Een gedetailleerde samenvatting (inclusief plaatjes uit het boek) van hoofdstuk 2 (elektriciteit, stroom, weerstand, lading, etc.) van het boek Overal Natuurkunde. Als je deze samenvatting goed leert, is een goed cijfer gegarandeerd!
- Je kunt objecten een lading geven. Bijvoorbeeld een wollen lap over een kunststof staaf te wrijven.
- Geladen staven oefenen elektrische krachten op elkaar uit: 2 met dezelfde lading stoten elkaar af. 2
verschillende lading trekken elkaar aan
- Elektrische krachten kunnen aantrekkend of afstotend zijn. Er zijn twee ladingen: positief en negatief.
- Het symbool voor lading is Q of q en de eenheid is coulomb (C)
- De meeste voorwerpen hebben geen lading, ze zijn elektrisch neutraal.
De bouw van het atoom
- Een atoom heeft een positief geladen kern, deze kern bestaat uit neutrale deeltjes (protonen) en neutrale
deeltjes (neuronen) daaromheen bewegen negatief geladen deeltjes = elektronen.
o Een proton heeft dezelfde ladingsgrootte als een elektron, ook zijn er even veel van deze deeltjes in elk
atoom.
- De grootte van de lading van een proton in de kern is het elementair
ladingsquantum e. De waarde van e = 1,60 x 10-19 C
- Atomen waar een lading van is onttrokken, door elektronen toe te voegen of
weg te nemen noem je ionen.
- Het eletrisch laden en ontladen van een voorwerp gebeurt wanneer de
buitentste elektronen worden toegevoegd of weggenomen.
Elektrische stroom
- Als je de plus- en de minpool van een batterij met elkaar verbind gaat er een lading stromen:
een elektrische stroom.
- De hoeveelheid lading die per seconde door een geleider stroomt, noem je de stroomsterkte
I
Q
I= I is de stroomsterkte in ampère (A = C/s)
T
Q is de lading die langs een punt komt in coulomb (C)
t is de tijd in seconde (s)
- Kleine stroomsterktes druk je uit in mA
Geleiders en isolatoren
- Stoffen waar lading gemakkelijk doorheen = geleiders (bijv. metalen)
- Stoffen waar lading niet of heel moeilijk doorheen kan = isolators (bijv. rubber en glas)
- De metaalatomen zitten dicht op elkaar, omdat de buitenste elektronen heel zwak zijn gebonden aan de kern
kunnen ze kriskras door elkaar bewegen. Dit zijn de vrije elektronen of geleidingselektronen.
- Als er een stroom door een metaaldraad loopt bewegen de vrije elektronen van min naar plus.
- Bij isolatoren zijn de buitenste elektronen juist sterkt gebonden aan de atoomkern.
, 2.2 Spanning
Spanningsbronnen
- Een accu is een vorm van een spanningsbron. Het soort spanningsbron hangt af van de situatie.
- In een zaklamp stop je bijv. batterijen. Thuis sluit je een apparaat aan op het stopcontact, met een
wisselspanning van 50 Hz: 50 keer per seconde verandert de stroom van richting: wisselstroom.
- Een gelijksspanningsbron (accu of batterij) heeft twee vaste polen: plus en min. De stroom verlaat de pluspool en
komt terug bij de minpool.
- Er loopt alleen een stroom wanneer:
o Een spanningsbron is opgenomen in de stroomkring
o De stroomkring is afgesloten
Spanning
- Een spanningsbron levert energie aan de apparaten die in de stroomkring zijn opgenomen. De rond stromende
ladingen nemen energie op in de spanningsbron en transporteren die.
- De spanning U van een spanningsbron geeft aan hoeveel energie die spanningsbron aan iedere coulomb geeft.
ΔE
U= U is de spanning in volt (V = J/C)
Q
ΔE is de energie die een spanningsbron meegeeft of een apparaat gebruikt in joule (J)
Q is de lading in coulomb (C)
- Als een spanningsbron geen elektrische energie meer kan leveren, is hij onbruikbaar. Sommige
spanningsbronnen kunnen weer opgeladen worden, dan krijgt de accu (bijv.) weer nieuwe energie.
- De eenheid van de capaciteit is Ah (ampère-uur). Als een spanningsbron 8Ah heeft kan hij 8 ampère voor 1 uur
leveren.
Schakelschema’s
- De onderdelen van een schakeling zijn de componenten. De symbolen hiervan in Binas
17B
- Je tekent de componenten nooit op een hoekpunt
- Je kan componenten aansluiten op twee manieren:
o In serie (achter elkaar), de verbinding bestaat uit één stroomweg
o Parallel (naast elkaar), er zijn twee of meer naast elkaar gelegen stroomwegen
- Een schakelaar staat altijd in serie met het apparaat of lampje dat je gebruikt.
- Een spanningsbron in serie heeft een hogere spanning, een spanning in parallel heeft een
hogere capaciteit
Meting van spanning en stroomsterkte
- Met een stroommeter (ampèremeter) kun je de stroomsterkte meten, deze staat in serie
- De spanning over een component is het verschil in energie per coulomb voor en na een
component. Het is de energie die een lading van één coulomb aan die component afstaat.
o De spanningsmeter sluit je parallel aan.
Weerstand
- Als de spanning varieert, verandert ook de stroomsterkte. Je kan een (I, U)-diagram maken
o U op de x-as en I op de y-as.
- Bij een constantaandraad zijn de spanning en stroomsterkte recht evenredig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxvandorsser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
