnfaciliteiten, de producten die op verschillende locaties worden vervaardigd
of opgeslagen, de transportmodi die langs verschillende verzendingspoten
beschikbaar moeten worden gemaakt; en het type informatiesysteem dat moet
worden gebruikt.
2. Supply chain planning: het tijdframe is een kwartaal tot een jaar. De supply chain-
configuratie bepaald in de strategische fase is vastgesteld. Deze configuratie legt
beperkingen vast waarbinnen plannen moeten worden gemaakt. Het doel van
planning is om het overschot van de supply chain te maximaliseren (waarde- kosten)
dat kan worden gegenereerd gedurende de planningshorizon, gezien de beperkingen
die zijn vastgesteld tijdens de strategische of ontwerpfase. Er worden schattingen
gemaakt voor het komende jaar. Planning omvat het nemen van beslissingen over op
welke markten wordt geleverd, vanaf welke locaties, de uitbesteding van de
productie, het voorraadbeleid en de timing en omvang van marketing- en
prijspromoties. Er moet rekening gehouden worden met onzekerheid, bijvoorbeeld
1
, in de vraag en concurrentie. Bedrijven in de planningsfase proberen de in de
ontwerpfase ingebouwde flexibiliteit in de supply chain op te nemen en deze te
exploiteren om de prestaties te optimaliseren. Als resultaat van de planningsfase
definiëren bedrijven een reeks operationele beleidslijnen die van toepassing zijn op
korte termijn operaties.
3. Supply chain activiteiten: het tijdsbestek is een week. Bedrijven maken beslissingen
met betrekking tot individuele klantbestellingen. Op operationeel niveau wordt
configuratie van de supply chain als vast beschouwd en is het planningsbeleid al
gedefinieerd. Het doel van supply chain-operaties is om binnenkomende klantorders
op de best mogelijke manier af te handelen. Tijdens deze fase wijzen bedrijven de
voorraad of productie toe aan individuele orders, stellen ze een datum in waarop
een order moet worden ingevuld, worden picklists gegenereerd in een magazijn, een
bestelling toegewezen aan een bepaalde verzendmodus en verzending, worden
leveringsschema's van vrachtwagens ingesteld en plaats aanvulorders. Minder
onzekerheid omdat het over een kort tijdsbestek gaat. Doel is om onzekerheid te
reduceren en prestaties te verhogen.
Ontwerpbeslissingen beperken of maken goede planning mogelijk, wat op zijn beurt de
effectieve activiteiten beperkt of mogelijk maakt.
Supply chain fasen: leverancier, fabrikant, distributeur, detailhandelaar, klant
De kijk op een proces van de supply chain
1. Cycle view: de processen in een supply chain zijn onderverdeeld in een reeks cycli,
elk uitgevoerd op het raakvlak tussen twee opeenvolgende stadia van de supply
chain.
2. Push/ pull view: de processen in een supply chain zijn verdeeld in twee groepen,
afhankelijk van of ze worden uitgevoerd in reactie op een klantorder of in afwachting
van klantorders. Pull-processen worden geïnitieerd door een klantorder, terwijl
push-processen worden geïnitieerd en uitgevoerd in afwachting van klantorders.
Cycle view kan in 4 cycli onderverdeeld worden:
- Klantorder cyclus: vraag is onzeker (retailer-klant)
- Aanvulling cyclus: orderplaatsingen zijn onzeker (distributeur-retailer)
- Fabricage cyclus: orderplaatsingen zijn onzeker (fabrikant-distributeur)
- Inkoop cyclus (procurement): orderplaatsingen zijn onzeker (supplier-fabrikant)
Informatie uit cycle view worden gebruikt om activiteiten te ondersteunen, want
specificeert de rollen en verantwoordelijkheden van elk lid van de supply chain en de
gewenste uitkomsten van ieder proces.
Push/ pull view
Met pull-processen wordt de uitvoering gestart in reactie op een klantorder. Met push-
processen wordt de uitvoering gestart in afwachting van klantorders op basis van een
prognose. Pull-processen kunnen ook worden aangeduid als reactieve processen omdat ze
reageren op de vraag van de klant. Push-processen kunnen ook worden aangeduid als
speculatieve processen omdat ze reageren op gespeculeerde in plaats van daadwerkelijke
vraag. Push-processen werken in een onzekere omgeving omdat de vraag van klanten nog
niet bekend is, pull-processen werken in een omgeving waarin de vraag van klanten bekend
2
,is. Ze worden echter vaak beperkt door voorraad- en capaciteitsbeslissingen die in de push-
fase zijn genomen. Dus push is vooraf bijvoorbeeld standaardproduct en pull is pas als er
vraag naar een product is bijvoorbeeld op maat gemaakte jas.
Supply chain processen in een bedrijf, moeten goed geïntegreerd zijn met elkaar
1. Klant relatiemanagement (CRM): alle processen die plaatsvinden tussen bedrijf en
klant. Werken aan het genereren, ontvangen en volgen van klantorders.
2. Interne supply chain management (ISCM): alle processen intern in het bedrijf die
werken om klantenorders te plannen en te vervullen
3. Leverancier relatiemanagement (SRM): alle processen die plaatsvinden tussen
bedrijf en leveranciers, die werken om leveranciers te evalueren en te selecteren en
vervolgens goederen en diensten van hen te betrekken
H2
De concurrentiestrategie van een bedrijf bepaalt ten opzichte van zijn concurrenten de
reeks klantbehoeften die het via zijn producten en diensten tracht te bevredigen. Dus
waarop concurreer je met andere prijzen; prijs, kwaliteit, variëteit? Competitieve strategie
hangt af van de prioriteiten van klanten. Strategie refereert naar wat ieder proces of functie
moet doen om het goed te doen. Een productontwikkeling strategie specificeert het
portfolio van nieuwe producten die een bedrijf zal proberen te ontwikkelen. Het geeft ook
aan of de ontwikkelingsinspanning intern zal worden gedaan of uitbesteed. Een marketing-
en verkoopstrategie specificeert hoe de markt zal worden gesegmenteerd en hoe het
product zal worden gepositioneerd, geprijsd en gepromoot. Een supply chain-strategie
bepaalt de aard van inkoop, transport, productie en distributie van het product aan de klant.
