M. Moes
Plan van Aanpak Communicatie
Theoretisch kader:
Tijdens het gesprek is het de bedoeling om de zorgvrager te helpen met het maken van een keuze en
daardoor bewustwording te creëren bij de zorgvrager. Gedurende het gesprek is het van belang om open
vragen te stellen zodat de zorgvrager zelf nadenkt over mogelijke oplossingen. Door samen te beslissing,
houd je de zelfmanagement bij de zorgvrager. De wensen en behoeftes van de zorgvrager moeten hierbij
wel centraal staan om uiteindelijk persoonsgerichte zorg te kunnen leveren.
Het ASE-Model is een model dat uitlegt hoe een bepaald gedrag kan ontstaan doordat er een intentie was
om dat specifieke gedrag te vertonen. De intentie van een gedrag vloeit voort uit drie aspecten: attitude,
sociale invloed en eigen-effectiviteit.
Attitude wordt gevormd door verschillende ervaringen gecombineerd met een gedrag. Deze attitude kan
beide positief of negatief gevormd worden door de ervaringen. Ook kan een attitude ontstaan door
gewoonten en overtuigingen. De attitude schetst een beeld van de verwachtingen van de zorgvrager en
problemen in verschillende situaties.
Sociale invloed wordt beïnvloed door wat andere mensen denken, maar ook wat jij zelf denkt wat de
omgeving denkt. Zo wordt je als zorgvrager vaak ook onbewust door de sociale omgeving beïnvloed.
Eigen- effectiviteit gaat over het denken dat je iets kunt en jezelf daarin genoeg vertrouwen om het
daadwerkelijk ook uit te voeren. Hoe positiever de instelling van de zorgvrager, hoe effectiever het
resultaat uiteindelijk.
Door de drie aspecten, attitude, sociale invloed en eigen-effectiviteit, samen in het ASE-model te gebruiken
kan een verpleegkundige op basis van gedrag, gewoonten en overtuigingen helpen om de
keuzemogelijkheden duidelijker te maken voor de zorgvrager.
Coping is een begrip voor een manier waarop iemand met problemen en stress om gaat. Er zijn
verschillende copingstijlen die ieen zorgvrager kan toepassen in een stressvolle situatie. Door een bepaalde
strategie toe te passen, kun je ervoor zorgen dat je een balans vindt in die situatie. Er zijn verschillende
copingstijlen: informatie zoeken en zaken op een rij zetten, ontkennen, vermijden of afstand nemen, steun
zoeken bij anderen en sociale vergelijkingen, berusten en accepteren, humor, zelf instructie, positief
denken. Informatie zoeken en zaken op een rij zetten helpt met het verbreden van de kennis van de
zorgvrager en brengt structuur aan de gevoelens van de zorgvrager. Andere copingstijlen houden zich bezig
met het vermijden van gevoelens tot het vinden van steun bij anderen. Elke zorgvrager is uniek waardoor
elke zorgvrager een andere copingstijl zou toepassen. Hiermee moet je als verpleegkundige rekening
houden.
Ook is het een belangrijk aspect in het gesprek om de voor- en nadelen van een situatie te bespreken met
de zorgvrager. Door dit te doen zorg je er als verpleegkundige voor om de zorgvrager na te laten denken
over de situatie waarin ze zitten. Beide de positieve en de negatieve kant van de situatie worden doordacht
door de zorgvrager, waardoor meestal er wel een duidelijker antwoord is naar boven komt.
Page 1
, M. Moes
Elke uitwerking is één vaardigheid.
Inleiding gesprek:
Wat Naam zorgvrager vragen.
Hoe controleren doormiddel van vraag of je de juiste zorgvrager voor je hebt. e.g.
Uw naam is …, is het niet?
Waarom Als je niet weet welke zorgvrager voor u hebt kunt u ook niet de juiste hulp
belangrijk bieden voor die zorgvrager
Effect Indien het niet word gedaan dan kan je de foute hulp geven worden aan de
zorgvrager
Bron Silverman, J., Kurtz, S., Draper, J., & Dalen, J. V. (2014). Vaardig communiceren in
de gezondheidszorg: Een evidence-based benadering. Den Haag: Boom Lemma
uitgevers, hfd 2.
Wat Reden voor consulent vaststellen
Hoe aandachtig luisteren naar de zorgvrager. Door middel van vragen stellen het
vaststellen van het probleem of onderwerp waar de zorgvrager het over wil
hebben.
Waarom Zo weet jij welke kant het gesprek op gaat en zo hoe je de zorgvrager het beste
belangrijk kan helpen.
Effect Kan de zorgvrager goed inschatten, zorgt dat er geen ongemakkelijke situaties
ontstaan.
Bron Silverman, J., Kurtz, S., Draper, J., & Dalen, J. V. (2014). Vaardig communiceren in
de gezondheidszorg: Een evidence-based benadering. Den Haag: Boom Lemma
uitgevers, hfd 2.
Wat Interesse en respect tonen
Hoe Aandachtig luisteren. Uit laten praten. Professioneel blijven door je
professioneel op te stellen en door objectief te blijven.
Waarom Vertrouwen opwekken.
belangrijk
Effect De zorgvrager verteld zo meer en voelt zich veiliger, meer op het gemak.
Bron Silverman, J., Kurtz, S., Draper, J., & Dalen, J. V. (2014). Vaardig communiceren in
de gezondheidszorg: Een evidence-based benadering. Den Haag: Boom Lemma
uitgevers, hfd 2.
Wat Actief luisteren.
Hoe Luisteren naar wat de zorgvrager zegt.
Waarom Het is belangrijk om goed naar de zorgvrager te luisteren, en dat ook non-
belangrijk verbaal uit te stralen.
Page 2