Compacte stad: Stadvernieuwing waarbij het opvullen van open plekken en het
bouwen van nieuwe wijken tegen de oude stad uitgangspunten zijn
Netwerkstad: een stadsgewest met een netwerk van contacten tussen de
verschillende onderdelen
Renovatie: Het opknappen van huizen
Ruimtelijke: De omvang van een gebied waarop een vraagstuk zich afspeelt, zoals
buurt, wijk, gemeente, stadgwest, regio, land etx.
Sanering: Het afbreken van gebouwen of wijken en ze vervangen door nieuwbouw
Segregatie: Het gescheiden wonen van verschillende bevolkingsgroepen in een stad
Sociale ongelijkheid: Grote en ongewenste verschillen in welvaart en
ontwikkelingskansen tussen de verschillende groepen (klassen) van de bevolking
Stadsgewest: Een gebied waarin een stad en de regio eromheen stevig met elkaar
verbonden zijn door werk en het gebruik van voorzieningen en met elkaar
samenwerken
Suburbanisatie: Proces waarbij mensen en bedrijven vanuit een stad naar het
omringende platteland trekken
Woningdichtheid: Het aantal woningen per hectare.
4.1 De randstand en de rest
Het belang van de Randstad:
De randstad* met ruim 7 miljoen inwoners is na Londen, Parijs en het Ruhrgebied
de grootste metropool* van Europa. Wordt dus voorgesteld als Delta Metropool: een
wereldstad aan de monding van de grote rivieren Rijn en Maas.
Randstad is poly centrische ringstad: uit veel steden bestaand (net als
Ruhrgebied), gebouwd in de vorm van een (bijna) ring (net als San Fransisco)
Een metropool vervult voor de wijde omgeving een aantal grootstedelijke
functies.* Denk aan: hoofdkantoren van multinationals, universiteiten,
rechtbanken en concertgebouwen
De liggingskenmerken van de Randstad zijn gunstig: aan een druk bevaren
zee en dichtbij grote afzetmarken en twee mainports.*
Hoe zie de grote economische betekenis van mainport?
De toegevoegde waarde, de werkgelegenheid en de verbinding met de rest van
Europa door distributie van goederen en transfers van passagiers zijn het bewijs voor
de economische betekenis .
Mainports zijn aantrekkelijke vestigingsplaatsen voor bedrijven, instellingen en
inwoners. De randstad is hierin niet uniek en heeft veel concurrentie.
Randstad: Stedelijk gebied gevormd door Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en
Utrecht met hun omgeving, dat in een ring rond een grotendeels landelijk gebied ligt.
Metropool: Stedelijk gebied dat niet allen de kernstad, maar ook de voorsteden en
het ommeland bevat.
Grootstedelijke functies: Activiteiten in bedrijvigheid, openbaar bestuur, kennis,
cultuur en recreatie, waarvan de bevolking in wijde omtrek van steden gebruikmaakt.
Mainports: Intercontinentale transport knooppunt (Amsterdam Schiphol, de
Rotterdamse haven)
1
, De ruimtelijke opbouw van de Randstand:
De randstad bestaat uit twee stedelijke netwerken: Steden die door middel van
infrastructuur en onderlinge relaties met elkaar verbonden zijn
1. De Noordvleugel: Deel van de Randstad, bestaande uit de kernsteden
Amsterdam en Utrecht, dat zich uitstrekt over drie provincies.
Dit deel van de randstad is economisch het sterktst ofwel een hoog
bbp/hoofd
2. De Zuidvleugel: Deel van de Randstad, binnen de provincie Zuid-Holland dat
bestaat uit de kernsteden Rotterdam en Den Haag en omgeving en dat zich
uitstrekt tot Leiden.
Minder sterk dan de Noordvleugel, de topsectoren chemie, industrie en
logistiek generen minder toegevoegde waarde en het gemiddelde
opleidingsniveau is hier lager.
3. Tussen deze stedelijke netwerken in ligt het Groene Hart: groen en
grotendeels nog open landelijk gebied dat tussen de vier grote steden in ligt.
De overheid staat de verstedelijking hier zeer beperkt toe om de agrarische
functie te behouden. Aangewezen als Nationaalpark. Er liggen nog wel
plaatsen (Alphen aan de Rijn, Gouda, Woerden, Gorcum)
Migratie-saldo-nul beleid
4. Blauwe kamer (de plassen)
Buitend de Randstad treffen we de groeien kernen aan: als functie overloop van de
Randstad opvangen. Uitschuifproces rest Nederland: halfwegzone = het verstedelijkt
gebied in Noord-Brabant en Gelderland.
Bevolkingskrimp versus metroolpoolvorming:
De bevolking zal tot 2040 sterk toenemen. Hoe sterk is afhankelijk van de
woningbouw.
Steden in de randstad raken steeds meer met elkaar verbonden:
metropoolvorming = Het proces van globalisering in de stedelijke
samenleving dat leidt tot intensivering van de bebouwde ruimte.
Amsterdam heeft hierin een bonus: hoogwaardige woonmilieu, veelzijdige
culturele voorzieningen en een aantrekkelijke natuur in de directe omgeving.
Hierdoor blijven de huizenprijzen stijgen en de uitbreiding en bebouwing in
omliggende steden.
Gevolg metropoolvorming: investering van ruimtegebruik meer wegen en
hoogbouw.
Stimulatie metropoolvorming leidt tot toename in ruimtelijke verschillen in Nederland.
In de plattelandsgebied en steden aan de ‘randen’ van Nederland:
Daalt het geboortecijfer
De bevolking vergrijst
Er is bevolkingskrimp: Daling van het aantal inwoners in een gebied.
Gevolgen zijn: leegstand van woningen, winkels, bedrijfspanden en
voorzieningen die moeten aanpassen of sluiten.
2