Bij de voorbeelden die wij kunnen ophalen over terrorisme is de focus op de Westerse wereld,
vinden ze kort geleden plaats en ligt de focus op aanslagen met explosieven of voertuigen.
Hierdoor kan een irrationele angst ontstaan die niet tegenover het aantal slachtoffers en/of de kans
op een aanslag staat.
Er is geen consensus over de definitie van terrorisme. De meeste definities bevatten:
- De acties hebben politieke doelen
- De acties zijn niet puur crimineel of psychotisch van aard
- Het creëren van angst gevoelens bij de bevolking is een groot deel van de strategie
- De slachtoffers zijn onschuldig en random en niet het uiteindelijke doel.
Dominantie definities:
Volkenbond 1937:
Terroristische daden zijn criminele daden gericht tegen een staat en met bewust of berekenend doel
een staat van terreur te creëren in de ogen van specifieke persoenen, groepen of de samenleving als
geheel.
2006 US State Department
Beraamd, politiek gemotiveerd geweld, aangewend tegen civiele doelen door sub-nationale groepen
of illegale agenten, gebruikelijk bedoeld om een publiek te beïnvloeden.
Volgens deze definitie kan niet een staat terroristische handelen”
De EU 2001
Een opzettelijke handeling di e naar aard of context een land of een organisatie ernstig kan schaden
en die overeenkomstig het nationale recht als strafbaar feit is gedefinieerd wanneer de daad
gepleegd wordt met het doel: 1) een bevolking ernstig te intimideren, 2) overheden dan wel een
internationale organisatie op onrechtmatige wijze te verplichten een bepaalde handeling te
verrichten of zich daarvan te onthouden, 3) de politieke, constitutionele, economische of sociale
basisstructuren van een land of van een internationaal organisatie te destabiliseren of te vernietigen
Korte aanduidingen
Schmid: terrorisme = oorlogsmisdrijven in vredestijd
Definitie is ingewikkeld vanwege subjectiviteit, vooroordelen, misbruik en tegenstrijdige manieren
van gebruik. er zitten politieke doelen achter, omdat er politiek belang bij komt. Jackson
Wecke: het terrorisme bestaat niet en een terrorist is iemand die door een regering terrorist
genoemd wordt. vijand als terrorist bestempelen door de regering om zo harde aanpak te
verantwoorden.
Het label terrorisme
Het gebruik van de term kan dus geweld uitlokken en ook andersom. Het term kan dus
daadwerkelijke gevolgen hebben.
We need to study and interrogate the relationship between the real violence and the terrorism label
used to describe it, because this relationship is neither necessary nor obvious, and it is historically
changeable
Terrorisme is geen recent verschijnsel.
Rapoport wave theory = In de geschiedenis zijn er 4 golven te herkennen van terrorisme:
- Anarchistisch = politiek streven naar een samenleving zonder regering, politie of andere
autoriteiten. Ze voeren propaganda door daden (respect afdwingen). Hiermee proberen ze
, het volk te leren wie de echt vijand is. Ze komen in protest tegen onderdrukking door de
hogere machten en zoeken vergelding tegen deze autoriteiten.
- Anti-koloniaal = zelfbeschikking = ieder volk/groep heeft het recht om zelf te bepalen welke
bestuursvorm en onder welke soevereiniteit men wil vallen. Er komt gewelddadig verzet in
gebieden waar koloniale machten geen afstand willen doen van het gebied onder hun
controle. Dit idee vormde zich na de tweede wereldoorlog waarin de Volkerenbond ingesteld
werd om dekolonisatie in te zetten door middel van het verdrag van Versailles. In dit tijdperk
werd het label terrorist pas negatief dus zochten ze een nieuwe term (vrijheidsstrijder). De
strijders hadden vaak veel interne motivatie en support (ook van andere overheden).
