,Inhoud
Opbouw van het centrale zenuwstelsel...........................................................1
Anatomie ruggenmerg:....................................................................................4
Anatomie Neuron............................................................................................ 9
Anatomische opbouw perifere zenuw............................................................12
Signalen in het zenuwstelsel.........................................................................15
Prikkeloverdracht in de zenuw......................................................................15
Week 1, Centraal zenuwstelsel en motorisch leren......................................19
Het hiërarchisch model..............................................................................28
Week 2, perifeer zenuwletsel en prikkelgeleding.........................................29
Anatomie neuron........................................................................................ 29
Neuromusculaire overgang........................................................................34
Actiepotentialen.......................................................................................... 34
alle 4 stappen:............................................................................................ 37
Spierspoeltjes............................................................................................. 37
Golgi-peeslichaampje.................................................................................. 38
Opbouw van het centrale zenuwstelsel
Ons centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het
ruggenmerg (medulla spinalis) ligt in het wervelkanaal. Het begint bij het
PAGINA 1
,foramen magnum en loopt door tot L1/L2. Vanaf L1/L2 wordt het de Cauda
Equina. Het ruggenmerg is belangrijk voor de informatiestroom van/naar de
hersenen. Het ruggenmerg bestaat uit grijze stof (in het midden voor de
cellichamen) en witte stof (aan de buitenkant voor de uitlopers). De functie
van het ruggenmerg is het tot stand brengen van contact tussen de
hersenen en de rest van het lichaam via de ruggenmergzenuw. Daarnaast
speelt het ruggenmerg een belangrijke rol bij een aantal reflexen.
De wervelkolom is zo veel langer dan het ruggenmerg, dat het belangrijk is
aan te geven welk niveau van het ruggenmerg correspondeert met het
bijbehorende wervellichaam. Wervel C7 correspondeert met niveau T1 van
het ruggenmerg Wervel T10 correspondeert met niveau T12 van het
ruggenmerg Wervel L1 correspondeert met niveau S1 van het ruggenmerg.
De uittredende zenuwen corresponderen wel weer met het niveau van de
wervels. Het gevolg is dat vanaf wervel L1 is het ruggenmerg in het centrale
kanaal afwezig is en de duraalzak die tot aan het os sacrum loopt gevuld is
met de zenuwvezels vanuit ruggenmergniveau L1. Het ruggenmerg is
dikker in de cervicale en lumbosacrale regio’s (wervel niveau C1-C8, T9-
T12) De wervels worden naar caudaal toe steeds massiever vanwege het
gewicht dat ze moeten dragen.
Het centraal zenuwstelsel is in aanleg niet gesegmenteerd. De segmentale
ordening van het ruggenmerg ontstaat tijdens de uitgroei vanuit perifere
vezels vanuit de neurale buis (voorloper van het ruggenmerg). Gelijktijdig
met de neurale lijst ontwikkelt zich de wervelkolom die een duidelijke
segmentstructuur heeft. Door de vorming van de wervelbogen treden
perifere vezels bundelsgewijs naar buiten. Dit geeft aanleiding tot de
segmentale ordening van de grijze stof in het ruggenmerg en van de ganglia
(vegetatief deel van het zenuwstelsel). Het gevolg van de
segmentaleordening is het ontstaan van sclerotomen, myotomen,
dermatomen en viscerotomen.
