Praktisch Bedrijfsrecht
Facility Management jaar 2
Alle hoofdstukken behalve 2, 11, 12, 13
Hoofdstuk 1: Rechtsvormen
1.1 Ondernemingsrecht
Het ondernemingsrecht is het recht dat regels geeft omtrent de verschillende rechtsvormen.
Een ondernemer moet eerst de keuze maken voordat hij een rechtsvorm kiest uit:
- Rechtspersoon met rechtspersoonlijkheid: zelfstandig juridisch orgaan. Een
rechtspersoon kan, net als een natuurlijk persoon, verplichtingen aangaan (art. 2:5
BW). Overeenkomsten kunnen sluiten, mensen in dienst nemen, een pand huren etc.
De klant die een goed koopt bij een rechtspersoon, heeft een overeenkomst met die
rechtspersoon.
- Zonder rechtspersoonlijkheid: verplichtingen zijn door ondernemers zelf aangegaan,
niet het bedrijf. Ondernemer en onderneming worden gezien als één geheel.
Contract wordt gesloten met de mensen achter de onderneming, als zij die niet
nakomen kan de klant ook de privébezittingen van de ondernemer aanspreken.
1.2 Eenmanszaak
De eenmanszaak heeft één eigenaar, dat wil zeggen één verantwoordelijk persoon. Kan niet
worden opgestart met meerdere personen. Tenzij de één ondergeschikt wordt aan de ander
door bijvoorbeeld in loondienst te gaan. Een eenmanszaak heeft geen rechtspersoonlijkheid.
Er is dus geen scheiding tussen het privévermogen van de ondernemer en het
ondernemingsvermogen. De eigenaar is met heel zijn vermogen aansprakelijk. Er kunnen
meerdere werknemers zijn maar er blijft maar één persoon aansprakelijk.
Het opstarten van een eenmanszaak is vrij makkelijk. Het enige dat dient te gebeuren, is bij
de Kamer van Koophandel binnen stappen en het bedrijf inschrijven in het Handelsregister
(art. 5 Hregw).
1.3 Personenvennootschappen
Er zijn drie mogelijke vormen van personenvennootschappen.
1.3.1 Maatschap (art. 7A:1655 BW)
De maatschap is een overeenkomst tussen twee of meer personen. Kan nooit door iemand
individueel worden gesloten. Het gaat om een afspraak tussen meerdere personen om te
gaan samenwerken. Die afspraak is vormvrij en kan zowel schriftelijk als mondeling worden
aangegaan. Maten spreken af om iets in gemeenschap te brengen. Houdt in dat alle
contractspartijen iets inbrengen in de onderneming, iets waar andere maten ook iets aan
hebben. Dit kan van alles zijn, zoals geld, inventaris, een pand, een auto en zelfs alleen
arbeid (art. 7A:1662 BW). De winstverdeling mogen de maten zelf bepalen in de
overeenkomst die ze sluiten voordat ze beginnen. Als er geen duidelijke winstverdeling is
afgesproken, dan wordt gekeken naar de hoogte van de inbreng van de diverse maten (art.
7A:1670 BW). De winstverdeling zal dan naar evenredigheid plaatsvinden. De maat die twee
keer zoveel heeft ingebracht, krijgt ook twee keer zo veel van de winst. De winst van de
1
,maat die geen geldbedrag, maar alleen arbeid heeft ingebracht, wordt geacht gelijk te zijn
met de winst van de maat met de laagste vermogensinbreng (art. 7A:1670 BW).
Maatschap kan alleen worden opgericht wanneer een vrij beroep wordt beoefend, waar
hele specifieke kennis en kundigheid voor nodig is. Zoals huisartsen, advocaten, notarissen,
makelaars etc. De betrokken maten blijven allemaal zelfstandig ondernemer, maar door de
samenwerking hopen ze hogere winsten of lagere kosten te kunnen realiseren. In art.
