Uitgebreide samenvatting van Hoofdstuk 5 (Geheugen) en Hoofdstuk 7 (Psychologische ontwikkeling) uit het boek: Psychologie, een inleiding van Philip G Zimbardo (8e druk).
Voor DBG 1.4 van Voeding en Dietetiek jaar 1.
Psychologie hoofdstuk 5 Geheugen
- we kunnen niet altijd op ons geheugen vertrouwen en we weten niet precies wanneer wel en niet.
centrale vraag: hoe kunnen we op basis van onze kennis over het geheugen beweringen over
teruggehaalde Herinneringen beoordelen:
- maakt het geheugen registratie van alles?
- herinneren we emotionele ervaringen het beste?
- hoe betrouwbaar zijn ervaringen en herinneringen uit vroege jeugd?
- zijn levendige herinneringen nauwkeuriger dan minder levendige herinneringen.
5.1 wat is het geheugen?
cognitieve psychologen definiëren het geheugen als: elk systeem (van de mens, dier of apparaat) dat
informatie codeert, opslaat en terughaalt.
in tegenstelling tot een computer is dat van een mens een cognitief geheugensysteem dat informatie
krijgt van de zintuigen en een gedeelte daarvan omzet in betekenisvolle patronen die opgeslagen
kunnen worden voor eventueel alter gebruik.
kernconcept: het geheugen van de mens is een informatieverwerkingssysteem dat constructief werkt
om informatie te coderen. Op te slaan en weer terug te halen.
geheugen is een cognitief systeem dat de informatie uit het proces van sensatie en perceptie
verwerkt, codeert en opslag. Oftewel geheugen maakt leren mogelijk, want zoals je weet is er alleen
sprake van leren als er blijvende veranderingen optreden.
5.1.1 Metaforen voor het geheugen.
informatieverwerkingsmodel: cognitieve benadering van het geheugen, die de nadruk legt op de
wijze waarop informatie systematische veranderingen ondergaat bij het coderen, opslaan en
terughalen ervan.
nadruk ligt op dat het functioneel is.
terughalen: je reconstrueert de gebeurtenis, de lege vlakken vul je zelf in met wat je wou dat
gebeurde. Vaak heb je niet door dat je geheugen
5.1.2 De drie essentiële functies van het geheugen.
eigenlijk slaat het geheugen betekenisloze sensorische informatie op en verandert deze in
waardevolle patronen die je kunt opslaan en hergebruiken.
1) Coderen. Om te coderen moet je eerst een stimulus selecteren van de prikkels, is het geluid, pijn,
geur, beeld? Vervolgens moet je de onderscheidende kenmerken van die stimulus identificeren.
geluid hard of zacht? Heb je het al eens eerder gehoord? Van een melodie? Dan plak je er een
label op om het betekenisvol te maken.
coderen = eerste elementaire functie van het geheugen. Heeft te maken met het omzetten van
informatie in een vorm die het beste in het geheugensysteem past.
2) opslaan. 2e essentiële functie. Heeft te maken met het voor een gedurende tijd opslaan van
informatie in een bepaalde vorm.
elaboratie: nieuwe info aan informatie gekoppeld die in je geheugen opgeslagen ligt.
,3) terughalen. 3e elementaire geheugentaak. Is de beloning voror je eerdere inspanning bij coderen
en opslaan. Als je een juist gecodeerde herinnering hebt, duurt het maar heel kort de informatie
terug te vinden. Helaas werkt terughalen niet altijd goed, soms maakt het systeem fouten, informatie
vertekend of compleet weg.
5.2 hoe vormen we herinneringen?
als informatie onderdeel van je geheugen moet worden doorloop 3 stadia:
1 sensorische geheugen
2) werkgeheugen
3) lange termijn geheugen.
kernconcept 5.2: elk van de 3 geheugenstadia codeert en houdt herinneringen op andere manier
vast. Maar samen zorgen ze ervoor dat een sensorische ervaring wordt omgezet in een blijvend
geheugenspoor met een bepaald patroon of een bepaalde betekenis.
alles vanuit je lange termijn geheugen kan je terughalen naar je werkgeheugen.
5.2.1 eerste stadium: sensorisch geheugen.
sensorische geheugen = 1e van de 3 geheugenstadia, waarin de sensorische indrukken van stimuli
korte tijd worden bewaard of geregistreerd, ook wel sensorische register genoemd.
belangrijkste taak: de stroom aan sensaties net zo lang vast houden tot je hersenen besloten hebben
welke informatie jouw aandacht verdient.
de capaciteit en duur van het sensorische geheugen:
- capaciteit van het sensorische geheugen bestaat uit 12 of meer items, maar dat alle items op 3 of 4
items na uit het sensorische geheugen verdwijnen voor ze het bewustzijn bereiken.
