Turks Fruit – Jan Wolkers
Thema: erotiek Periode: jaren zestig Jaar van uitgave: 1969
De roman, die het verdriet van een ik-figuur beschrijft om het verlies van Olga, is niet-chronologisch opgebouwd. We geven
de voornaamste gebeurtenissen van de negentien hoofdstukken.
EEN SCHEERPAN VOL LOF
Olga heeft haar man (de niet bij name genoemde hoofdpersoon) in de steek gelaten. Daarom eet hij nauwelijks meer en
heeft hij geen zin om in zijn atelier te werken. Overal hangt hij foto's en andere herinneringen van haar op en herleest hij
haar brieven. Ze heeft hem verlaten voor 'zo'n klootzak, zo'n handelsreiziger'. Na veertien dagen komt hij uit zijn bed en vrijt
met elke vrouw die hij maar te pakken kan krijgen. Na een maand heeft hij er genoeg van en gaat als een bezetene werken:
hij voltooit het ene beeld of schilderij na het andere. Hij verhuurt zijn voorkamer aan twee Amerikaanse studentes, die hij met
rust laat.
DE VLEUGELS VAN HERMES
De ouders van Olga worden beschreven. Hij is een lobbes, die graag in zijn favoriete crapaudje de Radetzkymars ritmisch
begeleidt met de woorden 'tieten kont, tieten kont, tieten kont kont kont' en steeds dezelfde moppen vertelt. Een voorbeeld:
'Ken je die mop van die twee jongens die naar Parijs gingen? Nou, die gingen niet.' Hij heeft van zijn vader de Hermes N.V.,
een groothandel in huishoudelijke artikelen, geërfd. Hij heeft een leverziekte.Zijn vrouw heeft kanker gehad, waardoor een
borst is afgezet. Ze probeert de relatie tussen Olga en de hoofdpersoon te verbreken, ze wijst erop dat hij 'maar' een
armoedige artiest is en zij van gegoede huize zijn. Zij gaat stiekem met andere mannen om, haar echtgenoot is hiervan
echter op de hoogte. Dan sterft hij en wordt gecremeerd, niet zittend in zijn stoel de Radetzkymars begeleidend, zoals de
hoofdpersoon zich voorstelt, maar met een fuga van Bach.
EEN BONTJAS IN HET BLEU
De hoofdpersoon vertelt hoe hij Olga ontmoette. Hij was student beeldhouwkunst aan de Rijksakademie in Amsterdam en
werkte in de grotten van de Sint-Pietersberg aan een religieus reliëf. In de buurt van Roermond ging hij liften naar
Amsterdam en werd opgepikt door een roodharige vrouw in een grote auto, Olga. Ze bleken direct tot elkaar aangetrokken
en begonnen te vrijen in de auto. Bij het dichtritsen van zijn gulp raakte zijn penis tussen de rits, wat met een bij een boer
geleend tangetje verholpen werd. Weer op weg kregen ze de slappe lach, waardoor de auto slipte en tegen een boom botste.
Ze liepen slechts lichte verwondingen op. Twee maanden lang bezocht hij de Rijksakademie niet.
SOMEDAY SWEETHEART
Tijdens die twee maanden moet hij steeds aan haar denken. Tevergeefs probeert hij contact te leggen: hij reist naar Alkmaar,
Olga's woonplaats, en posteert zich in een portiek tegenover Hermes N.V.; ook belt hij haar op, maar haar moeder wimpelt
hem af. Toevallig ziet hij haar op de kermis in de Amsterdamse Nieuwmarkt. Ze vertelt dat haar ouders op vakantie zijn, hij
stelt voor dat ze bij hem intrekt en ze blijft drie weken in zijn atelier. Ze vertelt over haar ouders,bijvoorbeeld dat haar
moeder haar had wijsgemaakt dat zij een borst had moeten missen door het zuigen dat Olga eraan gedaan had. Ze beleven
een tijd van intens seksueel verkeer.
DE WRAAKAPPEL
De hoofdpersoon beschrijft de tijd na het vertrek van de twee Amerikaanse studentes. Hij verlangt hevig naar 'die rooie.' Hij
gaat echter seksueel niet als een beest tekeer, zoals die eerste veertien dagen na haar vertrek, maar zoekt nu 'innerlijk
contact'. Hij neemt meisjes mee die in de problemen zitten en praat met hen. Hij zoekt troost bij oudere vrouwen, praat over
Olga's lichaam en huilt bij hen uit.
REQUIEM VOOR EEN DOOIE MUS
Olga is nog bij hem. Ze ziet hoe kinderen een musje begraven met het kopje boven de aarde. Ze gaat erheen om te kijken of
het nog leeft en begraaft met hem het musje. Ze vertelt hem over haar 'poppencomplex': haar vader had vroeger al haar
poppen moeten begraven, omdat zij een keer de maden uit een van haar poppen had zien komen.