7A:1679 BW staan de regels mbt aansprakelijkheid. De maat die een verplichting aan gaat, is
daar in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor. Als het gaat om een beheersdaad zijn alle
maten voor gelijke delen aansprakelijk.
Beheersdaad
Een beheersdaad is een normale activiteit voor de maatschap, bijvoorbeeld: een maat in een
maatschap met makelaars koopt een pand voor 150.000 euro (het is normaal voor
makelaars om panden te kopen en verkopen), als de maat vergeet te betalen zijn alle maten
aansprakelijk voor 50.000 euro.
Beschikkingsdaad
Activiteiten die niet tot de normale activiteiten behoren worden beschikkingsdaden
genoemd.
Bij het oprichten van een maatschap moet er een overeenkomst zijn met één of meerdere
andere maten, daarna wordt de maatschap ingeschreven in het Handelsregister van de KvK
(art. 5 Hrgw).
Een openbare maatschap is een samenwerking tussen verschillende personen met een
specifiek beroep die onder een gemeenschappelijke naam naar buiten treden (bijv.
advocaten en artsen).
Bij een stille maatschap is er geen sprake van een gemeenschappelijke naam. Daar blijft de
samenwerking dus meer op de achtergrond en intern (bijv. agrarische sector).
1.3.2 Vennootschap onder firma (art. 16 WvK)
Er zit weinig verschil met een maatschap. Gaat bij beide vormen om een
samenwerkingsovereenkomst tussen meerdere vennoten die iets in gemeenschap brengen
om daar gezamenlijk voordeel uit te halen. Wordt ook ingeschreven bij het Handelsregister,
waarbij ook de bijzondere afspraken tussen de vennoten in komen te staan. Daarbij valt
onder andere te denken aan het doel van de vennoten (wat voor bedrijf gaan ze uitoefenen)
en vertegenwoordigingsbevoegdheid (tot welk bedrag mag een vennoot gaan bij
overeenkomsten).
Verschillen maatschap en vof:
- Bij een vof gaat het om een bedrijf, niet om een beroep
- De vof heeft een afgescheiden vermogen (afgezonderd van het privévermogen)
- De vennoten zijn, in beginsel, allemaal in het geheel aansprakelijk voor handelingen
van een van de vennoten (art. 18 WvK)
2
,1.3.3 Commanditaire vennootschap
Een bijzondere vorm van de vof. Verschil is dat er bij de vof geen juridisch onderscheid
gemaakt kan worden tussen de vennoten omdat ze allemaal beherend zijn. Zij zijn
individueel volledig aansprakelijk voor verplichtingen die worden aangegaan.
Als iemand in het bedrijf wil investeren maar geen behoefte heeft aan
aansprakelijkheidsregels kan deze persoon een commanditaire (of stille) vennoot worden.
Deze zorgt voor geld in het bedrijf maar loop geen ander risico dan zijn eigen investering
kwijt te raken (art. 20 WvK). De commanditair vennoot mag niet in naam van het bedrijf naar
buiten treden. Zelfs niet als hij een volmacht heeft. Als hij dat toch doet is hij alsnog, net als
de rest, hoofdelijk aansprakelijk.
Personenvennootschappen
- Maatschap
- Vennootschap onder firma (vof)
- Commanditaire vennootschap (cv)
1.4 Kapitaalvennootschappen
Komen door de oprichting tot stand en het kapitaal is verdeeld in aandelen (art. 2:79 BW).
Door verdeling in aandelen is het mogelijk meerdere personen of organisaties te laten
deelnemen in de onderneming.
- Besloten vennootschap (bv)
- Naamloze vennootschap (vn)
1.4.1 Bv
Hierbij staan de aandelen op naam en niet vrij overdraagbaar, zo is de bv niet zo maar
toegankelijk voor derden (art. 2:175 BW). Een bv is een rechtspersoon.
