Leesdossier NL
Turk Fruit - Jan Wolkers
Titelverklaring:
Als Olga ziek is vraagt ze aan de kunstenaar (de ik-personage) of hij turks fruit voor haar
kan halen. Ze vraagt dit omdat turks fruit het enige is dat ze nog durft te eten aangezien
haar tanden los zitten.
- Symbolische betekenis →turks fruit is slecht voor je tanden, dit kan zowel
symbool staan voor de steeds slechtere relatie tussen de kunstenaar en
Olga, maar ook voor Olga waar het steeds slechter mee gaat (van gezond
naar super ziek door kanker).
Motto:
Het motto is een discussie tussen Rastapopoulos en Carreidas (avonturen van Kuifje), beide
willen gelijk krijgen maar dit leidt tot niks. Dit verwijst naar de zinloze gesprekken die Olga en
de ik-persoon voeren als het uit is. Beide zijn overtuigd van hun gelijk, maar dit leidt tot niks,
zo kan de ik-verteller Olga niet overtuigen om bij hem terug te komen.
Korte samenvatting:
Een kunstenaar ontmoet de liefde van zijn leven genaamd Olga tijdens het liften. Ze worden
verliefd op elkaar en trouwen, ondanks dat haar ouders hier niet achter staan. Olga verlaat
de kunstenaar voor een ander. De kunstenaar mist haar en probeert haar te vergeten dmv
andere vrouwen. Olga krijgt een hersentumor, en de kunstenaar zoekt haar op in het
ziekenhuis, dit blijft hij doen tot ze sterft.
Personages:
Ik-verteller (naamloos) (Roundcharacter)
- Kunstenaar met weinig geld.
- Hij heeft een relatie met Olga, hij is heel erg verliefd op haar en zodra het klaar is
met Olga probeert hij haar te vergeten door met andere vrouwen seks te hebben.
- Als Olga kanker krijgt, is hij er voor haar, als ze sterft is ze nog belangrijk voor hem.
- Hij is gepassioneerd en houdt van seks.
Olga (Roundcharacter)
- Liefde van de ik-personage, ze heeft rode haren en wordt als lustobject gezien
- Ze maakt een persoonlijkheids wisseling door, aan het begin is ze gelukkig
(bijvoorbeeld tijdens huwelijk met de ik-personage), later in het boek is ze
ongelukkig.
- Ze is onzeker en heeft veel angsten( (jeugd), ze is dol op dieren.
- Sterft aan een hersentumor
Ouders Olga (Flatcharacters)
- Moeder →Ze vindt haar dochter niet goed genoeg voor de kunstenaar en
verzet zich tegen hun relatie/huwelijk. Ze is erg egoïstisch en controlerend
over haar dochter en heeft geen goede relatie met de ik-persoon.
, - Vader →Grappig en dik. Hij sterft uiteindelijk door zijn slechte dieet
(diabetes). Hij zit onder de plak bij zijn vrouw (zij gaat vreemd). Hij heeft
een goede relatie met de ik-persoon.
Tijd:
Onduidelijk, maar wss jaren 60 / jaren 70 →vanaf het moment dat de ik-verteller
Olga ontmoet tot Olga's dood.
Perspectief:
Het verhaal wordt verteld vanuit de ik-verteller, de kunstenaar. Het verhaal is
niet chronologisch want het bevat flashbacks. Zo begint het verhaal dat Olga de
ik-personage heeft verlaten, en daarna wordt het verhaal pas verteld. →A-
chronologisch
Thema:
Liefde & dood
- De ik-verteller voelt ontzettend veel liefde voor Olga, ook nadat ze hen heeft verlaten
en hun ruzies heeft hij nog steeds liefde voor haar. Hij blijft aan haar denken en
probeert haar hart terug te winnen. Hij bezoekt haar in het ziekenhuis en is ervoor
haar als ze ziek is.
Na haar dood wilt de kunstenaar een beeld van Olga maken, om zo zijn liefde te
laten zien en haar voor altijd te laten 'bestaan'.
Motieven:
Seks (concreet)
- Dit motief komt vaak terug en wordt uitgebreid beschreven. De ik-personage vindt
seks belangrijk, hij doet dit met Olga maar ook met andere vrouwen nadat zij hem
verlaten heeft.
Dood (concreet)
- Dit motief komt vaak terug, zo sterft Olga's vader, Olga's eendje en Olga zelf.
Eenzaamheid (abstract)
- De eenzaamheid van de ik-verteller nadat Olga hem verlaat wordt beschreven, het
gaat dan niet goed met hem. Ook de eenzaamheid van Olga's vader (doordat zijn
vrouw vreemdgaat) wordt beschreven.
Aftakeling (abstract)
- Olga takelt langzaam af in het verhaal, haar gezondheid vermindert, haar uiterlijk
vermindert en haar geluk (van 2e huwelijk) vermindert. Ook de relatie tussen de ik-
personage en Olga vermindert, en takelt dus af. De ik-personage takelt ook af nadat
Olga hem verlaten heeft, hij mist haar erg en voelt zich alleen.
De pop en dieren(concreet)(komen tragisch aan het einde)
- Voortekenen van Olga's dood.
Ruimte:
Het atelier van de kunstenaar in Amsterdam, het huis van Olga's ouders in Alkmaar, de plek
waar ik-personage en Olga elkaar ontmoet hebben in Roermond.
Mening en onderbouwing:
, Ik vond dit niet zo'n speciaal boek, hij sprong er voor mij persoonlijk niet echt uit, ik vind het
boek op een doorsnee liefdesverhaal lijken. Ik begrijp wel dat dit boek in de jaren 60/70 een
bijzonder boek was, omdat een verhaal als dit met uitgebreide seksscènes en grove taal iets
niet normaal was voor die tijd.
Daarentegen vond ik wel dat de schrijfstijl van de schrijver (grof) en de beeldspraak in
combinatie met serieuze onderwerpen zoals de dood, liefde of bijvoorbeeld Olga's
hersentumor wel iets hebben. Want het maakt dit soort onderwerpen net wat luchtiger,
waardoor het verhaal makkelijker te lezen was. Ook vond ik het wel leuk dat naarmate je het
boek leest je je de ik-verteller steeds meer gaat begrijpen, je identificeert je echt een beetje
met hem, hierdoor ging ik ook over het boek nadenken.
Verbanden:
- Boek past bij zijn tijd want in deze periode was er een 'seksuele' revolutie (1969,
hippies).
- Boodschap →het leven draagt de dood met zich mee
Dit is literatuur, want:
Dit boek is literatuur omdat het met de grove taal een andere schrijfvorm had dan andere
boeken in 1969, ook de inhoud is anders dan boeken die voor die tijd geschreven zijn
(expliciete scènes icm liefde/dood). Dit maakt het boek 'ongewoon' voor die tijd, dit maakt
het literatuur. (orginaliteit) Ook laat het mensen nadenken over kwesties zoals iemand in je
omgeving met een tumor.
Dit boek is wel een perfect voorbeeld van de uitspraak dat literatuur continu in beweging is.
Dit boek werd namelijk in de tijd dat het uitkwam anders gezien dan nu, mensen geven er
dus nu een andere betekenis aan dan toen.
Complexiteit →Olga en de kunstenaar maken een ontwikkeling door.
Onvoorspelbaar →Je ziet niet aankomen dat Olga een hersentumor heeft, en dat
ze de kunstenaar verlaat, dit gebeurd heel plotseling.
Diepere laag →schrijfstijl
Peaches, een romance - Ilja Leonard Pfeijffer
Titelverklaring:
Peachez verwijst naar Sarah Peachez, het 'niet bestaande' meisje waar de professor een
online relatie mee heeft. Een romance verwijst naar het liefdesverhaal dat verteld wordt.
Korte samenvatting:
Een ongehuwde hoogleraar met vliegangst krijgt op een dag een e-mail (carpe diem) van
Sarah Peachez uit Las Vegas. Ze mailen veel met elkaar, en de professor wordt verliefd op
haar. Na een tijdje geeft Sarah aan te twijfelen aan hun relatie en ermee te willen stoppen,
de professor gaat haar gelijk opzoeken.
De professor overwint zijn vliegangst vertrekt naar Curaçao, hier vindt hij een vliegticket, een
koffertje, een brief van Sarah waarin staat dat ze terug naar Buenos Aires is gegaan. Als hij
naar Buenos Aires vliegt is hij zijn vliegpilletjes vergeten te nemen, hij is gespannen en valt
daardoor op, de douane pikt hem eruit. In het koffertje zit 4 kilo cocaïne, hij is opgelicht door
criminele organisatie, Sarah bestaat niet.
