ORTHOPEDAGOGIEK
Studiejaar 2023-2024
Jeugdhulp 2
UITWERKING LEERDOELEN PER HC
, STARTCOLLEGE
-----------------------------------------------------------------------------------------
Wat is het verschil tussen het vrijwillig kader en het gedwongen kader in de hulpverlening aan
jeugdigen en ouders?
• Vrijwillige hulpverlening: hupverlening die je biedt vanuit een preventief kader, vanuit een
hulpverleningsinstantie, dus iets waar geen gerechtelijke maatregelen bij betrokken zijn.
• Drang: grijs gebied tussen vrijwillig en dwang. Meestal in de vorm van een waarschuwing. Je zit
net voor de melding en geeft ouders een kans om het te verbeteren.
• Gedwongen hulpverlening: er zijn wel gerechtelijke maatregelen zoals een onder toezicht
stelling (OTS). Ouder hebben niet meer het volledige zeggenschap van willen we wel/geen hulp.
Wat is het verschil tussen civielrechtelijke en strafrechtelijke procedure in de hulpverlening aan
jeugdigen en hun ouders?
• Civielrecht: alles waar we het in het startcollege over hebben. Kinderen die in hun ontwikkeling
worden bedreigd.
• Jeugdstrafrecht: als een jongere in contact komt met justitie vanwege crimineel gedrag.
• Kinderechter kan met beide te maken hebben, maar is vaak gespecialiseerd in 1 van de 2.
Wat betekent het als ouders gezag hebben over een jeugdige?
• Rijksoverheid: “Een ouder die gezag over een kind heeft, moet het kind verzorgen en opvoeden.
Daarnaast mag de ouder officiële handelingen uitvoeren voor het kind. Zoals een handtekening
zetten voor de aanvraag van een paspoort.”
• Burgerlijk Wetboek: “Het gezag heeft betrekking op de persoon van de minderjarige, het bewind
over zijn vermogen en zijn vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen, zowel in als buiten
rechte.”
• Wie heeft gezag?
- Als je het gezag hebt moet je het kind verzorgen en opvoeden, en je bent bevoegd om
beslissingen te maken voor kinderen
- Max 2 ouders mogen het gezag hebben
- Formele relatie: getrouwd/geregistreerd partnerschap, voor geboorte = automatisch gezag.
Op het moment dat ouders scheiden blijft dat gezag bestaan.
- Geen formele relatie: niet getrouwd/geregistreerd = zelf regelen via erkenning.
- Ook een niet biologische ouder kan gezag hebben.
- Eenhoofdig gezag: soms beslist rechter dat maar 1 ouder gezag mag hebben.
Dit gebeurt als ouders te vel strijd hebben of als een van de ouders beperkt is.
In welke situaties worden kinderbeschermingsmaatregelen toegepast?
• Als (er het vermoeden is dat) ouders:
- Zich niet aan de wet houden (leerplicht, verbod kinderarbeid)
- De lichamelijke of geestelijke ontwikkeling van het kind bedreigen
- Niet in staat zijn voor het kind te zorgen en vaardigheden te verbeteren (beperking)
, Welke taken en verantwoordelijkheden hebben verschillende organisaties en instanties als er een
kinderbeschermingsmaatregel wordt uitgesproken en wat is de (juridische) procedure als er een
kinderbeschermingsmaatregel wordt uitgesproken?
• Route naar kinderbeschermingsmaatregel
1. Melding bij Raad voor de Kinderbescherming:
Door: Gemeente, Jeugdhulporganisatie, Gecertificeerde instelling of Veilig Thuis.
Voorafgaand aan de melding zou een gesprek aan de jeugdbeschermingstafel kunnen
plaatsvinden, hier zit iemand bij van de raad, jeugdbescherming, huidige hulpverlening.
Tijdens het gesprek wordt er gekeken of er niks meer mogelijk is in het vrijwillige kader.
2. Raadsonderzoek:
Onderzoeker van raad van kinderbescherming gaat in gesprek met kind, school,
hulpverlener, ouders.
3. Indienen verzoek rechter:
Raadsonderzoeker dient verzoek in bij de rechter voor OTS.
4. Kinderbeschermingsmaatregel:
Rechter kijkt kritisch en spreekt dan iets uit, hier is een overgang van vrijwillig kader naar de
jeugdbescherming. De gezinsvoogd/jeugdbescherming neemt het van de voormalige
hulpverlener over.
• Kinderbeschermingsmaatregelen
- OTS (Ondertoezichtstelling): Voor ½ jaar tot 1 jaar, verlenging mogelijk.
De ouders behouden hun gezag, maar de jeugdbeschermer/gezinsvoogd kijkt mee. Als ouders
en jeugdbeschermer het niet eens zijn wordt het weer aan de rechter voorgedragen.
- VOTS (Voorlopige Ondertoezichtstelling): Voor max 3 maanden, Meestal met MUHP
Als het heel snel nodig is, meestal doet men dat omdat een kind uit huis geplaatst moet
worden.
- Machtiging Uithuisplaatsing (MUHP) + (V)OTS
Kan alleen met VOTS worden uitgesproken.
- Gezagsbeëindigende maatregel
Voogdij afgenomen, GI of bijv pleegouder wordt voogd.
- Machtiging gesloten jeugdzorg
≈ MUHP, Meer juridische consequenties, Kan ook Voorwaardelijk ingezet. Heeft juridisch
stevigere consequenties dan een uithuisplaatsing.
• Wat gebeurt er na de kinderbeschermingsmaatregel?
- Inzet Jeugdbeschermer/Gezinsvoogd
Vanuit Gecertificeerde Instelling (GI) bijv: Jeugdbescherming West, William Schrikker, Leger
des Heils. De jeugdbeschermer maakt een plan, volgt het proces en voert maatregel uit,
maar voert de hulpverlening niet zelf uit.
- Inzet jeugdhulporganisaties
Bijv door Jeugdformaat (intensieve gezinsbegeleiding), Indien wenselijk; “terugwerken” naar
huis, zij voeren de hulpverlening uit.
