Samenvatting sociaalzekerheidsrecht
College 1: Inleiding
Hoofdstuk 1
Sociale risico’s werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, ouderdom, overlijden, verzorgen en
onderhouden van kinderen, bijstand, ziektekosten en maatschappelijke ondersteuning. De
werknemers moeten de lasten samen dragen (collectiviteit). Dit doe je voor anderen
(solidariteit). In Nederland ben je verplicht verzekerd. Een zelfstandige valt hierbuiten. Je
moet het zelf regelen.
Waarborgfunctie/bestaansfunctie bestaanszekerheid door de overheid als mensen
geen werk hebben d.m.v. het verstrekken van uitkeringen en/of prestaties in natura.
Activeringsfunctie van degene die geen uitkering ontvangen, moeten actief
meedoen in de maatschappij. Bevordering van de arbeidsparticipatie.
Grondslag art. 20 Gw.
Sociale verzekeringen Werknemersverzekeringen
Ziektewet (ZW)
Wet op arbeidsongeschiktheidsverzekering
(WAO)
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen
(Wet WIA)
Werkloosheidswet (WW)
Premie afdragen
Uitzondering kinderbijslag. Dit wordt betaald uit de Volksverzekeringen
belastingopbrengsten. Algemene Kinderbijslagwet (AKW)
Algemene Ouderdomswet (AOW)
Algemene nabestaandenwet (Anw)
Wet langdurige zorg (Wlz)
Zorgverzekeringswet (Zvw)
Sociale voorzieningen Algemene regelingen:
Participatiewet (Pw)
Algemene Kinderbijslagwet (AKW)
Bijzondere doelgroepen:
Wet maatschappelijke ondersteuning 2015
Geen premie afdragen (Wmo 2015)
Kenmerken:
Sociale verzekeringen Deze wordt betaald uit premiebijdragen van de werknemer,
werkgever, zelfstandigen en ingezetenen. De verzekering is verplicht.
Werknemersverzekering
- Werknemer art. 7:610 BW:
1. werknemer zich tot de werkgever verplicht om arbeid te verrichten
2. werkgever loon betaalt
3. de werknemer tot de werkgever in een gezagsverhouding staat (ook een kind en een
ouder kunnen in gezagsverhouding staan, ook ex-echtgenoten)
Uitzondering ZW.
- Uitvoering door het UWV.
- Loondervingsuitkeringen (individuele uitkering) de hoogte van de uitkering is
een percentage van het dagloon dat een persoon heeft genoten voorafgaande aan
de verzekerde gebeurtenis
Maximumdagloon = 216,90 per dag
, Volksverzekering
- Iemand die in NL woont (ingezetene). Ook als je in België woont en hier werkt, val je
onder de volksverzekering.
- Uitvoering (bij de meeste) door de Sociale verzekeringsbank: SVB.
- Minimumbehoeftenregelingen de hoogte van de uitkering is gerelateerd aan het
minimumloon (inkomenstoets is MOGELIJK)
Maximum = 1635,60 per maand
Sociale voorzieningen
- Dit is voor rechthebbenden en wordt betaald uit algemene middelen (belastingen).
- Uitvoering door de overheid; gemeente (PW), zorgkantoor (Wlz) of SVB (AKW)
- Je moet eerst kijken of je aanspraak kan maken op een sociale verzekering. Daarna
kijk je pas naar een sociale voorziening (vangnet)
- Minimumbehoeftenregelingen de hoogte is relateert aan het minimumloon en
afhankelijk van de gezinssituatie. (inkomens- en vermogenstoets is ALTIJD)
Maximum = 1635,60 per maand
Belastingopbrengsten (algemene middelen) Hiervan wordt betaald premie +
(volks-)verzekeringen.
Personele werkingssfeer Werknemers/ ingezetenen/ rechthebbende
Materiële werkingssfeer Welk sociaal risico is verzekerd?