- met voortdurend nieuwe informatie die binnenkomt kunnen we het niet lang vasthouden, net lang
genoeg om in elkaar over te lopen en onze ervaring een gevoel van continuïteit te geven.
de structuur en functie van het sensorische geheugen:
- elk zintuig heeft zijn eigen aparte sensorische opslagruimte. Elk deel van het sensorisch geheugen
bevat dus een ander soort informatie en dus niet enkel visuele beelden. voor beelden heet het
iconisch geheugen: hier worden gecodeerde lichtpatronen geregistreerd die we uiteindelijk
waarnemen als visuele beelden.
- voor geluid heet het echoïsch geheugen.
- sensorische geheugen taak: de beelden en andere sensorische informatie gedurende korte tijd vast
te houden, waar het werkgeheugen gewaarwording aan hecht.
5.2.2 het tweede stadium: het werkgeheugen.
hier vormt werkgeheugen de tijdelijke buffer waarin je alles vasthoudt. Het werkgeheugen kan
verbinding maken met het langetermijngeheugen.
- hier wordt de informatie 20-30 seconden vastgehouden.
- werkgeheugen = korte termijngeheugen.
werkgeheugen = 2e stadia voor geheugenstadia, met een zeer beperkte capaciteit. Zonder repeteren
worden indrukken van waargenomen gebeurtenissen of ervaringen max een minuut bewaard.
- soort werkplaats, waar we informatie sorteren en coderen voordat we die aan het
langetermijngeheugen toevoegen.
- hier spelen we met ideeën, beelden die we uit het langetermijngeheugen hebben gehaald dit proces heet denken.
, De capaciteit en duur van het werkgeheugen:
- magisch getal: 7 +/- 2 betekend dat het werkgeheugen ongeveer 7 items kan bevatten. Verschilt
per persoon.
- als we ons hele werkgeheugen vullen met informatie, komt nieuwe info niet binnen.
- vanwege deze beperkte capaciteit is het bijvoorbeeld niet verantwoordt autorijden en bellen
tegelijk. dan verwerken we maar 50% van de sensorische prikkels.
- heeft de geringste capaciteit.
coderen en opslaan in het werkgeheugen:
je kunt beperkingen die door de geringe opslag van het werkgeheugen op 2 manieren omzeilen:
- repeteren
- actief herhalen.
chunks and chunking:
- chunk = elk patroon of elke betekenisvolle eenheid van informatie die zich in het geheugen bevindt.
Kan een enkele letter of getal zijn, groep letter, groep items, of een hele zin.
chunking= proces waarbij stukjes informatie georganiseerd worden tot kleiner aantal betekenisvolle
eenheden (chunks) op deze manier creëer je ruimte in het werkgeheugen.
ga je bv 011 – 2900- 994 heb je 1 nummer opgedeeld in 3 chunks.
dan gebruik je 3 vakjes ipv 10 vakjes.
repeteren: proces waarbij informatie steeds herhaald wordt om te voorkomen dat het vervaagt in de
tijd dat het in het werkgeheugen zit. Repeteren vereist geen actieve verwerking.
betere manier actief herhalen door verbanden te leggen (elaboratie) = een proces van het
werkgeheugen waarin informatie actief wordt verwerkt door verbanden te leggen met kennis die al
in het langetermijngeheugen opslagen ligt.
mindmaps, persoonlijke voorbeelden.
structuur en functie van het werkgeheugen:
werkgeheugen bestaat ui 5 onderdelen:
- centrale bestuurder
-fonologische lus
- schetsboek
- de episodische buffer
- semantische buffer.
centrale bestuurder: distributiecentrum voor informatie, richt je aandacht op de belangrijkste
prikkels en negeert de andere.
akoestische codering: de fonologische lus: als je miauw leest, hoor je het geluid in je hoofd. Bij
woorden die geen imitatie van geluid hebben, vindt deze akoestische codering minder duidelijk
plaats. Het werkgeheugen zet alle woorden die we tegenkomen om in geluiden van gesproken taal
en stuurt dit naar de fonologische lus, daar worden ze in akoestische vorm opgeslagen.
akoestische codering kan leiden tot specifieke geheugenfouten verwarring tussen letters die
hetzelfde klinken (D T )
visuele en ruimtelijke codering: schetsboek: codeert visuele beelden die je in gedachten doorzoekt
als je je probeert te herinneren waar je iets hebt neergelegd. Bevat ook mentale plattegrond naar bv
school.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catootje98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
