Dit is een samenvatting van het vak Internationaal Privaatrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ik heb het vak zelf met een 8,5 gehaald door deze samenvatting te leren. De samenvatting is geschreven op basis van de hoorcolleges, werkcolleges en oude tentamens. Oude tentamenvragen staan het beg...
Geen lidstaten: Noorwegen
Namen
Naar welk recht moet de vraag worden beoordeeld of … op geldige wijze in het verzoekschrift staat vermeld?
Artikel 10:19 BW= geslachtsnaam vreemdeling nationaliteit of gewone verblijfplaats (als meer dan 1 nationaliteit)
Artikel 10:20 BW= geslachtsnaam Nederlanders worden bepaald door Nederlands recht.
Huwelijk
Trouwen in Nederland (Nederlanders + buitenlanders)
Trouwen in Nederland
Welk recht bevat huwelijksbevoegdheid in Nederland art 10:28 BW= In Nederland trouwen dan pas Nederlands recht toe
Hoe in Nederland trouwen als je bevoegd bent art 10:30 BW= Exclusieve bevoegdheid trouwen die ligt bij ambtenaar van de burgerlijker stand, kan
in praktijk tot problemen leiden als partijen alleen een kerkelijk huwelijk aangaan
-art 1:68 BW geen kerkelijk huwelijk voor huwelijk ambtenaar burgerlijke stand (rechter kan niet scheiden)
-alleen scheiden als partijen getrouwd zijn geweest (dus niet alleen kerkelijk huwelijk)
1982 GET= man weigerde medewerking verlenen joods religieus huwelijk = HR uitgesproken dwangsom op te leggen om huwelijk te
ontbinden
Erkenning Huwelijk
Vraag: Wordt het tussen … en … gesloten huwelijk ingevolge het Nederlandse IPR in Nederland erkend?
art. 10:31 lid 1 BW= een huwelijk wordt erkend indien rechtsgeldig is volgens het recht waar het is gesloten (bijv katherdraal)= lex loci celebratonis
ALTIJD JUNCTO LID 3= Tevens buitenland IPR meerekenen, Renvoi (dit is een uitzondering op 10:5) (in casus of onderaan staan betreffende IPR regel
van de staat) (kijk niet lokale materiele recht maar naar lokale IPR dus IPR recht van …)
Weigering erkenning van in het buitenland gesloten huwelijk (art. 10:32 BW) → openbare orde
-polygamie (wel geen band nederland en dan in nederland, niet als in nederland 2 vrouwen)
- kinderhuwelijk
- incest
Echtscheiding
Rechtsmacht/bevoegdheid van de Nederlandse rechter in echtscheidingszaken
Vraag: Is de Nederlandse rechter bevoegd tot kennisneming van het echtscheidingsverzoek van …? Verordening ‘Brussel IIbis’ (Vo-BIIbis)
art. 3 → ruime regeling van de rechtsmacht; 2 aanknopingsfactoren: nationaliteit; woonplaats van partijen (Streepjes) op/van een LIDSTAAT
lid 1 -Echtgenoten gewone verblijfplaats hebben
-laatste gewone verblijfplaats echtgenoten en 1 is daar nog
-Verweerder gewone verblijfplaats heeft
-Gemeenschappelijk verzoek , gewone verblijfplaats een van de echtgenoten bevindt
-Gewone verblijfplaats verzoeker indien 1 jaar voor verzoek verblijft
-Gewone verblijfplaats verzoeker als 6 maanden verblijft en onderdaan lidstaat is
Lid 2 -Lidstaat beide echtgenoten nationaliteit bezitten
Hadidi geen toetsing van de effectieve nationaliteit en van de realiteit
de Vo-BIIbis altijd van toepassing bij vaststellen van de rechtsmacht Nederlandse rechter, ongeacht de woonplaats/nationaliteit van partijen
Geen rangorde streepjes= hetzelfde geschil bij verschillende rechters tegelijkertijd aanhangig Gevolg:
-art. 19 Vo-BIIbis (litispendentie) gerecht waarbij zaak als eerst is aangebracht
-art. 16 Vo-BIIbis ( definitie begrip ‘aanhangigheid’)
art. 7 → residuele bevoegdheden= geen rechter bevoged op grond nationaal recht → art. 4 lid 1 Rv verwijst terug naar de Vo-BIIbis- dus als niet op
basis vo- IIbis Nederlandse rechter niet bevoegd litispendentie
Art. 10:55 BW: echtscheiding in Nederland alleen door de Nederlandse rechter!
