Uitgebreide geschiedenis samenvatting van historische context 4 'Duitsland in Europa' voor VWO. De samenvatting is geschreven vanuit het boek Feniks voor VWO. In de samenvatting lees je in paragraaf 1 over Duitsland na de Eerste Wereldoorlog, de Republiek van Weimar, nationaalsocialisme, Hitler die...
Historische context 4
Duitsland in Europa (1918-1991)
4.1
Voorjaar 1918 (WO1 was al bijna 4 jaar bezig) → De soldaten en landen waren
uitgeput, het gevecht kon niet lang meer doorgaan.
Duitsland wilde met een laatste veldslag het westfront doorbreken, dit leek in eerste
instantie te lukken, maar door de komst van meer Amerikaanse wapens en soldaten werden
de Duitsers teruggeslagen.
September 1918 →Het was voor de Duitse opperbevelhebbers duidelijk dat de
oorlog niet meer gewonnen zou kunnen worden. Maar als zij een wapenstilstand
zouden sluiten, dan zou dat ten koste gaan van de eer van het leger.
- Daarom vonden zij dat het parlement (in de Rijksdag) initiatief zou moeten nemen
tot een wapenstilstand.
2 oktober 1918 → Het parlement hoorde dat Duitsland de oorlog in het Westen niet meer
zou kunnen winnen, dit was een schok.
Ook voor de normale Duitsers kwam het nieuws over de nederlaag onverwacht.
- Doordat de pers jarenlang onder censuur had gestaan was er amper negatief
nieuws doorgedrongen tot de Duitse media.
- Door veel propaganda door de overheid waren de Duitsers ervan overtuigd dat zij
de oorlog zouden winnen.
9 november 1918 →De Duitse legercommandanten lieten weten dat het Duitse leger niet
meer wilde vechten.
- De Duitse keizer Wilhelm II verbleef op dat moment in België, het werd hem duidelijk
gemaakt dat hij niet meer naar Duitsland mocht komen, daarom vertrok hij naar
Nederland.
11 november 1918 →In Noord-Frankrijk werd de wapenstilstand getekend.
- Dit was het einde van de Eerste Wereldoorlog.
Na de wapenstilstand bleef de situatie in Duitsland gespannen:
- Oorzaken:
● Veel gezinnen hadden een man, zoon of vader verloren aan het front
● Er was veel honger en een tekort aan allerlei producten
● Veel teruggekeerde soldaten hadden geen werk of onderdak
● De Duitse politiek was heel erg verdeeld.
De meerderheid van de Duitse regering bestond uit de sociaaldemocratische partij (SPD), zij
kwamen op voor de belangen van arbeiders.
Daarnaast had je de conservatieve elite, zij wilden dat alles weer hetzelfde werd zoals voor
de oorlog, een machtig land met een keizer.
,Ook waren er extremistische groepen (zowel linkse als rechtse), zij wilden de regering ten
val brengen.
- Het meest bedreigend waren de Duitsland Spartakisten, dit waren communisten. Zij
wilde een revolutie in Duitsland beginnen en een ander soort samenleving
opbouwen.
Zomer 1919 →een burgeroorlog tussen de linkse en rechtse groepen in Duitsland
- Alsnog werden er verkiezingen voor een nieuw parlement gehouden →er
was algemeen kiesrecht
De SDP, Centrum (katholieken) en de DDP (liberalen) kregen de meeste stemmen
- De partijen kwamen ivm de onrust in Berlijn bijeen in het stadje Weimar.
- In de periode na het Duitse keizerrijk wordt Duitsland daarom de Republiek van
Weimar genoemd.
Het nieuwe parlement moest een nieuwe grondwet schrijven.
- De nieuwe grondwet:
● Parlementaire democratie
● Gelijkheid van iedereen voor de wet
● Gegarandeerde rechten en vrijheden voor elke burger
● Wetgevend macht →parlement (Rijksdag)
● Uitvoerende macht → de regering (ministers en de rijkskanselier)
Een wet kwam tot stand als een meerderheid van de leden van de Rijksdag voor stemde, en
de regering moet de Rijksdag een verantwoording afleggen.
Rijkspresident →Hij werd gekozen door het volk, mocht regeringen benoemen en
ontslaan, had veel macht en hij mocht de noodtoestand uitroepen om daarmee de
democratie te beschermen als dat nodig was.
Januari 1919 →Onderhandelingen over vrede na de WW1 in Versailles.
- Duitsland werd als de schuldige gezien, daarom werd Duitsland gestraft.
Straffen voor Duitsland in het Verdrag van Versailles:
- Gebiedsafspraken:
● Duitsland verloor veel grondgebied
→Ze moest een stuk land afstaan aan Denemarken, Polen en België.
De stad Danzig werd een vrije stad en Frankrijk kreeg de stad Elzas-
Lotharingen terug.
● Duitsland moest alle koloniale bezittingen afstaan.
- Militaire afspraken:
● Het Duitse beroepsleger mocht uit max. 100.000 soldaten bestaan, ze
mochten geen luchtmacht en oorlogsvloot meer hebben.
→Franse onderhandelaars wilden Duitsland op deze manier
verzwakken, zodat ze de Franse grens niet nog een keer konden
aanvallen.
, ● De Duitse wapenindustrie werd stilgelegd en het Rijnland werd
gedemilitariseerd.
→50 km ten oosten van de Rijn mochten geen soldaten, kazernes ,
wapenopslagplaatsen etc meer zijn.
- Financiële afspraken:
● Duitsland moest alle schade in Frankrijk, België en Engeland vergoeden (132
miljard goudmark)
Duitsland mocht niet bij de onderhandeling zijn, ze mochten het verdrag alleen
ondertekenen. Als zij dit niet zouden doen, dan zou de oorlog hervat worden.
Veel Duitsers begrepen niet hoe zij de oorlog hadden verloren, ze vroegen zich af
hoe hun sterke leger was verslagen.→Als antwoord op deze vraag groeit de
populariteit van de dolkstootlegende.
De dolkstootlegende →volgens deze legende was de nederlaag onvermijdelijk,
aangezien het Duitse leger in de steek gelaten werd door politici en het Duitse volk.
- 'Het sterke leger kreeg een dolkstoot in de rug'
De dolkstootlegende werd door verschillende groepen gebruikt om hun gelijk aan te tonen
en andere groepen zwart te maken.
Veel Duitsers waren boos en gaven politici de schuld van het Verdrag van Versailles, zij
hadden het verdrag immers ondertekend.
De regering van de Republiek van Weimar had te maken met wantrouwen en lastige
vraagstukken. →Dit was erg lastig, hierdoor had de Republiek tussen 1919 en 1933
wel 21 verschillende regeringen.
Voor Duitsland was het onmogelijk om de financiële afspraken uit het verdrag na te komen.
- Als voorschot moesten zij veel schepen, locomotieven en steenkool afgeven.
- Vanaf 1921 moesten zij 20 jaar lang jaarlijks 2 miljard goudmark betalen en 26% van
de export afstaan.
1923 →Duitsland kon niet meer genoeg betalen.
- De Fransen bezetten het Ruhrgebied (belangrijkste industriegebied van Duitsland),
de Duitse regering accepteerden dit niet. Ze riepen de arbeiders in het Ruhrgebied
op om in staking te gaan.
Om de lonen van de stakende arbeiders te kunnen blijven betalen liet de Duitse regering
veel geld bijdrukken →de waarde van Duits geld daalde →er ontstond hyperinflatie
- De bevolking was hiervan de dupe, hun spaargeld en salaris was bij niks meer waard
Een commissie onder leiding van de Amerikaanse Charles Dawes zocht een oplossing voor
de economische problemen →ze stelden het Dawes-plan op, deze trad in 1924 in
werking.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper idenbesten9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.