Voor de oprichting is een startkapitaal van 1 eurocent genoeg. Er dient een akte van
oprichting te zijn opgesteld bij de notaris. in die akte staan de statuten van de bv (art. 2:177
BW). Met de statuten kunnen de oprichters de bv laten inschrijven bij de KvK.
De bv heet eerst nog een bv in oprichting (bv i.o.), ze kunnen dan wel al bepaalde
rechtshandelingen doen maar dit is op eigen risico (art. 2:203 BW).
Organen en onderlinge verhouding
In een bv zijn verschillende partijen betrokken.
- De directie, het dagelijks bestuur (personen die rechtspersoon naar buiten
vertegenwoordigen en verplichtingen aangaan) art. 2:239 en 240 BW. Directieleden
zijn in dienst van de bv en ontvangen salaris. Zijn niet aansprakelijk voor schulden van
de bv.
- Aandeelhouders, verenigd in Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA, art.
2:217 BW) komen minimaal éénmaal per jaar samen. Kunnen worden gezien als
(mede)financiers van de onderneming. Directie dient AVA toestemming te vragen
voor bijvoorbeeld wijziging in statuten of benoeming van bestuurders.
3
, - Raad van Commissarissen (niet verplicht), art. 2:250 BW. Orgaan dat toezicht houdt
op het beleid van het bestuur van de bv en de algemene gang van zaken. RvC heeft
adviserende taak naar directie.
Art. 2:175 lid 1: Een aandeelhouder is niet persoonlijke aansprakelijk voor hetgeen in naam
van de vennootschap wordt verricht en is niet gehouden boven het bedrag dat op zijn
aandelen behoort te worden gestort in de verliezen van de vennootschap bij te dragen.
1.4.2 Nv
Staat voor naamloze vennootschap, een rechtspersoon (Albert Heijn, KLM, Philips, Ajax etc.).
En net als een bv gefinancierd door aandeelhouders, bestuurd door een directie en
gecontroleerd door de RvC.
Verschillen nv en bv:
- In een bv staan de aandelen op naam, de persoonlijke gegevens van aandeelhouders
zijn bekend. In een nv kan er sprake zijn van aandelen aan toonder. Daarvoor geldt
dat degene die de aandelen bij zich heeft en ze kan tonen, ook meteen eigenaar is
van die aandelen. De nv weet dus niet altijd wie de eigen aandeelhouders zijn.
- Overdraagbaarheid van aandelen is makkelijker bij nv dan bij bv. Aandelen in een nv
zijn vrij overdraagbaar (art. 2:64 BW).
- Minimale startkapitaal bij nv is 45.000 euro, bij de bv 1 eurocent.
- Bij de nv is bij oprichting een bank- of accountantsverklaring nodig.
1.5 Overige rechtsvormen
De eerder genoemde rechtsvormen zijn de meest voorkomende in Nederland.
1.5.1 Stichting
Een rechtspersoon, niet de meest ideale vorm voor een onderneming. Word alleen opgericht
om een bepaald sociaal of ideëel doel te behalen, de winst mag alleen gebruikt worden ten
behoeve van dat doel (art. 2:285 BW). Zoals War Child, Novib of onderwijsinstellingen.
1.5.2 Vereniging
Rechtspersoon die niet gebruikt wordt voor onderneming met winstoogmerk. Is voor
plaatselijke sport- of carnavalsclub. Vereniging bestaat uit leden en een stichting niet. (art.
2:26 BW)
1.5.3 Coöperatie
Bijzonder vorm van vereniging. Rechtspersoon, vereniging van bedrijven (zoals Rabobank,
FrieslandCampina). Bedrijven organiseren zichzelf als het ware in een coöperatie en het doel
daarvan moet zijn om de leden te voorzien in bepaalde stoffelijke behoeften (art. 2:53 BW).
Leden voeren samen de bedrijfsvoering, de coöperatie zorgt voor gezamenlijke inkoop en
verkoop.
Hoofdstuk 3: Overeenkomst
4