Toepasselijk recht echtscheidingsverzoek
Vraag: Welk recht is op dit verzoek van toepassing?
art. 10:56 lid 1 BW: Nederlands recht
art. 10:56 lid 2 BW: rechtskeuze voor het gemeenschappelijke nationale recht
sub a= moeten partijen uitdrukkelijk doen processtuk OF duidelijk blijken processtuk (samen eens) (rechter altijd honoreren
Sub b= indien weersproken, dan realiteitstoets bij beide echtgenoten (niet beide over eens) (als zegt: kunnen niet naar Turks recht
scheiden verzet hij niet tegen rechtskeuze want zegt niet niet van toepassing is), als wel verzet dan kijken nauwste band of telegraaf
leest sinterklaas viert etc
DUS ALTIJD BEIDE DENATIONALITEIT VAN RECHTSKEUZE HEBBEN als niet geval dan ongeldige rechtskeuze
Art, 10:56 lid 3 BW= uitdrukkelijk en voldoende duidelijk blijken in verweerschrift of verzoekschrift
Erkenning buitenlandse echtscheiding
Vraag: Wordt de door de Rechtbank van Eerste Aanleg te … uitgesproken echtscheiding tussen partijen in Nederland erkend?
• Lidstaat= Art. 21 Vo-IIbis (met uitzondering van Denemarken)= automatische erkenning beslissing lidstaten
beslissing’ wordt gedefinieerd onder artikel 2 lid 4 Brussel IIbis-Vo=uitgesproken echtscheiding.
Art 22= Enige uitzondering erkeninning beslissingweigeringsgrond= partij moet inroepen
• Niet-lidstaat (inclusief Denemarken= Art 10:57 BW lid 1 ja als:
-in het buitenland
-behoorlijke rechtspleging (gehoord zijn)
-uitgesproken door een rechter of andere bevoegde autoriteit
-rechtsmacht= rechtsmacht moet zijn gebaseerd op internationaal aanvaarde gronden (= gronden zoals in bijv. verdragen)
-lid 2: alsniet aan voorwaarden voldaan echtscheiding alsnog erkend, als wederpartij uitdrukkelijk of stilzwijgend berust in echtscheiding.
• negatieve echtscheidingsvonnis= Vo-BIIbis noch Boek 10 BW is van toepassing het Franse negatieve echtscheiding-arrest= de Nederlandse
rechter wordt door geen enkel verdrag of Nederlands IPR gebonden aan uitspraak van een buitenlandse rechter waarbij echtscheiding ontzegd.
Erkennen verstoting
art. 10:58 BW= erkenning van verstotingen= eenzijdige ontbinden van het huwelijk door de man naar islamitisch recht 2 vormen:
• Talaq= eenzijdige ontbinding van een huwelijk door de man
• Khoel/khul= eenzijdige ontbinding van een huwelijk door de man, op verzoek van de vrouw (vraagt aan man of ze hem wil verstoten)
art 58 regelt alleen buitenlandse verstoting in Nederland uitgesproken verstoting heeft geen rechtsgevolg. Alleen erkend 3 voorwaarden :
1. Man moet nationaliteit hebben die verstoting mogelijk maakt
2. Is gevolg aan verbonden in land waar is uitgesproken (zie gegevens casus)
3. De vrouw moet met de verstoting hebben ingestemd (uitdrukkelijk of stilzwijgend (op opnieuw trouwen))
het Khoel-arrest= geeft aan dat in nederland verstoting wordt erkend
, Voorlopige en Nevenvoorzieningen
Art 821 en 822 Rv voorlopige voorzieningen= tijdens de echtscheidingsprocedure
Art 827 Rv nevenvoorzieningen= na de echtscheiding
Alimentatie
Rechtsmacht Nederlandse Rechter Alimentatieverzoek
Vraag: Is de Nederlandse rechter bevoegd kennis te nemen van het alimentatieverzoek van Beau?
