Samenvatting van Scheikunde Hoofdstuk 10 Voeding en gezondheid,
Methode: Chemie 6e editie,
5 HAVO
Jullie mogen mij altijd vragen stellen over mijn samenvattingen en/of bundels. Mail me dan even naar
Succes met leren en met je toets!
Hoofdstuk 10 Voeding en gezondheid
Paragraaf 1 Aankomen of afvallen?
Voedingsstoffen
De biochemie van onze spijsvertering is nog gebaseerd op die van jagers en
verzamelaars. De verandering van leefwijze en voeding kan leiden tot wat we
westerse welvaartsziektes noemen, bijvoorbeeld overgewicht en suikerziekte.
Via voedsel krijg je belangrijke voedingsstoffen binnen, zoals brandstoffen en
bouwstoffen. Brandstoffen heb je nodig voor energie en bouwstoffen voor de
opbouw van je lichaam. Voedingsstoffen zijn vitamines, mineralen, vetten,
koolhydraten en eiwitten.
De voornaamste brandstoffen zijn koolhydraten en vetten. Eiwitten en vetten heb je
nodig voor het maken van bouwstoffen. Eiwitten gebruikt je lichaam ook om enzymen
en spierweefsel van te maken. Vetten heeft je lichaam onder andere nodig voor de
opbouw van celmembranen en voor bescherming van inwendige organen.
Energie
Ons lichaam verbrandt koolhydraten en vetten. De energie die erbij vrijkomt gebruik
je voor de noodzakelijke levensprocessen zoals ademen en je lichaam op
temperatuur houden, maar ook voor bewegen en denken. Hoeveel energie je nodig
hebt hangt af van je leeftijd, je activiteiten en je geslacht. Een jongen in de groei
heeft bij een bepaalde bezigheid meer energie nodig dan een volwassene die
dezelfde bezigheid doet. Iemand de een zwaar beroep heeft, heeft meer energie
nodig dan iemand die een zittend beroep heeft. Jongens op de middelbare school
hebben 30% meer energie nodig dan meiden van dezelfde leeftijd. Ze moeten ook
meer eten.
De eenheid van energie is de joule, J, of kilojoule, kJ. Ook wordt kilocalorieën
gebruikt, kcal. 1,0 kJ is hetzelfde als 0,24 kcal. Mensen in de westerse wereld zijn
vaak te dik door overconsumptie van vetten (snacks, chips en pinda's) en
koolhydraten (suiker).
Aandoeningen
Soms is een dieet nodig als je door een ziekte problemen hebt met de spijsvertering
van voedingsmiddelen. Bij diabetes kan het lichaam het glucosegehalte in het bloed
niet goed regelen. Het hormoon insuline regelt de vertering van koolhydraten.
Afhankelijk van het type diabetes produceert de alvleesklier te weinig insuline of zijn
de lichaamscellen er minder gevoelig voor. Diabetespatiënten moeten medicijnen
nemen of insuline spuiten en oppassen met koolhydraten. Diabetici moeten
regelmatig eten om de balans tussen toegediende insuline en de hoeveelheid
glucose in het bloed niet te verstoren.
Mensen met glutenintolerantie kunnen geen gluten verdragen. Gluten zijn eiwitten
die in tarwe en rogge voorkomen. Ze zitten dus ook in producten die van deze
granen gemaakt zijn zoals brood en pasta. Gluten zitten ook in producten waar je het
niet direct verwacht zoals snoep en bier. Gluten zorgen bij mensen die
glutenintolerant zijn voor beschadigingen aan het slijmvlies in de dunne darm.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samenvattingenstuviac. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
