Colleges
College 1: arbeid en gezondheid
Schriftelijk tentamen: 3/ 4 grote vragen.
Artikelen op BB zijn aanbevolen en verplicht. De verplichte kun je verwachten in het tentamen.
In welke sector is het arbeidsverzuim erg hoog?
- Zorg (hoge werkdruk, inhoudt van het werk erg fysiek).
- Onderwijs
- Bureauwerk
- Openbaar bestuur
In welke sector is het arbeidsverzuim erg laag?
- Horeca
Hangt van een aantal factoren af wat het maakt dat verzuim hoog/laag is. Dus welke
factoren van invloed zijn op het verzuim wat hoog/laag is.
Het zou kunnen zijn dat je geen loon door betaling hebt als je bijvoorbeeld ziek bent.
Waar gaat het arbeid en gezondheid over?
Welzijn/gezondheid van medewerkers
o Mensen werken in organisaties en verdienen daar geld mee (om doelen te bereiken). De
organisatie verdient geld door de inzet van medewerkers
o Wet kan je fit en vitaal houden, maar kan je ook ziek maken (burn out, longkanker door bv in
een verffabriek te werken). Dat is niet alleen voor de medewerker een probleem, maar ook
voor de werkgever (kosten!)
Vervangingskosten
Door betalen van loon
Bedrijfsarts
o Je kunt ook ziek worden onafhankelijk van het werk (variërend van griep tot aan een
gebroken been tijdens voetbal en levensbedreigende ziekten en alles daar tussenin).
o Afwezig zijn wegens ziekte noemen we (ziekte) verzuim. Er kan sprake zijn van kort- of
langdurig verzuim.
Kortdurig: dagje/weekje ziek
Langdurig: maanden (week of 6) bijvoorbeeld als je geopereerd bent, burnout, jaar ziek.
Verzuim: verstoring tussen het evenwicht mens en werk.
Onderdelen verzuim:
Zwart= fraude verzuim (ziek melden terwijl je het niet bent). Bv: als je verder bezig wilt thuis met je
aanbouw, en je daardoor ziek meldt.
Wit= verzuim met een legitieme/medisch aantoonbare reden. Bv: als iemand bij mij thuis komt om te
kijken of het echt is.
Grijs= heel lastig om het objectief aan te tonen. Kan gaan om privé omstandigheden. (bv: ik ben niet
ziek, maar mijn dochter is ziek en ik kan haar niet alleen thuis laten). Hangt ook van je relatie af met
je werkgever, want je kunt het wel zeggen of je zegt het niet en dan is het de vraag of het een
legitieme reden is.
,Roze= mensen zijn ziek, maar toch aan het werk gaan. (bv: ouders die vroeger altijd zeiden, probeer
het maar en dan kun je altijd nog naar huis gaan). Dit is wel goed, maar het kan ook andere gevolgen
hebben:
- Je kunt anderen ziek maken
- Je hebt op lange termijn niet genoeg herstel tijd.
- Op lange termijn kan het ook bijdragen aan het krijgen van een burn out, omdat je niet
voldoende hersteltijd heeft.
Hoe kan het verzuim zijn, terwijl je wel ziek bent? Omdat je wel afwezig bent en ook
aanwezig.
Het enige officiële verzuim wat je kunt registeren is wit verzuim. Misschien nog een
stukje grijs, maar dat hangt af van je relatie met je werkgever.
Ziekte vs. Arbeidsongeschiktheid
soms is de ziekte al voorbij maar ben je wel arbeidsongeschikt geraakt. (bv: fysiek werk,
je verliest een been, je bent niet meer ziek, maar je bent wel ongeschikt geraakt om het
werk te doen wat je eerder deed)
Medische vast stellende oorzaak vs. Niet medisch vast stellende oorzaak
Kort- en langdurig verzuim
Werkgerelateerd vs. Niet werkgerelateerd verzuim
Onderdeel van HRM: arbeid en gezondheid
Waarom relevant voor HRM?