rechtsmacht → Alim-Vo, art. 4 lid 3 Rv (nevenvoorzieningen) en art. 4 lid 2 Rv (voorlopige voorzieningen)
• Artikel 3 Alimentatie verorderig : In de lidstaten zijn op het gebied van onderhoudsverplichtingen bevoegd:
a)het gerecht van de plaats waar de verweerder zijn gewone verblijfplaats heeft, of
b) het gerecht van de plaats waar de onderhoudsgerechtigde zijn gewone verblijfplaats heeft, of
c) het gerecht dat volgens het recht bevoegd is inzake echtscheidingsverzoek als nevenverzoek (827 Rv)
d)het gerecht dat volgens het recht bevoegd is inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid als nevenverzoek (827 Rv)
• art. 4 Alim-Vo: gebonden forumkeuze (onderscheiden rechtskeuze)= partijen een afspraak maken welke rechter bij alimentatie niet helemaal vrij:
-nationaliteit
-gewone verblijfplaats
Schriftelijk geschieden
Let op niet voor kinderen zie art 4 lid 3
• Art 5 Stilzwijgende forumkeuze art 5= als je voor rechter verschijnt en voert alleen inhoudelijk verkeer zonder rechter te betwisten maak je
rechter bevoegd ook al onder art 4 niet bevoegd (Op tentamen: goed kijken wat wederpartij zegt)
• Art 7 Forum necessitatis= indien geen enkel gerecht lidstaat op grond voorgaande artikelen bevoegd dan alsnog bevoegd als nauwe band
Toepasselijk Recht alimentatieverzoek
Welk recht is volgens het Nederlandse IPR van toepassing op dit alimentatie verzoek?
toepasselijk recht → art. 15 Alim-Vo (verwijsbepaling)→ Haags Alimentatie Protocol 2007 Universele werking (art. 2 Haags Protocol)’
•Hoofdregel: art. 3 Protocol -> wet van de gewone verblijfplaats van de alimentatiegerechtigde (beschermingsgedachte)
•Art 4: Ouders jegens kinderen conflictrechtelijke herkansing
-Conflictenrechtelijke herkansing als geen alimentatie toegekend zou worden, art. 4 lid 2 Protocol -> wet van de lex fori
-Conflictenrechtelijke herkansing als geen alimentatie toegekend zou worden, art 4 lid 3 wet onderhoudsgerechtigde
-Conflictenrechtelijke herkansing als ook geen alimentatie toegekend zou worden, art. 4 lid 4 -> wet van de gemeenschappelijke nationaliteit
•art. 5: wat de onderhoudsverplichting voor ex-echtgenoten betreft is art. 3 niet van toepassing als 1 van partijen zich ertegen verzet, het recht van
de laatste gemeenschappelijke verblijfplaats in een staat waarmee het huwelijk nauwer is verbonden wordt dan toegepast.
• art. 7 beperkte rechtskeuze vooraf= door middel van overeenkomst ten behoeve bepaalde procedure
•art. 8 ruime rechtskeuze= kan ten alle tijden
-een bezit nationaliteit
-een van partijen gewone verblijfplaats
-recht op vermogensregime
-recht op echtscheiding
lid 2 overeenkomst wel op schrift
lid 3 niet mogelijk voor kinderalimentatie
Erkenning en tenuitvoerlegging alimentatiebeslissing buitenlandse rechter
Is de alimentatiebeslissing van de … rechter uit 2013 voor erkenning en tenuitvoerlegging in Nederland vatbaar?
•Lidstaat: Alim-Vo (onderscheid wel of geen partij bij het Haags Protocol) Art 17 Alim-Vo= automatische herkenning en tenuitvoerlegging
•Derde landen (ook Denemarken!):
• Partij bij Haags Verdrag Inning Alimentatie (gegevens casus)
• Partij bij Haags Alim.-Executieverdrag 1973 (gegeven casus)
• Geen partij bij een verdrag= art 431 RV commuun Rv:
Lid 1= niets geregeld dan geen erkenning
Lid 2= tenzij bepaalde voorwaarden:
-Rechtsmacht op internationaal aanvaardbare gronden
-Behoorlijke rechtspleging
-Geen strijd met de openbare orde
-Geen strijd met een andere rechterlijke beslissing
Ouderlijk gezag
Rechtsmach Nederlandse rechter verzoek gezag
Is de Nederlandse rechter bevoegd om kennis te nemen van het verzoek van … om met het gezag over … te worden bekleed?