- Nieuw links = omverwerpen van de democratie. Het doel is een revolutie met zelfbeschikking
en een gelijke samenleving. De context is de koude oorlog, de Vietnamoorlog en de
economische crisis. Vrouwen nemen een meer prominent rol in en er wordt gebruik gemaakt
van nieuwe tactieken (symbolische doelwitten en kidnapping en moord).
RAF (rote armee faction) (1970-1998). Linkse studenten beweging = geweld wordt omarmt.
Studenteneventen hebben geen effect gehad op de grotere samenleving. Geweld is dus de
enige mogelijkheid om veranderingen door te voeren. in Duitsland. Oorlog was nog niet
lang afgelopen (machtshebbers waren aan de macht gekomen door hun naziverleden en dus
niet gezuiverd en dat wil de RAF wel). Valt niet mee te praten.
14 mei 1970 tot 20 april 1998; 34 doden; 25 RAF leden overleden; 31 bankovervallen; 517
mensen veroordeeld voor deelname aan terroristische organisatie; 917 veroordeeld voor
steun aan de RAF; High profile heftige reacties van politiek omdat het in westen
gebeurd. niet grote aantallen. In totaal 3 generaties van RAF 1998 opgeheven.
Andere voorbeelden van de derde wave
o Action Directe (1979-1987) Frankrijk
o Rode Brigade (1970- 1988) Italië
o Shining Path (1980 – nu) Zuid-peru
o FARC (1964 – nu) Colombia
o RARA in Nederland (revolutionaries anti racistische actie) tegen apartheid in
Afrika veel succes, geen doden, en 1 iemand maar veroordeeld
- Religieus = religie verschaft legitimiteit en principes voor governance. De Islam vormt het
centrum en de start van de vierde golf. Antidemocratisch/ anti-Amerikaans (democratie
wordt gezien als een dekmantel voor corruptie en uitbuiting. Brengt een levensstijl mee die
de traditionele waarden binnen de Islamitische samenleving beïnvloeden).
Zelfmoordaanslagen belangrijk deel van tactiek (de dood brengt hemel dichtbij). Minder
terroristische groepen: meer potentiële deelnemers. Rekruten uit de hele wereld. Rol van
vrouwen weer naar de achtergronden.
Religieus terrorisme is kwalitatief en kwantitatief anders dan vorige golven:
Motieven (de drijfveer is religieus geïnspireerd) Er is absoluut onderscheid tussen
goed en kwaad/ gelovigen en niet gelovigen).
Attitude (niet open voor politiek onderhandeling, geen ruimte voor alternatieven)
Doel (maatschappelijke reconstructie).
Slachtoffers (weinig selectief in keuze van slachtoffers. Grote schaal gericht op
ongerichte slachtoffers (burgers).
Organisatie (transnationale netwerken).
De golven overlappen elkaar. Een golf duurt ook langer dan een organisatie. Meestal 40 jaar.
Factoren die drijvende krachten zijn achter de golven:
- Ideologische verhalen
- Ontwikkelingen op het gebied van communicatie, transport en technologie
,Proshyn: breaking the wave
Golftheorie is one of the most important breakthroughs ever achieved in the vast literature on
terrorism heel invloedrijk
Golftheorie wordt kritiekloos herhaald
Rapoport: golven worden gedreven vanuit globale context:
Proshyn:
- Terrorisme wordt gedreven door lokale context (er zijn altijd triggerfactoren)
- Wave theorie hoogstens beschrijvend, niet verklarend
- Case study: homegrown jihidism
Focus op het Westen
Dreiging van andere plekken van de wereld op de westerse wereld.
Er vallen over de jaren heen steeds meer slachtoffers. Maar het aantal slachtoffers in West Europa
neemt af in de laatste jaren.
In 2015 veel terroristische aanslagen in Afrika, Azië en Midden-Oosten.
Nieuw links zijn hogere aantallen (links) in het Westen. 2015 opleving door Parijs
2017 impact aantal slachtoffers vooral in Afrika.