DE VERRASSINGSAUTOMAAT
De eerste maanden dat ze bij elkaar zijn, rijden ze heel Nederland door. Hij dicteert haar een brief aan haar ouders, waarin zij
de band met hen opzegt. Ondanks hun verzet gaan ze trouwen, op de fiets gaan ze naar het stadhuis. In Alkmaar wordt het
huwelijk gevierd rond de barbecue.Olga krijgt van haar moeder als cadeau een kinderwagen. Na de receptie vraagt Olga's
, moeder aan haar kersverse schoonzoon of hij directeur van Hermes N.V. wil worden. Hij weigert. Zij wijst hen daarop nog
eens duidelijk op hun toekomst: ze krijgen van haar geen cent en Olga gaat een armoedig bestaan tegemoet met een
armoedzaaier als echtgenoot.
MARXISTISCHE TUINKABOUTERS
De tijd na het trouwen. Hij krijgt zijn eerste opdracht: 'moedergeluk' in brons. Olga poseert met een pop. Van het geld dat hij
ermee verdient, kunnen ze een jaar zuinig leven. Ze leven gelukkig,hij vrijt veel met haar, kent elk plooitje van haar lichaam.
Na een jaar krijgt hij dezelfde opdracht,ze weigert echter om opnieuw te poseren. Het resultaat is 'een levenloos stuk
abstractie dat niets van haar bewaarde'.
PEEL ME A GRAPE
Met Olga bezoekt hij jazzconcerten en bioscoopvoorstellingen. Zij richt het atelier gezellig in en zoekt een baan, omdat hij in
de contraprestatie terechtkomt. Daarmee moet ze stoppen als de 'heren' van de bank te opdringerig worden.
EEN MUIS MET EEN TRAUMA
'Ze zeggen wel dat mensen die geen kinderen krijgen of ze om de een of andere reden niet willen hebben, compensatie
zoeken voor dat gemis bij dieren.' Olga haalt allerlei dieren in huis,waarmee het lang niet altijd goed afloopt.
MISS WESPENTAILLE
De hoofdpersoon merkt dat Olga veranderd is. Ze belt vaker haar moeder, die haar 'vergiftigt'met verhalen over rijk
getrouwde dochters, die in dure auto's verre reizen kunnen maken. Olga wil zich 'uit zijn omhelzing vrijmaken'. Met oudjaar is
ze nog bij hem. 'En zo begon voor ons het nieuwe jaar. Het jaar waarin ik haar voorgoed kwijt zou raken.'
DE ANATOMISCHE STAND
'Het begon allemaal met de Huishoudbeurs in de RAI.' Hermes N.V. heeft er een stand en Olga wordt door haar moeder
uitgenodigd daarheen te komen. Later op de dag belt Olga haar man en vraagt hem te komen eten. In een Indisch restaurant
flirt ze openlijk met een zakenrelatie. Hij verstart, krijgt het op zijn zenuwen, kotst letterlijk zijn walging uit, stompt haar een
blauw oog en vertrekt per taxi naar zijn atelier. Midden in de nacht belt ze op en zegt 'natuurlijk' niet thuis te komen. Daarna
vernielt hij alle portretten van haar.
DE HEKSENCENTRALE
Als hij rustig geworden is, zint hij op wraak. Al gauw beseft hij dat hij verloren heeft. Hij weet haar nog een keer te spreken te
krijgen, zelfs nog een keer met haar te vrijen, maar de invloed van haar moeder is te groot: die dreigt met de politie en hij
verlaat haar huis.
CAESAR EN BRIGITTE BARDOT
De echtscheidingsprocedure wordt afgewikkeld op grond van door Olga gepleegd overspel. Hij moet echter een formulier
ondertekenen, waarin hij toegeeft dat het overspel slechts gebruikt is als excuus voor de scheiding. Slechts na grote aarzeling
zet hij zijn handtekening eronder. Olga ziet er slecht uit, is zwaar opgemaakt en flirt openlijk.
VEILIGHEIDSLUCIFERS
Na alle ellende komt hij maar langzaam op gang. Dan werkt hij als een bezetene, o.a. met pop-art. Hij heeft vele contacten
met vrouwen, vooral bij hén thuis.
DE VERVLOEKINGSSPIJKERS
Hij hoort vage berichten over Olga, bijvoorbeeld dat ze een paar maanden na de scheiding hals-over-kop in Schotland had
willen trouwen, maar zich bedacht en de bij de scheiding vastgestelde termijn van negen maanden afwachtte. Na ongeveer
twee jaar ziet hij haar in de Bijenkorf,'geknakt, zielig, onecht'. Ze vertelt over haar mislukte avontuur met de handelsreiziger
en haar huwelijk met een Alkmaarse zakenrelatie. Thuisgekomen jankt hij alle ellende van twee jaar eruit.
NICE DOLLS & JUDASPOPPEN
Hij is erg eenzaam. 'Ik werkte en ik sliep.' Hij hoort van een vriendin van Olga dat zij zwanger is geraakt, wat het einde van
haar tweede huwelijk had betekend. Ze liet het met zeepsop wegmaken, wat haar een eierstok had gekost. Ze had een
Amerikaanse ingenier leren kennen,de derde huwelijkskandidaat. Met hem reist ze overal heen; ze stuurt de hoofdpersoon
kaarten en brieven.