Art 61 vo-IIbis STARTOuderlijk/verantwoordelijkheid (omgangsrecht, kinderbescherming, verzoek vervangende toestemming paspoort)
Hoofdregel is dat de verordening voorrang heeft boven het verdrag wanneer het kind zijn gewone verblijfplaats heeft op het grondgebied van
een lidstaat van de EU.
1.Vo-BIIbis= kind gewone verblijfplaats grond lidstaat EU (behalve Denemarken)
-art. 8 Vo- IIBis= bevoegd is de rechter van de gewone verblijfplaats van het kind. Het begrip gewone verblijfplaats wordt niet gedefinieerd in
maar rechtspraak laat zien dat het gaat om de maatschappelijke verblijfplaats
-art 12 Vo IIBis= kind woont niet lidstaat en toch bevoegdheid toe aan de echtscheidingsrechter om kennis te nemen van de gezagsvoorziening:
•ten minste een van de echtgenoten draagt de ouderlijke verantwoordelijkheid over het kind
•de bevoegdheid van de echtscheidingsrechter moet door de echtgenoten ondubbelzinnig zijn aanvaard.
Wanneer ze dit niet aanvaarden, hoofdregel van art. 8 weer van toepassing.
-art 14 Vo-IIBis= residuele bevoegdheden. Als geen rechter uit lidstaat bevoegd is op basis van verordening (kind woont niet lidstaat)
En ouder heeft bezwaar), door naar nationale recht artikel art. 4 leden 2 en 3 Rv (voorlopige voorziening tijdens echtscheiding), art. 5 Rv
(nevenvoorziening na echtscheiding) 14 jo art. 3 Vo-BIIbis jo art. 4 lid 3 jo art. 827 Rv.
Eventueel kan de Nederlandse rechter zich forum non conveniens verklaren wegens de geringe verbondenheid van de zaak met de
Nederlandse rechtssfeer (art. 4 lid 3 sub b Rv).
2.Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996 en art. 4 leden 2 en 3 Rv (vraag geeft aan welke landen partij zijn verdrag lidstaten inclusief Denemarken)
-art 5= verdragsluitende staat waar het kind zijn gewone verblijfplaats heeft
-art 10= Kind gewone verblijfplaats in andere verdragsluitende staat en:
• ten minste een van de echtgenoten draagt de ouderlijke verantwoordelijkheid over het kind
• de bevoegdheid van de echtscheidingsrechter moet door de echtgenoten ondubbelzinnig zijn aanvaard.
3.Art 5 RV= Nederlandse rechter geen rechtsmacht tenzij geen gewone verblijfplaats Nederland voldoende verbondenheid Nederlandse rechtssfeer
(alle betrokkene Nederlandse nationaliteit)
4.Art 9 sub b RV= als een noodverordering (orkaan geweest)
Toepasselijk recht verzoek ouderlijk gezag
Welk recht is naar Nederlands IPR van toepassing op het verzoek inzake het gezag?
art. 15 Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996= interne recht staat
art. 20: universeel toepassingsgebied verdrag
Erkenning en tenuitvoerlegging buitenlandse gezag beslissing
Is de door de … rechter gewezen beslissing inzake het gezag over … voor erkenning en tenuitvoerlegging in Nederland vatbaar?
Lidstaat= 21= automatische erkenning beslissing lidstaten
beslissing’ wordt gedefinieerd onder artikel 2 lid 4 Brussel IIbis-Vo=uitgesproken echtscheiding.
Art 23= Enige uitzondering erkeninning beslissingweigeringsgrond= partij moet worden gehoord, kind ook etc.
Verdragstaat niet zijnde lidstaat= Art. 23 Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996
Lid 1= automatische erkenning
Lid 2= weigeringsgronden (bijv kind niet gehoord, moeder niet gehoord)
Gezagsbeslissing geen lidstaat en geen verdragstaat= bestaat geen regeling 431 lid 2 RV= procedure opnieuw Nederlandse rechter
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roos222. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