Uitvoering UWV SVB Gemeente Belastingdiens Zorgkantore Zorgverzekeraar
n t n s
ZW AO Pw Wet KB Wlz Zvw
W
WAO Anw Wet IOAW Zorgtoeslag
Wet WIA AKW Wet IOAZ
Wet WAZ Wmo 2015
Wajong Jw
WW
Wet IOW
TW
De gegevens worden opgeslagen in een Digitaal Klantdossier (DGK). Hierin worden
gegevens over werk en inkomen (UWV, gemeenten, Belastingdienst en SVB) en overige
gegevens in opgenomen.
Rechtsbescherming
Ontvankelijkheid:
1. procesbelang
2. termijn art. 6:7 Awb
3. griffierechten art. 8:41 Awb
De meeste procedures zijn bestuursrechtelijk.
Uitzondering bij Zvw-geschillen burgerlijke rechter
Uitkeringen, TW, Wlz, Wmo 2015, Jw bezwaar
rechtbank (bestuursrechter)
HB Centrale raad van beroep
Cassatie Hoge Raad
Zorgtoeslag, Wet KB bezwaar
Rechtbank (bestuursrechter)
, HB:Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State
Geen cassatie bij Hoge Raad
Zvw geen bezwaar
Rechtbank (burgerlijke rechter)
HB Gerechtshof
Cassatie Hoge Raad
College 2: Werkloosheid
Hoofdstuk 8
De werkeloosheidswet (WW)
De WW is een werknemersverzekering die valt onder de sociale verzekeringen en wordt
uitgevoerd door het uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV). Het UWV bezit
rechtspersoonlijkheid art. 98 WW jo 30 lid 1 Wet SUWI en besluiten worden genomen
namens de raad van bestuur van het UWV art. 2 lid 2 jo 6 lid 5 wet SUWI.
Doel van de WW Verlies aan inkomen van mensen die werkloos zijn geworden zoveel
mogelijk te beperken.
3 stadia bij de WW
- Recht op een WW-uitkering als je er recht op hebt, betekent dit niet dat je het ook
geldend kunt maken
- Geldend maken van de WW-uitkering
- Uitbetaling van de uitkering.
Personele werkingssfeer
Voorwaarden art. 3 WW:
1. Natuurlijk persoon
2. Jonger dan een pensioengerechtigde leeftijd art. 7a AOW
3. Die in privaatrechtelijke of in publiekrechtelijke dienstbetrekking staat art. 8 WW
Voorbeeld: indien Berend geen WW-uitkering toegekend zal krijgen, dan kan hij bezwaar
maken bij het bestuursorgaan dat deze primaire beslissing heeft genomen, de raad van
bestuur van het UWV.
Privaatrechtelijke dienstbetrekking
Is de arbeidsverhouding gebaseerd op een arbeidsovereenkomst art. 7:610 BW
1. Verplichting van de werknemer tot persoonlijke arbeidsverrichting
2. Verplichting van de werkgever tot het betalen van loon
3. De tussen werkgever en werknemer bestaande gezagsverhouding
Publiekrechtelijke dienstbetrekking
Is de arbeidsverhouding van een overheidswerkgever en ambtenaar
1. Arbeidsverhouding die berust op een aanstelling door een overheidsorgaan
2. Ambtenaar conform art. 1 van de Ambtenarenwet
3. Arbeid, loon en gezagsverhouding
Indien iemand werkloos is moet hij uiterlijk binnen een week na zijn eerste werkloosheidsdag
een WW-uitkering aanvragen bij het UWV art. 22 lid 1 WW jo. Art. 2 uitkeringsreglement WW
2015. Het UWV moet binnen een ‘redelijke termijn’ een beslissing nemen of de
werkloosheidsuitkering wordt toegekend. De communicatie tussen het UWV en de burgers
vindt uitsluitend plaats langs de elektronische weg, tenzij hier omstandigheden voor zijn art.
32 e Wet SUWI. Besluiten die betrekking hebben tot toekennen, herziening of intrekking van