Casus ‘stichting De Licht’
Gemaakt door: Aline Bredewold
Datum: Juni 2024
1. Knelpunten bij stichting de Licht
Bij Stichting De Licht spelen er diverse knelpunten die de kwaliteit van de zorg en
werkprocessen beïnvloeden. Hieronder worden drie concrete knelpunten beschreven en
gekoppeld aan relevante kwaliteitsnormen.
1. Onvoldoende personeel en beperkte capaciteit
Knelpunt: De instroom van cliënten neemt toe, maar er wordt geen extra personeel
aangetrokken om de groei op te vangen. Dit leidt tot overbelasting van de huidige
medewerkers en een mogelijke verslechtering van de zorgkwaliteit.
Kwaliteitsnorm HKZ 165: Deze norm benadrukt het belang van voldoende en gekwalificeerd
personeel om kwalitatieve zorg te kunnen bieden. Het tekort aan personeel bij stichting De
Licht kan resulteren in een niet-naleving van deze norm, waardoor de zorgkwaliteit en het
welzijn van zowel cliënten als medewerkers in het gedrang komen.
2. Onvoldoende transparantie en risicomanagement
Knelpunt: Er is een gebrek aan transparantie over de besluitvorming betreffende de
werkplekken van cliënten, en er is onduidelijkheid over wie de leiding heeft. Dit kan leiden
tot onveilige situaties en ontevredenheid bij cliënten, vooral bij degenen met autisme die
moeite hebben met veranderingen en onverwachte omgevingen.
Kwaliteitsnorm NEN 15224: Deze norm richt zich op de kwaliteit van zorg specifieke
processen en risicomanagement. De onduidelijkheid en het gebrek aan transparantie over
de werkplekken van cliënten wijzen op een gebrekkig risicomanagement, wat kan leiden tot
situaties die de veiligheid en het welzijn van de cliënten compromitteren.
3. Onevenwichtige focus op kansen vs. zorg op maat
Knelpunt: Er is een onevenwichtige focus ontstaan tussen 'zorg op maat' en 'voldoende
kansen'. De huidige nadruk ligt te veel op het bieden van arbeidskansen aan cliënten, wat de
kwaliteit van de persoonlijke zorg en begeleiding kan verminderen. Dit wordt mede
veroorzaakt door de financiële druk en de noodzaak om extra inkomsten te genereren.
Kwaliteitsnorm ISO 9001: Deze norm benadrukt het belang van klantgerichtheid en een
evenwichtige benadering van verschillende doelen binnen een organisatie. Het huidige
beleid van stichting De Licht, dat te veel nadruk legt op het bieden van kansen ten koste van
zorg op maat, wijkt af van de principes van ISO 9001, die een gebalanceerde en
cliëntgerichte benadering vereist.
2. Opvatting over risico’s bij stichting de Licht
De werkwijze van stichting De Licht toont aan dat de organisatie een pragmatische en
opportunistische benadering van risico's hanteert. Hieronder worden twee specifieke
verwijzingen naar de tekst gegeven die deze opvatting ondersteunen:
Inzet van cliënten voor klussen buiten eigen woning:
“Er komen signalen van cliënten binnen dat zij vaker dan voorheen ook in andere woningen
dan die van henzelf klussen moeten doen. Met name cliënten met autisme zijn daar niet
allemaal blij mee, omdat ze steeds weer in een vreemde omgeving komen. Daar werken
soms ook andere onderhoudstechnici die hen aansturen."
,Analyse: Deze passage laat zien dat stichting De Licht cliënten inzet voor werkzaamheden in
verschillende, soms onbekende, omgevingen zonder voldoende rekening te houden met hun
individuele behoeften en beperkingen. Dit geeft aan dat er een risico wordt genomen ten
aanzien van het welzijn van cliënten, vooral die met autisme, door hen bloot te stellen aan
onvoorspelbare situaties. De focus lijkt hier meer op het benutten van arbeidskracht en
minder op het beheren van de risico's die deze situaties met zich meebrengen voor de
cliënten.
Gebrek aan duidelijk beleid en transparantie:
"Er is onduidelijkheid over wie beslist waar een cliënt komt te werken. Het lijkt alsof de
huismeesters daarover meer te zeggen hebben dan de begeleiders. De huismeesters leren
cliënten technische vaardigheden aan; daarbij zijn niet altijd begeleiders aanwezig."
Analyse: De onduidelijkheid en het gebrek aan transparantie over wie verantwoordelijk is
voor de besluitvorming rondom de werkplekken van cliënten wijst op een tekortschietend
risicomanagement. Het ontbreken van een gestructureerde aanpak en de mogelijke
miscommunicatie tussen huismeesters en begeleiders kunnen leiden tot situaties waarin
cliënten onnodige risico's lopen, zoals inadequate begeleiding en onvoldoende toezicht. Dit
duidt erop dat de organisatie onvoldoende aandacht besteedt aan het beheersen van risico's
die voortkomen uit hun werkwijze.
Verbeterpunten op basis van de Kwaliteitsnormen
Om de werkwijze en opvatting over risico's te verbeteren, kunnen de volgende maatregelen
worden genomen in overeenstemming met kwaliteitsnormen zoals NEN 15224, HKZ 165 en
ISO 9001:
1. Ontwikkelen van een Risicomanagementsysteem:
Implementeer een gestructureerd risicomanagementsysteem dat specifiek rekening houdt
met de kwetsbaarheden van de cliënten. Dit systeem moet helder omschrijven hoe risico's
geïdentificeerd, beoordeeld, gemonitord en beheerst worden. Kwaliteitsnorm: NEN 15224
richt zich specifiek op risicomanagement in de zorgsector, en een dergelijk systeem zal
helpen om de veiligheid en het welzijn van cliënten beter te waarborgen.
2. Verbetering van Transparantie en Communicatie:
Stel duidelijke protocollen en communicatiekanalen op tussen huismeesters, begeleiders en
andere betrokkenen, zodat beslissingen omtrent de werkplekken van cliënten transparant
en goed gedocumenteerd zijn. Kwaliteitsnorm: HKZ 165 benadrukt het belang van goede
communicatie en samenwerking binnen zorgorganisaties. Door de besluitvormingsprocessen
te formaliseren en te verduidelijken, kan stichting De Licht voldoen aan deze norm en de
risico's beter beheersen.
3. Individueel Gerichte Zorg:
Zorg ervoor dat de inzet van cliënten in werkzaamheden altijd wordt afgestemd op hun
individuele capaciteiten en behoeften. Dit kan door middel van gedetailleerde persoonlijke
zorgplannen die regelmatig geëvalueerd en aangepast worden. Kwaliteitsnorm: ISO 9001
legt nadruk op klantgerichtheid en continue verbetering. Door de zorg en werkplekken beter
af te stemmen op individuele behoeften, kan stichting De Licht een hogere kwaliteit van zorg
bieden en tegelijkertijd de risico's voor cliënten minimaliseren.
Door deze verbeterpunten te implementeren, kan De Licht haar benadering van risico's
verbeteren, de veiligheid en tevredenheid van haar cliënten verhogen en voldoen aan de
relevante kwaliteitsnormen.
, 3. De drie stakeholders en de samenhang met de
knelpunten
1. Cliënten: De cliënten zijn de belangrijkste belanghebbenden, omdat zij direct afhankelijk
zijn van de zorg en ondersteuning die De Licht biedt. De knelpunten bij stichting De Licht
beïnvloeden hen op verschillende manieren:
Onvoldoende personeel en beperkte capaciteit: Door het personeelstekort kunnen
de cliënten niet de aandacht en zorg op maat krijgen die zij nodig hebben. Dit leidt
tot overbelasting van de huidige medewerkers, waardoor de kwaliteit van de zorg
afneemt.
Onvoldoende transparantie en risicomanagement: Cliënten moeten vaker klussen
doen in onbekende woningen, wat vooral voor cliënten met autisme stressvol en
verwarrend kan zijn. Het gebrek aan duidelijkheid over wie beslist waar zij werken,
creëert onzekerheid en onveiligheid.
Onevenwichtige focus op kansen vs. zorg op maat: De nadruk op het bieden van
kansen kan ertoe leiden dat de persoonlijke zorg en begeleiding van cliënten wordt
verwaarloosd. Dit kan hun welzijn en ontwikkeling negatief beïnvloeden.
Verwachtingsmanagement: Voor cliënten betekent verwachtingsmanagement dat zij
duidelijke en realistische verwachtingen hebben over de zorg en ondersteuning die zij zullen
ontvangen. De huidige knelpunten geven aan dat stichting De Licht moeite heeft om deze
verwachtingen te managen, wat leidt tot ontevredenheid en stress bij de cliënten.
2. Begeleiders: De begeleiders zijn cruciaal voor de dagelijkse zorg en ondersteuning van de
cliënten. De knelpunten bij stichting De Licht beïnvloeden hen op verschillende
manieren:
Onvoldoende personeel en beperkte capaciteit: Begeleiders ervaren overbelasting
door de toegenomen werkdruk, wat kan leiden tot burn-out en een verdere daling
van de zorgkwaliteit.
Onvoldoende transparantie en risicomanagement: Het gebrek aan duidelijkheid en
communicatie over de werkplekken van cliënten kan tot frustratie en verwarring bij
begeleiders leiden, omdat zij zich zorgen maken over de veiligheid en het welzijn van
hun cliënten.
Onevenwichtige focus op kansen vs. zorg op maat: Begeleiders moeten balanceren
tussen het bieden van zorg op maat en het ondersteunen van cliënten bij het
verwerven van vaardigheden, wat moeilijk is zonder voldoende middelen en
ondersteuning.
Verwachtingsmanagement: Voor begeleiders houdt verwachtingsmanagement in dat zij
duidelijkheid en consistentie hebben over hun taken en verantwoordelijkheden. De huidige
situatie bij stichting De Licht maakt het moeilijk voor hen om hun werk effectief te doen en
de verwachte zorgkwaliteit te leveren, wat leidt tot ontevredenheid en stress.
3. Bestuur en directie: Het bestuur en de directie zijn verantwoordelijk voor het
strategische beleid en de operationele uitvoering bij De Licht. Hun beslissingen en
werkwijze zijn direct gerelateerd aan de knelpunten:
Onvoldoende personeel en beperkte capaciteit: De uitdaging om nieuw personeel
aan te trekken en de redenen waarom open sollicitaties niet worden gehonoreerd,
vallen onder de verantwoordelijkheid van de directie. Dit beleid heeft een direct
effect op de capaciteit van stichting De Licht om adequate zorg te bieden.