- HRM is een integraal onderdeel van het bedrijfsbeleid (horizontale en verticale integratie)
- HRM levert een directe bijdrage aan bedrijfsdoelstellingen zoals: optimale bezetting, inzet en
motivatie van het personeel (belangrijk bij verzuim!). preventief zien, dat kan je dan
opnemen in je personeelsplanning.
- Effecten, doelmatigheid, toegevoegde waarde moeten zoveel mogelijk meetbaar worden
gemaakt (ken- en stuurgetallen, kapitaliseren rendementsberekeningen, benchmarking)
Curatief en preventief beleid
Preventief= gericht op het verbeteren van het balans tussen belasting en belastbaarheid.
(voorkomen van verzuim)
Curatief= gericht op het verlagen van de hervattingsdrempel. Zorgen dat iemand zo snel mogelijk
weer aan het werk gaat. (gericht op genezing)
Belasting= dat wat van je gevraagd wordt om te doen (het werk zelf)
Belastbaarheid: dat wat je aankan.
Preventief beleid is erop gericht dat deze 2 in evenwicht zijn. als het door slaat 1 kant op, is de kans
op uitval heel groot.
, Theorieën en modellen rondom verzuim
De praktijk krijgen jullie in het project, de theorie in deze cursus. Het gaat dan om:
o Beslissingsmodel Philipsen (ontstaan van verzuim)
o Model belasting- en belastbaarheid (ontstaan van verzuim)
o Stressmodellen (Michigan en Karasek) (verklaring van verzuim)
o Het geïntegreerde verzuimmodel
o Model van de 4 A’s
o WvP (Wet verbetering Poortwachter)
Beslissingsmodel (Philipsen) : gaat over de beslissing
Verzuimnoodzaak leidt tot verzuim, wordt beïnvloedt van wat er daaronder staat.
Je wilt voorkomen dat iemand overbelast raakt, maar je wil ook dat iemand niet onderbelast
ervaart. Je kan je ziek voelen door als het saai is of als je je niet betrokken voelt etc.
Overbelasting= als er teveel van je gevraagd wordt. (voor een periode is dat prima, als het
daarna maar tijd is om te herstellen)
Artikel: arbeid en gezondheid. Het model heeft een bepaald uitgangspunt: niet ieder ziektegeval
leidt tot verzuim.
De betrokkene heet een bepaalde vrijheid om zich ziek te melden, die vrijheid wordt bepaald door
verzuimdrempel (=vrijheid van persoon om ziek te melden)
Die drempel bestaat uit: verzuimgelegenheid en verzuimbehoefte. Deze factoren vinden
zich in de persoon plaats en ook daarbuiten.
Gelegenheid: de meeste cao zeggen dat als een medewerker ziek is, moet je door betalen.
= regelingen
= controle die er is. stel dat je je ziek meldt, en mijn teamleider zegt ik hoor het wel wanneer je je
beter voelt. De controle doet iets met de genegenheid om je ziek te melden.
Behoefte: subjectieve waardering van je werk (zit wat meer in jezelf)
= hoe verbonden voel ik mij met mijn werk
= als je je erg verbonden voelt, kan de drempel ook hoger worden
Verzuimnoodzaak: medisch, je bent gewoon ziek i meer of mindere mate, dat leidt tot verzuim. Maar
of je je daadwerkelijk ook ziek meldt, hangt af van je drempel. Die wordt gemaakt door de
gelegenheid (welke regels gelden) en de behoefte (hoe verbonden voel je je met je werk)
De behoefte en gelegenheid bepalen of je je ziek gaat melden of niet.
Zou mooi zijn als de drempel optimaal is. Dus precies goed.
Hoe heb je invloed op behoefte en gelegenheid? (blz. 63 van het artikel arbeid en gezondheid
worden 3 soorten bindingen onderscheiden)
- Invloed op behoefte door:
- Invloed op gelegenheid:
