Beknopte samenvatting van hoofdstuk 3, 6, 8 en 9 van het boek Onderzoek Doen! Alle belangrijkste punten worden per paragrafen uitgelicht, waaronder alle begrippen. Ook voor dit tentamen een voldoende kunnen behalen, namelijk een 8,7!
3.1 Functies van literatuur
Vier functies van de literatuur:
1. Definiëren van de belangrijkste begrippen uit het onderzoek
2. Achterhalen wat er al bekend is over het thema
3. Leren van de onderzoeksopzet van vergelijkbare onderzoeken in het verleden
4. Achterhalen van gevalideerde onderzoeksinstrumenten
Literatuuronderzoek: fase aan het begin van het onderzoek waarin gezocht wordt naar een
theoretische inbedding van de onderzoeksvragen. Relevante theorieën en modellen worden
gebruikt om het onderwerp af te bakenen, hypotheses te vormen en de inrichting van het
onderzoek te ontwerpen.
3.2 Soorten literatuur
Primaire literatuurbronnen: bevat de eerste vastlegging van gegevens, analyses en theorieën
door directe rapportage uit zelf uitgevoerd onderzoek (scripties, rapporten).
Secundaire literatuurbronnen: belangrijkere zaken vanuit primaire bron (kranten, boeken).
Tertiaire literatuurbronnen: hoofdconclusies van meerdere onderzoeken (woordenboeken,
bibliografie).
Sneeuwbalmethode: wanneer je aan andere bronnen komt door het kijken in de
literatuurlijst van een artikel.
3.3 Conceptueel model
Geschikte theorieën voor een theoretisch model vinden:
1. Steekwoorden genereren vanuit je centrale vraag en voorkennis; zoek deze op in
handboeken per wetenschapsdiscipline.
2. Interview experts en laat hen brainstormen over mogelijke verbanden en theorieën.
3. Zoek in wetenschappelijke bronnen naar recente literatuur.
4. Maak een verklarend model op basis van wat je hebt gelezen en gehoord, waarbij je
variabelen met elkaar verbindt.
Conceptueel onderzoeksmodel: de grafische weergave van de variabelen en hun onderlinge
verbanden. Je veronderstelt dat er een verband is tussen oorzaak en gevolg; of dit echt zo is
moet je onderzoeken. De rest van het onderzoek volgt logisch uit het model.
Variabelen: kenmerken van onderzoekseenheden die meerdere waarden kunnen aannemen.
Onafhankelijke variabele: de variabele die je als onderzoeker wilt manipuleren om te
onderzoeken wat het effect is op de afhankelijke variabele. De onafhankelijke variabele is
daarbij de oorzaak.
Afhankelijke variabele: het gevolg van de onafhankelijke variabele.
Causaal verband: oorzakelijk verband, wanneer het aan deze voorwaarden is voldaan:
1. De onafhankelijke variabele gaat altijd vooraf aan de afhankelijke.
2. Er is een statisch verband tussen beide variabelen geconstateerd.
3. Er is geen derde variabele die het verband verklaart.
Interveniërende variabelen: variabele tussen de onafhankelijke en de afhankelijke variabele
in, die het verband ertussen verklaard.
Moderatorvariabele: variabele die invloed heeft op het verband tussen twee of meer
, variabelen. Voor verschillende waarden van de moderatorvariabele is het verband tussen
bijvoorbeeld een onafhankelijke en een afhankelijke variabele verschillend.
Derde variabele: een oorzaak van twee of meer andere variabelen die onderling geen relatie
hebben.
Vals verband: verband waarbij er een samenhang is tussen twee variabelen, maar waarbij de
samenhang verklaard wordt doordat beide samenhangen met een derde variabele.
Een model om menselijk gedrag te kunnen verklaren en voorspellen is de theorie van
Fishbein en Ajzen. Motivator van gedrag is in hun ogen:
1. De eigen attitude van mensen ten aanzien van dat gedrag.
2. De sociale norm.
3. De eigen effectiviteit.
Hoofdstuk 6 – Populatie en steekproef
6.1 Populatie
Populatie: verzameling personen of zaken waarover je met behulp van het onderzoek een
uitspraak wilt doen. De onderzoekseenheden zijn ofwel de populatie ofwel een steekproef
uit de populatie.
Steekproef: deel van de populatie dat uitgenodigd wordt om aan het onderzoek deel te
nemen
Welke je kiest hangt af van:
- Het type onderzoek (kwanti of kwali)
- Methode van onderzoek
- Beschikbare budget
- Gevraagde betrouwbaarheid
- Nauwkeurigheid van je resultaten
- Is de omvang niet te groot
Census: populatie-onderzoek
Operationele steekproef: de populatie waaruit je de feitelijke steekproef trekt
De fout die hierdoor ontstaat omdat je een deel van de populatie onderzoekt heet een:
steekproefkaderfout.
6.2 Steekproef kwalitatief onderzoek
Bij kwalitatief onderzoek worden bijna altijd een steekproef gebruikt, omdat de haalbare
onderzoekseenheden kleiner zijn dan de populatie omvang.
1. Interviews: wie kan de meeste informatie verstrekken en vormt een goede afspiegeling van
de populatie?
Expertinterviews: wetenschappers, docenten, vertegenwoordigers etc.
Generaliseerbaar (naar een populatie): dat wat je hebt ontdekt, is geldig voor een hele groep
mensen en niet alleen voor degenen die je hebt onderzocht.
Je moet kijken naar een evenredige vertegenwoordiging. Hiervoor kun je een matrixmethode
gebruiken
2. Focusgroepen: groep van 6 tot 12 deelnemers die bijeenkomt om te praten en hun
gedachten over een specifiek onderwerp te delen. Moet niet te heterogeen zijn, en geen
grote statusverschillen.
Onlinefocusgroepen: 4 à 5 respondenten
3. Observaties: 20 observaties minimum en je kijkt naar:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinewestra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.