5 landen verantwoordelijk van 3/4 van alle aanslagen : Afghanistan, Nigeria, Syrië, Pakistan en Irak
OECD landen 1% van terroristische slachtoffer
Criteria voor de index
An incident has to meet three criteria in order for it to be counted as a terroist act:
- The incident must be intentional – the result of a conscious calculation on the part of a
perpetrator
- The incident must entail some level of violence or threat of violence – including property
damage, as well as violence against people
- The perpetrators of the incidents must be sub-national actors. This databased die not include
acts of state terrorism IS wel, want niet erkende kalifaat.
Kritische benadering tegenover terrorisme
Traditionele theorie is problem-solving en neemt status quo als gegeven.
Critical theory zet vraagtekens bij status quo en dominante kijk daarop.
Aandacht voor hoe dominante kijk de werkelijkheid beïnvloedt maatregelen die we nemen op
basis van dit beeld.
, Dominante beeld at volgens critical theory dus mythen over terrorisme:
- Alleen niet-statelijk CT: ook kijken naar statelijke terreur hierdoor geef je toe aan
machtsstructuur.
- Enorme bedreiging die buitengewone maatregelen rechtvaardigt CT: ook dingen die niet
democratische rechtstaat verantwoord zijn bv marteling. Is overdreven, want de omvang is
niet zo groot dat de maatregelen gerechtvaardigd zijn.
- Alleen te bestrijden met geweld ; niet onderhandelen CT: je kan praten over de politieke
doelen.
- Terroristen irrationeel en zonder politieke agenda CT: vaak toch wel politieke agenda
- Alle terroristen hetzelfde (geen context) CT: lokale context waardoor terroristen duidelijk
iets willen begrijpen.
- Wij hebben geen rol in oorzaken want ze zijn irrationeel die uit zijn op vernietiging van ons
CT: de westerse invloed op de wereld beïnvloed terrorisme.
Volgens de critical theory is er een direct verband tussen kennis en macht. Hierdoor is kennis nooit
neutraal.
Klassieke benaderingen = onderliggende omstandigheden (root causes) en triggerevents zijn de
oorzaken voor het ontstaan van terrorisme. Het kan dus onderzocht worden door macro-, meso- en/
of microanalyses. Ze nemen de status quo als uitgangspunt en leggen vanuit daar uit (problem
solving).
Guerilla = hit and run technieken om de vijand te demotiveren. Deze strategie kan alleen met behulp
van burgers en is puur gericht op het leger van de vijand om een politiek doel te bereiken.
In tegenstelling tot terrorisme dat opzettelijk gebruik maakt van of dreigt met geweld tegen burgers
om een politiek doel te bereiken.
Jackson variabelen in het categoriseren van terrorisme
- Niveau
o Internationaal (al quaida) vs binnenlands
- Actoren
o Staat vs niet-statelijk
o Individu (lone-wolf) of groep (gecoördineerde aanval die door een gecoördineerde
cel geplant is)
- Methoden
o WMD (chemische massawapens) of conventioneel (zoals wij het begrijpen, wapens)
o Cyberterrorisme
o Zelfmoordterroristen
- Ideologie
o Links of rechts (christchurch, anders breivick)
o Nationalistisch of religieus
- Andere
o Narco-terrorsime
o Crimineel terrorisme (zuid-america drugcartel)
o Oud en nieuw terrorisme
Kritisch tegen de categorieën:
- Terrorisme als geweldvorm die verschil van ander geweldsvorm (is dus uniek) bom die
afgaat in een drukke markt is een terroristische aanslag, maar een bom uit een Amerikaans
vliegtuig op dezelfde markt dan niet want is gelegitimeerd
- Decontextualisering (alleen naar het incident gekeken, niet naar de aanleiding)
- Verkeerde causale verbanden (factoren die groepen onderscheiden worden snel gebruikt om
te verklaren waarom ze terroristisch handelen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterrem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.