Supply chain-strategie omvat een specificatie van de brede structuur van de supply chain en
wat velen traditioneel 'supplier strategy', 'operations strategy' en 'logistics strategy'
noemen. Alle functionele strategieën moeten elkaar en de competitieve strategie
supporten.
Strategische fit bereiken
Strategische fitheid vereist dat zowel de concurrentie- als supply chain-strategieën van een
bedrijf op elkaar afgestemde doelen hebben. Het verwijst naar consistentie tussen de
klantprioriteiten die de concurrentiestrategie hoopt te bevredigen en de supply chain-
mogelijkheden die de supply chain-strategie beoogt te bouwen. Voor een bedrijf om
strategische fit te bereiken, moet het volgende bereikt worden:
1. De functionele strategieën en de competitieve moeten bij elkaar passen om een
gecoördineerde algemene strategie te vormen. Elke functionele strategie moet de
andere functionele strategieën supporten en het bedrijf helpen om zijn doel te
bereiken.
2. De verschillende functies in een bedrijf moeten op een gepaste manier hun bronnen
en processen structureren om deze strategieën met succes uit te voeren.
3. Het design van de gehele supply chain en de rol van elke fase moet afgestemd zijn
om de supply chain-strategie te ondersteunen.
Een bedrijf kan falen door een gebrek aan strategische fit of omdat de gehele supply chain
design, proces en bronnen niet het vermogen hebben om de gewenste strategische fit te
ondersteunen.
Klantmaatwerk vereist een responsieve supply chain (snel reageren).
3
, Hoe wordt de strategische fit bereikt?
Bedrijf moet zeker zijn dat het vermogen van supply chain de behoeften van klanten of
doelgroepen kunnen ondersteunen.
1. Begrijp klant en leverancier onzekerheid: een bedrijf moet de klantbehoeften voor
elk gericht segment begrijpen en de onzekerheid die deze behoeften aan de supply
chain opleggen. Deze behoeften helpen het bedrijf de gewenste kosten- en
servicevereisten te bepalen. De onzekerheid in de supply chain helpt het bedrijf de
omvang van de onvoorspelbaarheid van vraag en aanbod te identificeren waar de
supply chain op voorbereid moet zijn.
2. Inzicht in de supply chain-mogelijkheden: elk van de vele soorten toeleveringsketens
is ontworpen om verschillende taken goed uit te voeren. Een bedrijf moet begrijpen
waarvoor de supply chain bedoeld is om goed te doen.
3. Strategische fit bereiken: match tussen behoeften klanten en wat de supply chain
goed doet.
Vraagonzekerheid is de onzekerheid in de vraag naar een product en impliciete
vraagonzekerheid is de resulterende onzekerheid voor alleen het deel van de vraag dat de
toeleveringsketen wil voldoen op basis van de kenmerken die de klant wenst.
Fisher (1997) wees erop dat impliciete vraagonzekerheid vaak gecorreleerd is met andere
kenmerken van de vraag. Producten met een onzekere vraag zijn vaak minder volwassen
(nieuwer) en hebben minder directe concurrentie. Als gevolg hiervan zijn de marges vaak
hoog. Prognoses zijn nauwkeuriger als de vraag minder onzekerheid bevat. Toegenomen
impliciete vraagonzekerheid leidt tot grotere problemen bij het afstemmen van aanbod op
de vraag. Voor een bepaald product kan deze dynamiek leiden tot een voorraad- of een
overaanbodsituatie. Toegenomen impliciete vraagonzekerheid leidt dus zowel tot een
groter overaanbod als tot een hogere stockout-rate (succesvolle producten).
Afwaarderingen zijn hoog voor producten met een grotere impliciete vraagonzekerheid
omdat er vaak overaanbod ontstaat (falende producten). Leverancier onzekerheid hangt af
van de positie van het product in levenscyclus. Aan het begin van deze cyclus is vraag en
leveranciersonzekerheid hoog.
Bij strategische fit draait het allemaal om het ontwerpen van een supply chain waarvan de
responsiviteit overeenkomt met de impliciete onzekerheid waarmee deze wordt
geconfronteerd.
Hoe hoger de onzekerheid in de vraag, hoe responsiever de supply chain moet zijn. Bedrijf
moet namelijk snel kunnen reageren op veranderende behoeften wat kosten verhoogd.
Een efficiënte supply chain focust op lage kosten, reageert dus niet snel op veranderingen
en produceert bijvoorbeeld in grote getallen, zodat schaalvoordelen opkomen.
De kost-responsiviteit efficiënt frontier is een curve die de laagst mogelijke kosten laat zien
voor een gegeven level aan responsiviteit. Een bedrijf die niet op de curve zit, kan de kosten
en de responsiviteit verbeteren door dichter naar de curve te gaan.
Het doel voor een bedrijf is om een responsieve supply chain te hebben bij hogere onzekere
vraag en een efficiënte supply chain bij lage onzekere vraag.
In de zone van strategische fit, is de competitieve strategie goed afgestemd op de supply
chain strategie. De beste combinatie hangt af van de flexibiliteit en efficiëntie per fase.
4
