Probleem 2 Inkomstenbelasting omvat alle stof omtrent loon, zo ook loon in natura, vrijgesteld loon en negatief loon. Dit probleem bevat een oplossing van de casus en extra vragen antwoorden.
De heffingsgrondslag voor de LB is loon. Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking of een vroegere
dienstbetrekking wordt genoten, daaronder mede begrepen hetgeen wordt vergoed of verstrekt in
het kader van de dienstbetrekking.
Uit de wettekst blijkt dat de bron van het belaste loon de dienstbetrekking is en niet de arbeid. Belast
loon wordt volgens art. 10 lid 1 Wet LB 1964 genoten ‘uit’ een dienstbetrekking.
Er is geen voordeel – en dus ook geen belast loon – als bepaalde vergoedingen of verstrekkingen
opkomen in verband met de dienstbetrekking maar die slechts zijn bedoeld voor puur zakelijk
gebruik door de werknemer. Er wordt dan door de werknemer geen beloning voor verrichte
werkzaamheden genoten.
Wanneer een werkgever aan zijn werknemers een geschenk geeft, behoort dit in principe tot het
belaste loon. Een geschenk echter, dat een werknemer ontvangt van zijn collega’s, bijvoorbeeld ter
gelegenheid van zijn huwelijk, wordt geacht in de persoonlijke sfeer te liggen. De tegenwaarde
daarvan is dus niet belast.
Het begrip ‘loon’ voor de loonbelasting/premie volksverzekeringen is ook bepalend voor de
inkomstenbelasting. In art. 3.81 IB is bepaald dat het begrip ‘loon’ voor de inkomstenbelasting wordt
opgevat overeenkomstig de wettelijke bepalingen van de loonbelasting.
Het is dus niet zo dat elke betaling door de werkgever belast loon is. Alleen ingeval een voordeel is
genoten en de oorzaak van de betaling of verstrekking is gelegen in het streven van werkgever om
daarmee de werknemer te belonen voor het verrichte werk behoort de bate tot het loon te worden
gerekend.
Uit de wettelijke definitie kan men opmaken dat er voor de aanwezigheid van loon een
dienstbetrekking moet zijn. Echter is dit niet voldoende als alleen hieraan wordt voldaan. Wil er
namelijk sprake zijn van toereikende causaliteit zijn er nog andere voorwaarden. Loon is allereerst de
vergoeding die iemand ontvangt voor in dienstbetrekking verrichte werkzaamheden. Belast zijn
genoten prestaties die kunnen worden beschouwd als vergelding voor hetgeen de werknemer als
zodanig heeft verricht of verwacht wordt te zullen verrichten. Als men uit sympathie een gift krijgt
van de werkgever is dit dus geen loon. Wel loon zijn bijvoorbeeld tipgelden die werknemers krijgen
of extra omzet die de werknemers maken en zelf mogen houden. Hiervoor moet de werkgever dus
loonbelasting inhouden.
Als het niet onder bovengenoemde gevallen gaat kan het nog steeds onder loon vallen. Er moet dan
naar omstandigheden worden beoordeeld of de band met de dienstbetrekking zo nauw is dat de
beloning daaraan kan worden toegerekend. Bijvoorbeeld presentiegeld werd als loon gezien bij een
ondernemingsraadslid. Ook in de volgende casus is er geen sprake van loon. In het smeerkuil-arrest is
er een werknemer gewond en arbeidsongeschikt geraakt door een explosie op het werk. Hij ontving
hiervoor een schadevergoeding. De Hoge Raad bepaalde dat een schadevergoeding loon kan zijn,
maar alleen als daarover regels zijn opgenomen in de arbeidsvoorwaarden. In verschillende arresten
zijn er drie uitzonderingen geformuleerd op het ruime loonbegrip:
Als er geen causaliteit is smeerkuil
Er moet een werkzaamheid zijn verricht (dus geen dingen uit sympathie)
Als er sprake is van intermediaire kosten
1
, Intermediaire kosten
Als sprake is van vergoedingen voor uitgaven die de werknemer in opdracht en voor rekening van de
werkgever maakt kan er sprake zijn van vergoeding van intermediaire kosten. Dat zijn vergoedingen
die lijken op gewone kostenvergoedingen. Het betreft echter uitgaven door de werknemer in de
vorm van voorgeschoten kosten, gemaakt op initiatief van de werkgever, die de werkgever
terugbetaalt aan de werknemer. Vergoedingen voor intermediaire kosten behoren niet tot
vergoedingen die moeten worden getoetst aan het bestaande art. 10 LB. Dergelijke vergoedingen
zijn dus geen belast loon.
Eisen dienstbetrekking
Art. 7:610 BW bepaalt dat een dienstbetrekking de overeenkomst is waarbij de werknemer zich
verbindt in dienst van de werkgever tegen loon gedurende zekere tijd te arbeid te verrichten.
Uit deze definitie kan men een aantal eisen opmaken:
Gezagsvereiste de werkgever moet bevoegd zijn om aanwijzingen te geven en opdrachten
te verstrekken die de werknemer moet opvolgen.
Loon arbeid om niet is dus geen dienstbetrekking. Een kostendekkende vergoeding is voor
dit vereiste al voldoende.
Enige duurzaamheid de werknemer moet zich gedurende een zekere tijd verplichten om
arbeid te verrichten. Hij verhuurt zich dus niet voor een klus maar voor een bepaalde
periode.
Persoonlijkheid de arbeid moet persoonlijk worden verricht.
Loon uit vroegere dienstbetrekking
Dit is loon dat wordt genoten uit een dienstbetrekking waar de belastingplichtigen vroeger heeft
gewerkt. Het onderscheid tussen loon uit tegenwoordige dienstbetrekking en uit vroegere
dienstbetrekking is volgens de Hoge Raad bepalend of de uitkering een nauw verband heeft met de
verrichte arbeid of meer algemeen hun oorzaak vinden in het voorheen verricht zijn van die arbeid.
Dit is in bijzonder het geval bij aanspraken die nog niet in de loonbelasting zijn belast zijn. Denk
hierbij aan uitkeringen van een pensioenrecht.
Van loon uit vroegere dienstbetrekking is geen sprake als de beloning voor een arbeidsprestatie
wordt vertraagd, eventueel na beëindiging van de dienstbetrekking, door een rechtszaak.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tax-student. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
