Literatuurgeschiedenis Dautzenberg (gemaakt in 2017). Paragrafen die gaan over vanaf 1914-heden (t/m paragraaf 101, maar de paragraafnummering kan inmiddels veranderd zijn in een nieuwe druk).
53. Historische achtergrond 1914-1945 Tussen de wereldoorlogen
Na WO1: roaring twenties, maar al snel: beurscrisis en WO2.
Veel landen kwamen onder dictatoriaal bewind.
Cultuurbeweging rond WO1 tot ontwikkeling: Modernismeradicaal nieuwe kunst.
54. Het Modernisme
Beeldende kunst
Mensen reageren negatief op moderne kunst: kunst moet volgens hen realistisch zijn.
Modernisme: ideeën en gevoelens uitdrukken m.b.v. kleuren, vormen, (afbeeldingen.)
Dictaturen ook negatief: propaganda is nu niet meer mogelijk in de kunst.
Muziek
Jazz kwam op, maar weer afwijzend. Vooral jeugdcultuur.
Klassieke muziek: twaalftoonsmuziek in Weense school. (alleen voor kleine groep
‘’kenners’’)
o Arnold Schönberg gebruikte twaalf halve tonengeen harmonie, maar
contrasten.
o Igor Stravinsky: modernistische bewerkingen van Russische volksmuziek.
Film
Rond WO1 wordt de film een echte kunstvorm, daarvoor alleen verfilmd toneel.
Mogelijkheden ontdekken: close-up, fading, slowmotion.
o Montage: het in een bepaalde volgorde plaatsen van opnamen, zoals de
regisseur het wil.
Als eerste toegepast door: Eisenstein
Technische vooruitgang: ontwikkeling van geluid en kleur.
o 1927:1e geluidsfilm, 6 jaar later 1e kleurenfilm.
Avant-garde
= Modernisme (avant-garde = voorhoede).
o mensen die voorlopen op bepaald gebied (kleding, gedrag).
o Rond WO1: ‘historische avant-garde’. 2 belangrijke richtingen hierbij:
Expressionisme
Dadaïsme
Maar ook(vooral beeldend kunst): kubisme, futurisme, constructivisme.
In Frankrijk: surrealisme. Reactie in DE: de nieuwe zakelijkheid.
55. Het expressionalisme
Realisme: uitbeelden van de werkelijkheid.
Impressionisme: uitbeelden van de indruk.
Expressionisme: uitbeelden van gevoel (met kleur).
Schilderkunst en film
Tijdens Fin de siècle: impressionisme: indruk weergevenogen en hart.
Nu expressionisme: steeds meer gevoelhart.
o Haftmann:’’De afbeeldingsfunctie slaat om in de uitdrukkingsfunctie’’.
Beroemd expr. schilderij: De toren der blauwe paarden.
o Realiteit gedeformeerd (misvormd).
, o Deformaties kunnen overgaan in abstracte of non-figuratieve kunst.
Het is dan een ‘ding’ geworden, wat alleen naar zichzelf wijst.
(autonoom)
In Frankrijk heet het expressionalisme fauvisme (fauve=wild dier)
o Uit Frankrijk: Matisse
o Uit Duitsland: Franz Marc.
In Duitsland bloeide expressionistische film:
o Uitbundige montage en felle contrasten in belichting.
o Das Kabinett des Dr. Caligari en Metropolis
Literatuur
In poëzie grote rol van expressionisme:
Geen klassieke vers, maar vrije verzen: emotie zo direct mogelijk uiten.
o Geen metrum, strofebouw, rijm.
o Onvolledige, ongrammaticale zinnen.
o Minder interpunctie.
o Rare woordcombinaties (blauw geluk)
o Minder bn
o Onderwerpen: stadsleven (ipv natuur)
o Poëzie kan (net als schilderkunst in abstracte) overgaan in poésie pure:
gedichten waarin het niet gaat om concrete inhoud, maar sfeer/gevoel wordt
opgeroepen.
Schrijvers: Paul van Ostaijen en Marsman.
Expressionisme kleinere rol in proza:
o Verhalen horen tot de groteske: ongelijksoortige elementen lopen door elkaar,
zoals komisch/tragisch, verheven/platvloers, ernstig/luchtig.
Kan leiden tot absurdisme (Kafka): het consequent volhouden van een
gedachtegang tot in het waanzinnige.
Impressionisme Expressionisme
Ogen en hart Alleen hart
Afbeelding Uitdrukking
Vaag Scherp
Natuur Stadsleven
Veel bn Meer zn en ww
Klassieke vers Vrije vers
56. Kubisme, futurisme, constructivisme
Kubisme
Rond 1900 in Frankrijk
Alle vormen zijn gebaseerd op: bol, kegel, piramide
Object weergeven vanuit verschillende punten tegelijkertijd:
o simultanéité (gelijktijdigheid).
Schilder beweegt rondom object.
Eeuwige schoonheid van de geometrische abstracties soms non-figuratief.
Kubist: Pablo Picasso
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabelmoormann. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
