Hoofdstuk 3. Ondersteuning van
Zelfmanagement
3.1 Inleiding
Het ondersteunen van zelfmanagement beïnvloedt hoe mensen met chronische aandoening denken,
voelen en doen.
Beste resultaat combineren van interventies gericht op educatie, kennisoverdracht,
gedragsverandering en psychosociale vaardigheden.
3.2 De patiënt bestaat niet
Verschijnselen kunnen variëren, stabiele en onstabiele periodes wisselen elkaar af. Bij elke
verandering die zich voordoet, doorloopt de chronisch zieke een cyclus:
- Openstaan eraan toe zijn, bereid zijn om na te denken en erover te praten wat leven met
de ziekte vraagt.
- Begrijpen weten wat er aan de hand is, wat eraan te doen valt en wat je zelf kunt doen.
- Willen mogelijkheden afwegen en besluiten maken om zelf aan de slag te gaan.
- Kunnen hulpmiddelen en technieken leren hanteren, vaardigheden beheersen.
- Doen in actie komen en voorgenomen veranderingen doorvoeren
- Blijven doen volhouden, successen vieren, leren wat nog beter kan.
- Persoonsgerichte zorg ziekte staat niet centraal, mens wel. Gesprek heeft positieve
invalshoek. Patiënt moet opvattingen, inzichten en voorkeuren aangeven. Persoonlijke zorg
geeft aandacht aan versterken persoonlijke veerkracht en vaardigheden.
- Gezondheidsvaardigheden veel mensen zullen opgelucht zijn als problemen worden
benoemd en bespreekbaar worden.
- Meerdere chronische ziekten (multimorbiditeit) zelfmanagement complexer. Begin altijd
met hetgeen dat eenvoudig is, waar patiënt toe in staat is en waar die de voorkeur aan geeft.
Altijd 1 zorgverlener aanwijzen als aanspreekpunt.
- Omgeving van de patiënt ook kijken naar culturele achtergrond en daaruit voorkomende
verschillen in beleving van gezondheid en gedrag, en ziekte en zorg tussen chronisch zieke en
zorgverlener.
3.3 Het proces van zelfmanagementondersteuning
Interactie patiënt en zorgverlener is basis van zelfmanagementondersteuning. Patiënten nemen niet
zomaar eigen prioriteiten door autoriteit van hulpverlener maar wel duidelijk maken dat hun mening
ook telt. Inzicht en vertrouwen in eigen kunnen helpen patiënt dingen anders te doen en zo klachten
te verminderen en beperkingen tegen te gaan.
- Uitgangspunten zelfmanagementondersteuning patiënt uitnodigen leidende rol te
nemen. Het kunnen ook vragen betreffen die niets hebben te maken met de chronische
, ziekte. Het is aan zorgverlener een goed moment uit te kiezen wanneer zelfmanagement
mogelijk is en dit onder aandacht te brengen. Je werkt met een team, die je goed moet
introduceren bij de patiënt. Zelfmanagementondersteuning aandacht aan alle elementen van
leven met chronische aandoening:
Leven met de ziekte
Eigen aandeel in de zorg
Organiseren zorg- en hulpbronnen
5A model ontworpen om zorgverleners te helpen zelfmanagementondersteuning in te bedden in de
zorg:
- Individueel zorgplan onderscheid naar proces (gesprek doelen en behoeften) en product
(feitlelijke afspraken).
- Wat voor ondersteuning bij wie: een persoonlijke klik door te vragen weet je wat voor
type ondersteuning iemand nodig heeft.
Patiënt proactief coachende zorgverlener
Patiënt moeite met therapietrouw en keuzes maken kennis over behandeling en
eventuele keuzeopties gegeven door hulpverlener
Patiënt die zo min mogelijk gebruik wil maken van zorgverlener ondersteunen bij
maken van keuzes en accepteren voor geen verdere behandelingen.
Patiënt die goede uitkomst wil en wat hij moet doen bij complicaties zorgverlener
educatief zijn eigen oplossingen laten zoeken.
3.3.1 Achterhalen
Helder beeld schetsen van situatie. Patiënt geeft informatie over zijn zelfmanagement, eigen oordeel
stabiliteit in ziekte, problemen die hij ervaart, verwachtingen van de zorg. Het kan zinvol zijn om een
naaste te betrekken. Hulpmiddelen bij achterhalen behoefte en ervaringen gericht op:
- Keuze gespreksonderwerpen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentebrandsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.