Hoofdstuk 21 Afstamming met wijzigingen
21.1 Darwinistische (r)evolutie
Evolutie = een geleidelijke verandering van generatie tot generatie in de frequentie van genetisch bepaalde
kenmerken.
Darwin: On The Origin of Species bij Means of Natural Selection, or the Presenvation of Favoured Races in the
Struggle of Life.
Evolutie verandering door de tijd heen
Darwin verandering door de tijid heen, door natuurlijke selectie
Neo-Darwinisme verandering door de tijd heen, door natuurlijke selectie, door Mendeliaanse overerving.
Belangrijke personen
Carolus Linnaeus (1707-1778)
- Eerste druk van Systema Naturae (1735)
- Tiende druk Binomiale nomenclatuur (1758)
- Bi = twee
Nominaal = namig
Nomenclatuur = naamgeving
- Bedenker van de dubbele naamgeving
James Hutton (1726-1797)
- Grondlegger van uniformitarianisme.
- Uniformitarianisme = processen in het verleden kunnen verklaard
worden met dezelfde geologische processen als die we in het
heden waarnemen.
- Eerste geleerde die de geschiedenis van de aarde vanuit het
gradualisme benaderde.
- “Het heden is de sleutel tot het verleden”
Jean-Baptiste de Lamarck (1744-1829)
- Overerving van verworven kenmerken
- “Lamarckisme”
- Epigenetica: er komen steeds meer bewijzen dat
veranderingen van buitenaf invloed kunnen hebben op
nakomelingen, niet via genen maar via genetische expressie.
Thomas Malthus (1766-1834)
- Bevolkingsgroei = exponentieel
Voedselproductie = lineair
- “Strijd om het bestaan” “Struggle for Excistence”
Georges Curvier (1769-1832)
- Ziet Mammoet als uitgestorven vorm
Charles Lyell (1791-1874)
- 1830-1833 boek “Principles of Geology” waarin hij ideeën van James Hutton uitlegt en aanvult.
- Uniformitarianisme: processen in het verleden kunnen verklaard worden met dezelfde geologische
processen als die we in het heden waarnemen.
Charles Darwin (1809-1882)
- Studeerde medicijnen, geen diploma
- Theologie gestudeerd
- 1831-1836 wereldreis Beagle
- 1859 publicatie boek “The Origin of Species”
, - Pas na terugkeer kreeg Darwin het idee dat de vinken vanuit het vasteland de eilanden hadden
gekoloniseerd en daar uiteenlopende kenmerken hadden gekregen.
- Hij treuzelde over de publicatie, ondertussen had Wallace dezelfde theorie ontwikkeld.
- Lyell zette Darwin aan om boek snel te publiceren.
Johan Gregor Mendel (1822-1884)
- “Experiments in Plant Hybridization”
- Pas rond 1900 konden natuurlijke slectie en erfelijkheid worden samengebracht.
- Dit opende een weg naar Neo-Darwinisme
21.2 Natuurlijke selectie & adaptie
Afstamming met modificaties (=wijzigingen) zorgt voor grote diversiteit.
Darwin zag de geschiedenis van het leven als een boom met meerdere takken.
Waarnemingen die leiden tot het idee van natuurlijke selectie:
- Waarneming 1: individuen binnen een populatie variëren wat betreft erfelijke eigenschappen.
Gevolgtrekking: Individuen waarbij deze eigenschappen ze een grotere kans geven te overleven en zich
voort te planten laten meer nageslacht achter (in een bepaalde omgeving).
- Waarneming 2: alle soorten zijn in staat meer nakomelingen te produceren dan er in leven blijven. Toch
blijft de populatieomvang gemiddeld gezien min of meer constant.
Gevolgtrekking: het ongelijke vermogen om te overleven en zich voort te planten leidt in de loop van de
tijd tot de accumulatie van gunstige eigenschappen.
Domesticatie leert ons dat er geselecteerd kan worden op de variatie van (overerfbare) kenmerken (
kunstmatige selectie).
In de natuur is er sprake van variatie van (overerfbare) kenmerken. Er worden in de natuur meer nakomelingen
geproduceerd dan er overleven. Soorten in de natuur zijn aangepast aan hun omgeving. Soorten in de natuur
kunnen in de loop van de tijd door allerlei factoren veranderen ( natuurlijke selectie). Geleidelijk leidt
natuurlijke selectie tot adaptatie aan de omgeving.
Als de omgeving verandert kan dit leiden tot nieuwe adaptaties en uiteindelijk tot een nieuwe soort.
Adaptatie verklaart ‘gaten’ in stamboom tussen soorten.
21.3 Aanwijzingen voor evolutie
Er zijn 9 aanwijzingen voor evolutie:
- domesticatie
- micro-evolutie
- fossielen
- homologie
- analogie
- overeenkomst embryonale ontwikkeling
- rudimentaire organen
- geografische verspreiding van soorten
- moleculaire biologie
Domesticatie
Domesticatie is het proces waarmee de mens dieren en planten (door selectie en fokken) zodanig van
eigenschappen verandert dat deze dieren en planten steeds meer aangepast raken aan het leven dicht bij en in
dienst van de mens.
Micro-evolutie
Micro-evolutie: evolutionaire veranderingen op soort niveau.
Directe observaties van kleine evolutionaire veranderingen. Veranderingen van de frequentie van allelen in een
populatie gedurende de generaties.
Fossielen
Evolutie van walvissen:
De oorsprong van walvissen is de Pakicetus (landdier).
Deze had nog poten.
Daarna kwam de Phodocetus (half land- half waterdier) ,
de poten veranderden in zwempoten.
Daarna kwam de Dorudon (volledig waterdier)
waarbij de voorpoten een stuk kleiner waren en de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yoelletas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.