Korte Samenvatting (Conversation Analysis; An Introduction, Sidnell, 2010)
Samenvatting Hoofdstuk 3
Belangrijkste onderzoekers: Sacks, Schegloff en Jefferson (1974)
Het beurtwisselingssysteem in conversatie fungeert als een
organisatorisch raamwerk dat de interactie tussen deelnemers
structureert. Het systeem zelf meet niet letterlijk iets, maar het biedt een
structuur waarbinnen de deelnemers kunnen communiceren door beurten
toe te wijzen en te nemen.
Het systeem is op zo’n manier ingericht, dat pauzes tussen beurten en de
tijd waarin men elkaar overlapt minimaal zijn, deze regel wordt over het
algemeen gehandhaafd, en heet de ‘one-at-a-time rule’.
- ‘Locally managed’, oftewel het beurtwisselingssyteem in
conversatie organiseert alleen de momentele en volgende beurt,
niet wat er in de 30 seconden of 2 minuten erna gebeurt
- ‘Party-administered’, er is geen scheidsrechter die bepaalt wie
wanneer spreekt, dit doen de deelnemende partijen zelf
Beurten (turns)
- TCU’s (turn constructional units) kunnen bestaan uit woorden,
phrasen, clausulen of zinnen, het kan ook een lexicale unit zijn (bijv,
wanneer er iets gespeld wordt)
- TRP: Transition Relevance Place, plek waarop een TCU eindigt en de
beurt overgenomen kan worden
- Technieken voor beurt wisseling:
o Spreker kiest de volgende spreker (direct aanspreken)
o Volgende spreker selecteert zichzelf
o Huidige spreker praat door
,Samenvatting Hoofdstuk 8
Beurten verhouden zich vaak tot de beurt voorafgaand en de beurt erop
volgend, dit is wenselijk in gesprekken.
Begin van een beurt
- Loopt vaak door op wat een ander zei (‘continuers’)
- Begint met een zogenaamde ‘sequential marker’, deze geeft de
relatie met de vorige beurt weer
- “oh”, “maar”, “dus”, “huh”, “ja”, “en” (“well”, “uh”, “but”,
“so”, “oh”)
- Fillers zoals “uh” en “ah” lijken in het begin van een beurt, vaak
bedoelt om een beurt te claimen zonder dat men meteen iets hoeft
te zeggen
Einde van een beurt
- Het einde van een TCU wordt regelmatig aangeduid met een ‘tag
question’
- “Toch”, “vind je niet”, “he” (“don’t you think”, “you know”)
- In andere gevallen gebruikt men ook vaak ‘increments’ dit zijn
toevoegingen aan TCU’s die eigenlijk al compleet zijn
, Samenvatting Hoodstuk 4
Vraagstelling
- Interrogatief (subject-auxilary inversion): omdraaien van werkwoord
en onderwerp.
- Declaratief: uitleg geven (vaak met “niet”)
- Tag question: vragen met “he”, “toch”, “of niet” en gesloten vragen
(ja/nee)
- Vraagwoord: vragen met “wie”, “wat”, “hoe”, “waar” en “wanneer”
- Alternatieve vragen: beginnen met “of…”
Wanneer een zin eindigt met een vraagteken, dan betekent dit dat de
intonatie omhooggaat aan het einde van een zin < dit betekent niet dat de
zin altijd een vraag is.
‘Practices of speaking’: stabiele eigenschappen in grammatica (en
intonatie) die terugkomen binnen een groot bereik van uiting types en
acties.
Hoe herken je wat voor actie het is: ‘practices of speaking’, het antwoord
van de respondent, en de relatie tussen de turn en de turn ervoor.
Conditionele relevantie: gegeven het eerste item, is het tweede item te
verwachten.
Adjacency pairs (aangrenzende paren): staan naast elkaar, door
verschillende sprekers, opgebouwd uit FPP en SPP, FPP geeft relevantie
van SPP
- Voorbeelden: vraag en antwoord; verzoek en inwilliging, aanbod en
acceptatie, begroeting en begroeting, klacht en oplossing
- Relatie is zowel prospectief als retrospectief
Wanneer een vraag gesteld wordt, maar de spreker krijgt geen antwoord.
Dan volgt vaak een van de drie volgende types van gedrag:
achtervolging, gevolgtrekking en rapportering (pursuit, inference
and report) (Lecture: ‘account’ en ‘counters’)
Derde positie: komt na een adjacency pair
- Plek waarin de eerste spreker zich kan herstellen als een FPP niet
goed begrepen of goed verstaan is
- Oftewel het begrip van de tweede spreker wordt geaccepteerd of
hersteld
Intersubjectiviteit naar het gedeelde begrip tussen de deelnemers aan
een gesprek met betrekking tot de betekenis van uitspraken en acties.
Ironie: respondent moet begrijpen wat er gezegd wordt en wat de spreker
hiermee bedoelt. Hoe reageer je als respondent? Twee mogelijkheden:
- De ironische uiting behandelen als iets humoristisch, en lachen
- Verder bouwen op de ironische uiting in hun eigen antwoord