Het ruggenmerg heeft een tweedelige functie. Enerzijds is het ruggenmerg
het laagste niveau waarop sensomotorische integratie plaatsvindt,
anderzijds vormt het de verbinding tussen hersenen en periferie. Wanneer
je het ruggenmerg doorsnijdt, zie je een grote witte ovaal met daarbinnen
een grijze vlinder met vier vleugels deze vlinder heeft in sommige delen
zelfs zes vleugels. De hoeveelheid witte en grijze stof varieert per
ruggenmergsegment. De hoeveelheid grijze stof is gerelateerd aan het
aantal perifere sensorische en motorische neuronen. Op cervicaal en
lumbaal niveau is deze het grootst. In de grijze stof vindt sensomotorische
integratie plaats, dit gebeurt op segmentaal niveau. Tussen de grijze stof in
de ruggenmergsegmenten zijn wel verbindingen zoals de tractus van
Lissauer en de propriospinale banen. De witte stof is verantwoordelijk voor
de verbinding tussen hersenen en periferie. Voor de witte stof geldt dat de
hoeveelheid van caudaal naar craniaal toeneemt. De fylogenetische oudste
gebieden van de witte stof liggen meer centraal dan de fylogenetische
jongere gebieden.
PAGINA 2
, Het ruggenmerg is het voornaamste geleidingssysteem voor motorische en
sensibele informatie tussen hersenen en lichaam. Het bevat longitudinale
spinale banen (witte stof) die rondom centrale gebieden liggen waar de
meeste neuronen zich bevinden (grijze stof). Deze grijze stof is opgebouwd
uit verschillende segmenten met sensibele en motorische neuronen. Axonen
van spinale sensibele neuronen komen het ruggenmerg via segmentale
zenuwen (wortels) binnen. Axonen van motorneuronen verlaten het
ruggenmerg via dezelfde weg. De wortels worden op thoracaal en lumbaal
niveau benoemd naar de bovenliggende wervel en op cervicaal niveau naar
de onderliggende wervel, met uitzondering van wortel C8 die tussen wervel
C7 en Th1 naar buiten komt. Iedere wortel krijgt sensibele informatie
uitbeen dermatoom en innerveert een groep spieren behorend tot een
myotoom. Een dermatoom is en duidelijk afgegrensd huidgebied behorend
bij een wortel. Een myotoom is minder gemakkelijk af te grenzen omdat een
wortel vaak meer dan één spier innerveert en de meeste spieren door meer
dan één wortel geïnnerveerd worden. Bij een dwarslaesie is de geleiding
van sensibele en motorische signalen verstoord. De hoogte en de omvang
van de laesie dienen nauwkeurig vastgelegd te worden. De hierna
beschreven methode van classificeren kan hiertoe bijdragen.
Aandoeningen van het ruggenmerg:
Tetraplegie:
Stoornis of verlies van motorische en/of sensibele functies van cervicale
ruggenmergsegmenten door beschadiging van zenuwweefsel binnen het
ruggenmergkanaal. Hierdoor ontstaan er functiestoornissen van zowel de
armen, als van de romp, de benen en buikorganen. Plexus brachialis letsels
en perifere zenuwletsels buiten het wervelkanaal worden niet tot deze
groep gerekend.
Paraplegie:
Stoornis of verlies van de motorische en/of sensibele functie van thoracale,
lumbale of sacrale (dus geen cervicale) ruggenmergssegmenten door
beschadiging van zenuwweefsel. Bij een paraplegie blijft de armfunctie
gespaard, maar kunnen afhankelijk van het niveau van de laesie, de romp,
de benen en buikorganen betrokken zijn. Het begrip wordt ook gehanteerd
bij letsels van de cauda equina en de conus medullaris, maar niet bij
lumbosacrale plexus letsels en perifere zenuwletsels. Het gebruik van de
termen quadriplegie, quadriparese en paraparese wordt afgeraden, omdat
ze incomplete laesies onduidelijk beschrijven. De ASIA Impairment Scale
voorziet in een nauwkeurige beschrijving.
De spinale zenuw bestaat uit de ventrale en dorsale wortel van het
ruggenmerg. Deze is slechts enkele centimeters lang. Deze zenuw splitst op
in een ventrale Ramus en een dorsale Ramus. Er zijn 2 spinale zenuwen per
segment. Een Ramus heeft een mix van motorische, sensorische en
autonome vezels.
PAGINA 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FysioSamen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.